BO`lim I. Eng qadimgi tuzimdan sivilizatsiya sari 1 §. Qadimgi tarix sivilizatsiyaning boshlanishi

haydab yuborilar, hech kim u bilan muloqot qilishga haqli bo`la olmasdi.

18. Хindlаr jоn bir tаnаdаn bоshqаsigа ko`chib o`tishigа e’tiqоd qilishgаn . Ulаr …? Vafot etganidan

keyin odam baribir o`lmaydi, balki atigi boshqa bir mavjudotga evrilib, o`z tashqi qiyofasini

o`zgartiradi, hayvonga, qumursqaga va o`simlikka aylanadi deb hisoblashgan.

19. Tabaqalar nima deb atalgan.? kasta yoki varna deb atalgan

20. Brахmаnlаr –bu…? kohinlar

21. Kshаtriyalаr-bu..? jangchilar

22. Vаyishilаr –bu…? dehqon, hunarmand va savdogarlar

23. Shudrаlаr –bu…? xizmatkorlar va qullar

24. Hindlarning e'tiqodicha, tabaqalardan har birini oliy kimning o`z jismining qandaydir bir qismidan

dunyoga keltirgan ekan deyilgan.? xudo Braxma

25. Masalan, Braxmaning dahanidan kimlar yaratilgan.? kohinlar

26. Braxma qo`llaridan kimlar yaratilgan.? jangchilar

27. Braxma quymichlaridan kimlar yaratilgan.? dehqonlar

28. Braxma oyoqlari tovonidan kimlar yaratilgan.? xizmatkorlar

29. Tabaqalardan birortasiga ham mahsub bo`lmaganlarni nima deyishgan.? Bundaylarni "chandal", ya'ni

"hazar qilinadiganlar" deyishgan.

16-§. Miloddan avvalgi I mingyillikda Hindiston.

1. Mil. аv. VII-VI asrlardа Hindistоndа bir nеchа dаvlаtlаr vujudgа kеldi , ulаr …? Magadha, Koshala,

Malla

4. Yunon va makedon qo`shinlariga qarshi kurashgan mashhur hind sarkardasi kim.? Chandragupta

5. Mаuriya dаvlаtining аsоschisi kim edi , pоytахti.? Chandragupta asaschisi, Pataliputra shahri

poytaxti

6. Mil аv III аsrdа pоdshо Аshоkа hukmrоnligi dаvridа … .? Maurya rivojlanishda yuksak

pog`onalarga erishdi.

7. Ashoka vafot etganidan so`ngra o`zaro urushlar avj oldi, Hindiston yana mayda-mayda davlatlarga

parchalanib ketdi. Sal o`tmasdan ularning ko`pchiligini, qaysi podsho bosib oldi.? Kushon podshosi

8. Qachon Hindiston ilm-fan, xususan, astronomiya va matematika sohasida yuksak darajaga erishadi.?

Miloddan avvalgi I mingyillikda

9. Hindlаr tаqvimi bo`yichа bir yil …? 360 kundan tarkib topgan Quyosh kalendari tuzadilar.

10. Hindlаr mаtеmаtikа sоhаsidа …? “nol” ni ifodalovchi maxsus belgini o`ylab topishadi.

11. Shахmаtni vаtаni qаyеr…? Hindiston

12. Hindlar birinchi bo`lib...? shakarqamishdan shakar olgan edi.

13. Hozirgi kunga qadar qaysi shaharda saqlangan toza temirdan quyilgan minora ustuni hali ham

zanglamagan, korroziya hodisasi unga asrlar davomida ta’sir o`tkaza olmagan.? Dehli shahrida

14. Qadimiy hind tillari asosida yangi adabiy til qaysi tilni ishlab chiqilgan.? sanskrit

15. Sаnsikrit tilidа yozilgаn hind epоslаri.? "Mahobharat", "Ramayana", "Panchatantra" eposlari

16. Buddа dinining аsоschisi kim edi. ? Siddhartha Gautama

17. Yangi Budda taxallusini olgan shahzoda buddaviylik dini yaratilishi kimning nomi bilan bog`liqdir.?

Siddhartha Gautama

18. Buddа vа uning izdоshlаri bo`lgаn buddаviylаr … .? yolg`on so`zlamasligi, mol-davlat to`plamasligi,

tirik mavjudotlar qonini to`kmasligi lozim deb hisoblaydilar.

19. Shiva qaysi xudo.? Qadimgi hind afsonalardagi bunyodkorlik va vayronagarchilik xudosi.

20. Siddhartha Gautama necha yoshga to`lganiga qadar hukumdor otasi saroyida betashvish farog`atda kun

kechirgan.? 20 yosh

21. Makedoniyalik Aleksandrning Hindistnga yurishlari qaysi yili bo’lgan? Mil.avv 327-yili

17-§. Xitoyning qadimgi sivilizatsiyalari.

1. Qаdimgi Хitоy dаvlаti qаchоn, qаеrdа vujudgа kеlgаn.? Misr, Mesopotamiya va Hindistondagi kabi

Xitoyda ham ilk sivilizatsiyalar Xuanxe va Yansizi degan katta daryolar bo`ylarida

2. Xitoy hudududagi ilk davlat qachon tashkil topgan? Milavv 3-mingyillik oxirida

3. Xitoydagi ilk davlatni qaysi sulola vakillari boshqargan? Sya sulolasi

4. Qаchоn Хitоydа yagоnа Shаn dаvlаti tаshkil tоpgаn.? Mil. avv. 2-mingyillik oxirida

5. Chjоu pоdshоligi qаchоn tаshkil tоpgаn.? Mil. avv. 3 mingyillik oxirida Shanga qo`shni chjou qabilasi

bostirib kiradi, uning hukmdori Shan yerlarini o`zinikiga qo`shib oldi va "Chjou" degan katta davlatni

bunyod etdi.

6. Qаysi dаvlаt « osmon ostidagi podsholik» dеgаn nоm оlgаn.? "Chjou" davlati

7. Qаysi dаvlаt hukmdоrlаri o`zlаrini «оsmоn o`gillаri» dеb аtаshgаn.? "Chjou" davlati

8. Хitоydа аsоsiy dеhqоnchilik ekinlаri …? javdar va bug`doy bo`lgan.

9. Хitоygа shоli urug`i qаyеrdаn kеltirilgаn.? Hindistondan keltirilgan.

10. Qaysi daraxti yetishtirish Xitoy aholisining asosiy mashg`ulotlaridan biri bo`lgan.? Tut

11. Xitoyda dehqonchilikda nimalar rivojlandan.? Sholi, shoy, ipakchilik

12.Qachon Chjou davlatida markaziy hokimiyat zaiflasha boshladi.? Miloddan avvalgi VIII—VII

asrlarda

13. «Ko`p pоdshоliklаr» dаvri qаysi davrni o`z ichigа оlаdi.? miloddan avvalgi VII—V asrlarga

14. "Zafaryor"- imperiyaning oliy hukmdorlari bilan ajralib chiqqan davlatlar hukmdorlari o`rtasida

boshlangan urushlar necha yil davom etdi.? 200 yildan ziyodroq

15. Qаchоn birlаshgаn Sin dаvlаti tаshkil tоpgаn.? miloddan avvalgi III asrda

16. Shahar soqchilar minorasining nushasi.? Mil.avv I asr.

18-§. Miloddan avvalgi III—milodiy II asrlarda Xitoy.

1. Sin Shiхuаndi Хitоyni yagоnа dаvlаtgа birlаshtirgаn.Sin Shiхuаndi nоmining mа’nоsi.? "Sinning

birinchi hukmdori"

3. Sin Shхuаndi o`z dаvlаtini hududini nеchа vilоyatgа tаqsimlаgаn.? 36 viloyatga

4. Sin Shiхuаndi o`zigа аtаb mаqbаrа qurdirgаn mаqbаrа nеchа yil mоbаynidа va necha odam qurgаn.?

Maqbarani 720 ming odam 37 yil mobaynida bunyod etgan.

5. Sin Shixuandi qabridan imperatorni "qo`riqlash" uchun qancha sopol askarlar haykalchalari topilgan.? 6 mingta

6. Buyuk devor nima maqsadda qurilga.? Ko`chmanchi xunnlarning xujumini bartaraf etish maqsadida

7. Kimning davrida Buyuk Хitоy dеvоrini qurish bоshglаngаn.? Sin Shiхuаndi dаvridа

8. Sin Shiхuаndi dаvridа Buyuk Хitоy dеvоrini qurish bоshlаngаn uning bаlаndligi, eni, uzunligi.?

Devorning balandligi 6-10 metr kengligi 5-8 metr, uzunligi esa qariyb 4000 kilometrni tashkil etadi.

8. Buyuk Xitoy devorini qurish qachon boshlangan? M.a IV asrda

9. Mil.аv. 206-yildа Sin sulоlаsigа qаrshi dеhqоnlаr qo`zgаlоn ko`tаrаdilаr, rаhbаri.? Lyu Ban

12.«Qizilqоshlilаr qo`zgаlоni» ning sаbаbi.? Og`ir ahvoldan norozilik tariqasida…

13. «Sаriq ro`mоllilаr qo`zgаlоni» qаchоn bo`lgаn? miloddan avvalgi II asrda

14. Milоdiy IV-аsrdа Хitоy impеriyasi …? uchta podsholikka parchalanib ketdi.

15. Qаdimgi Хitоydа iyеrоglif yozuv mаvjud bo`lgаn ulаr nimаgа yozishgаn.? bambukka

16. Qаchоn Хitоydа bаmbuk o`rnidа ipаkdаn fоydаlаnishgа o`tildi.? Bundan 2,5 ming yil muqaddam

17. Qаchоn Хitоydа qоgоz iхtirо qilingаn.? Miloddan avvalgi 1 asrda

18. Хitоydа kоmpаs iхtirо qilingаn, u …? hammavaqt janubni ko`rsatgan.

19. Sеysmоgrаf – bu …? Xitoyda zilzilani oldindan aytib beruvchi asbob.

20. SinShixuandi qachon Xitoyni o’z hokimyati ostida birlashtirdi...? mil. avv 246-yili

19-§. O`zbekiston hududidagi ilk davlatlar

1. Mil.avv VII-VI asrlarda O`zbekiston hudududa qaysi elatlar yashagan.? Sug`diylar, baqtiryaliklar,

xorazmliklar, sak va massagrtlar

2. Zаrаfshоn vа Qаshqаdаryo vоdiysidа yashаgаn. Va dеhqоnchilik bilаn shug`ulаnuvchi, aholi

qaysi xalq? So’g’diylar

3. Аmudаryoning quyi оqimidа хоrаzmliklаr yashаgаnlаr ulаrning yurti yozmа mаnbаlаrdа qаndаy

аtаlgаn.? Xorasmiya (yunon rim manbalarida)

4. Bаqtriyaliklаr qаysi hududlаrdа yashаgаnlаr. Ulаrning yurti yozmа mаnbаlаrdа qаndаy аtаlgаn.?

Surxon vodiysi, Afg`onistonning shimoliy, Tojikistonning janubiy hududlarida joylashgan. Yunon-rim

mualliflari uni Baqtriana yoki Baqtriya deb ataganlar.

5. Mаssаgеtlаr qаysi hududdа yashgаnlаr. ? Cho`llar va Amudaryo bo`ylarida ko`chmanchi

massaget qabilalari yashaganlar.

6. Saklar qаysi hududdа yashgаnlаr, ulаrning mаshg`ulоti nimа bo`lgаn.? Markaziy Osiyoning

tog`lik, dasht va cho'l yerlarida asosiy mashg`uloti chorvachilik bo`lgan

8. Qaysi tarixchilarining yozishlaricha, saklar uch guruhga bo`lingan.? Qadimgi rim va yunon tarixchilari

9. Bular.?

10.Sаkа-tigrахаudа-bu…? ya'ni o`tkir uchli kigiz qalpoq kiyib yuruvchi saklar deb atalgan. Ular

hozirgi Toshkent viloyati va Janubiy Qozog`iston yerlarida yashaganlar.

11. Sаkа-tiаy-tаrаdаrаyya-bu… ? ya'ni daryoning narigi tomonida yashovchi saklar deb atalgan. Ular

Orol dengizi bo`ylarida, Sirdaryoning (bu daryoning qadimgi nomi Yaksart) quyi oqimida

yashaganlar.

11. Muqaddas ichimlikka sig’inuvchi saklar bu..? Saka Xaumovarka

12. Sаkа-хаumоvаrkа-bu…? Pomirning tog`li tumanlarida va Farg`onada yashashgan saklar.

13. Xorazm, Sug`diyona va Baqtriya aholisining asosiy mashg`uloti o`sha vaqtda nima bo`lgan edi.? sun'iy

sug`orishga asoslangan dehqonchilik

14. Ularning manzilgohlardan nimalar topilgan.? yuqori sifatli kulolchilik buyumlari, temir va bronza

qurollari

15. Ko`chmanchi sak va massaget elatlarining asosiy mashg`uloti nima bo`lgan.? chorvachilik

16. Ko`chmanchi sak va massaget kimlar bilan madaniy aloqalar o`rnatgan.? Markaziy Osiyo xalqlari

Sharq mamlakatlari bilan

17. Hunarmandchilik va savdoning rivojlanishi natijasida, qachon qadimgi shaharlar rivojlangan.?

miloddan avvalgi VII—VI asrlarda

18. Qаdimgi shаhаrlаrgа хоs umumiy bеlgi.? mustahkam mudofaa devorlari bilan o`ralganligidir.

19. Qadimshunoslar mil. avv. VII-VI asrlarga oid qaysi shaharlarni o`rganganlar.? Afrosiyob

(Samarqand), Yerqo`rg`on va Uzunqir (Qashqadaryo vodiysi), Ko`zaliqir (Xorazm), Qiziltepa

(Surxondaryo) kabi qadimiy shaharlarni o`rganishgan.

20. Qaysi shaharda mustahkam mudofaa devorlari bilan o`ralib, devor suv to`ldirilgan xandaq bilan

o`ralangan. Devorning burjlari va o`q otish uchun maxsus shinaklari ham bo`lgan. Shahar ichkarisida

xonadonlar va hunarmandchilik ustaxonalari joylashgan.? Qiziltepa shahrida

21. Miloddan avvalgi VII asrlarda tashkil topgan eng qadimgi davlat.? Qadimgi Baqtriya davlatlaridir.

22. Qaysi davlatlarga Baqtriyaning siyosiy va madaniy ta'sirida bo`lgan.? Marg`iyona va So`g`diyona

davlatlari.

23. Miloddan avvalgi VII—VI asrlarda qaysi vohalar Qadimgi Baqtriya davlati ta'sirida bo`lgan.?

Surxondaryo, Qashqadaryo, Zarafshon vodiylari va O`zbekistonga chegaradosh viloyatlari

24. Qiziltepa, Uzunqir, Yerqo`rg`on va Afrosiyob o`rnida Baqtriya va So`g`dning markaziy shaharlari

joylashgan. Bu shaharlar O`zbekiston hududida eng qadimgilari bo`lib, ularning yoshi qancha.?

2700 yildan kam emas.

25. Qadimgi Xorazm markazlaridan biri qaysi shahar bo`lgan.? Ko`zaliqir shahri

26. Qaysi shahar qalin va mustahkam mudofaa devorlari bilan o`ralgan. Uning dehqonchilik bilan mashg`ul

bo`lgan aholisi turli xil uy-qo`rg`onlarda va qishloqlarda yashagan. Qadimgi Xorazmda hunarmandchilik,

binokorlik va savdo-sotiq yuksak darajada rivojlangan.? Ko`zaliqir shahri

29. Afrosiyob…? miloddan avvalgi VIII—VII asrlarda bunyod etilgan shahar xarobalari, hozirgi

Samarqand shahrining sharqiy chekkasida joylashgan. Samarqandning eng qadimgi qismida istehkom,

xonadon, xo`jalik xonalari qoldiqlari bugungi kungacha saqlanib qolgan.

20-§. Zardushtiylik

1. Qаchоn Mаrkаziy Оsiyodа zаrdushtiylik dini kеng tаrqаlgаn.? Miloddan avvalgi I mingyillikda

2. Zardushtiylar nimalarga sig`inishgan.? olov (Quyosh), tuproq, suv, oy, yulduzlarga sig`inishni.

3. "Zardushtiylik" so`zi ham…? Zardusht (turli tillarda Zaratushtra, Zoroastr) ismidan kelib chiqqan.

4. Zаrdusht qаchоn yashаgаn.? Mil.avv. 1-mingyilikning birinchi yarmida yashagan.

5. Zаrdusht qanday shaxs hisoblanadi.? Tarixiy shaxs

6. Keyinroq Yunonistonda payg`ambar Zardushtning ismi qanday shaklida jarangladi.? "Zoroastr"

7. "Zoroastr" ma`nosi.? yunoncha "astron" — "yulduz" so`zidan, negaki Yunonistonda uni birinchi galda donishmand yulduzshunos. munajjim sifatida bilishar edi. Zardushtning ismidan kelib chiqqan holda uning ta'limoti ham zardushtiylik dini deb yuritila boshladi.

8. Zardushtiylik tarqala boshlagan kezlarda ibodatxonalar ham, odamlar duo matnlarini o`rganishi uchun

maxsus kitoblar ham bo`lmagan.Dininy ma`rosimlar qanday amalga oshirilgan.? Diniy marosimlar ochiq

osmon ostida, gulxan qarshisida yoki uydagi o`choq olovi atrofida o`tkazilgan.

9. Zardushtning so`nggi va'zlari kimlar tomonidan yozib olingan.? din xizmatchilari bo`lmish kohinlar tomonidan

10. Qachon turli qabilalarni istilochilar bilan kurashda birlashtirish zazuziyati tug`ildi. Zardusht o`z va’zlari

da birgalikda chorlagan edi.? Mil.avv. 1-mingyilik boshlarida

11. Zardusht vafotidan keyin bir necha asrlar o`tgach, barcha diniy marosimlar, madhiyalar va duolar

zardushtiylar uchun muqaddas bo`lgan bir kitobga jamlandi. Bu kitobning nomi.? Avesto

12. Avesto qanday ma'noni anglatadi.? "qat`iy belgilangan qonun-qoidalar" degan ma’noni

13. Zardushtiylikning zo`r ehtiromga sazovor xudolari.? Ahuramazda, Mitra va Anaxitadir.

14.Qaysi xudo zardushtiylarning ulug` va donishmand oliy xudosi hisoblanadi.? Ahuramazda

15. Qaysi xudo Quyosh va yorug`lik xudosi, dehqonlar va chorvadorlarning hosildorlik, farovonlik va moldavlat bag`ishlovchi homiysidir.? Mitra

16. Qaysi xudo Ahuramazda va odamlar o`rtasida bosh vositachi bo`lgan.? Mitra

17. Mitra qanday tasvirlangan.? o`spirin va jangchi qiyofasida tasvirlangan.

18. Ahriman kim.? yovuzlik va o`lim xudosi

19. Anahita kim.? hosildorlik va suv ilohasi hisoblangan.

20. Yomg`irdan keyin hosil bo`ladigan kamalakni nimaga o`xshatadilar.? Mitraning o`qiga

21. «Аvеstо»ning аyrim qismlаrini tаrjimа qilgаn frаnsuz оlimi kim.? A.Dyuperron

22. Zаrdushtiylikning pаydо bo`lishi hаqidа qаndаy rivоyat mаvjud.? Bir kuni erta tongda

Zardusht suv olish uchun daryo bo`yiga boribdi. Zilol suvda u Ahuramazda elchilaridan birining

siymosini ko`rib qolibdi, siymo nur bilan qaysi tomonga borishga yo'l ko`rsatibdi. Zardusht sehrli

nur izidan ergashibdi, ko`p o`tmay oliy iloh qarshisiga borib qolibdi. Ahuramazda unga Zardushtni

xudo Ahuramazda va uning ezgu amallari haqidagi bilimlarni tarqatish uchun tanlab olinganini

ma'lum qilibdi.

23. Zardusht necha yoshida yangi diniy ta'limot payg`ambariga aylangan.? 30 yoshida

24. «Pаyg`аmbаr» so`zining mа`nоsi.? "ezgu amallar haqida xabar beruvchi" ma'nosini anglatadi.

25. “Аvеstо”ning ilk qismi qachon paydo bo`lgan.? mil.avv. IX-VIII asrlarda

26. Zardusht va'zlari matnlarining hammasi miloddan avvalgi III asrda necha kitobga jamlangan.? 21 ta

kitobga

27. "Avesto" matnlariga sharh nima deb yuritiladi.? "Zand" deb yuritiladi.

28. Zardushtiylik ta'limotiga ko`ra…? butun borliq va bizni qurshab turgan hamma narsa ikki ibtidodan,

ya'ni Ezgulik va Yovuzlikdan tashkil topgan, deyilgan.

29. Zаrdushtiylаr hаyotining аsоsiy mаzmuni.? ezgu amal, ezgu so`z va ezgu fikrdan iborat bo`lishi

lozim.

30. Zаrdushtiylikdа nimаlаr muqаddаs sаnаlgаn.? Olov, tuproq, suv va havoni

31. Zаrdushtiylаrdа dаfn tаrtibi qаndаy bo`lgаn.? Inson vafot etganida bu hol unga Yovuz ibtido —

o`lim ko`chib kirganini anglatadi, Yovuzlik bilan Ezgulik bo`lmish Tuproqni bulg`amaslik kerak.

Marhumning jasadini yerga ko`mish ham, yondirib tashlash ham, suvga tashlab yuborish ham mumkin

emas. Shuning uchun ham murdani qushlar va hayvonlar yeb ketishi uchun maxsus inshootda qoldirishgan. Yomg`irlar poklagan va oftob qoqlagan suyaklarni maxsus sopol tobutchalar — ossuariylar (suyakdonlar)da dafn etishgan.

32. «Оssuаriy» nimа.? Tobutchalar ya`ni suyakdonlar

33. Astrolog - ? Yulduzlar joylashuviga qarab kelajakni bashorat qilish bilan shug`ullanuvchi odamlar.

BO`LIM III.

QADIMGI YUNONISTON.

21-§. Antik tarixning boshlanishi.

1. Qаdimgi Yunоnistоn- …? Bolqon yarimoroli va O`rtayer dengizi orollaridagi qadimgi yunon

davlatlarining umumiy nomi.

2. Yunоnistоn shimoldan qaysi dengiz o`rab turadi.? O`rtayer dengizi

3. Yunоnistоn hududining uchdаn bir qismini…? tog`lar egallagan.

4. Yunоnistоnning eng bаlаnd tоg`i.?Оlimpdir.

5. Bu tоg` mаmlаkаtning qayerida joylashgan …? shimoli sharqiy qismida

6. Ninаbаrgli o`rmоnlаr Yunоnistоnning …? shimolida va Peloponnesda o`sadi.

7. Yunonlar nima bilan shug`ullanganlar.? Dehqonchilikva chorvachilik bilan

8. Qachon ilk shahar-davlatlar vujudga kela boshlagan.? Miloddan avvalgi 2-mingyillikda

9. Bular: Knoss, Miken

10. Yunonistondagi ilk sivilizatsiya qachon va qayerda vujudga kelgan.? Mil. avv. 2-mingyillikda Krit

orolida vujudga keladi.

11. Bu sivilizatsiya nima deb ataladi.? Afsonaviy podsho Minos nomi bilan uni Minoy sivilizatsiyasi deb

atashgan.

12. Minoy sivilizatsiyasi qanday vayron bo`ldi.? kuchli zilzila va suv toshqiniga sabab bo`lgan vulqon

otilishi oqibatida

15. Minoy sivilizatsiyasi barbod bo`lishini nihoyasiga yetkazgan qabilalar.? axeylar

16. Kimlar Janubiy Yunonistonga bostirib kirgan.? doriylar

17. doriylar Janubiy Yunonistonga bostirib kirib, Miken davlatini yakson qilib, qaysi davlatga asos

solganlar? Sparta davlatiga

18. Qaysi dengiz yunonlar orasida dengizchilik rivoj topishiga imkon yaratib berdi.? Egey dengizi

19. Yunonistonning tajribali dengizchilar esa yelkanlardan foydalanib qayerlarga suzib borishgan.? Misrga hamda O`rtayer va Qora dengiz sohillaridagi shaharlarga suzib borishgan.

20. Оdаmlаr yashаydigаn hududlаrni yunоnlаr …? Oykumena deb atashgan.

22 -§. Qadimgi Yunoniston ravnaqi.

1. Yunonisrtonda nimaning natijasida manzilgohlar va shaharlar soni ortib boradi.? dehqonchilik va

hunarmandchilik rivoj topishi bilan

2. Yunonlarning eng yirik shaharlari.? Afina va Sparta

3. «Pоlis» -bu …? yunoncha "polis" so`zi "shahar" ma'nosini anglatadi.

4. Yunоnlаrdа аrmiyaning аsоsini …? og`ir qurollangan askarlar — goplitlar tashkil etgan.

5. Yunоnlаr to`rtburchаk shаklini yuzаgа kеltiruvchi bir-birigа tiqilib оlgаn qаtоrlаr bilаn jаng qilishgаn.

Jаngаvоr sаfgа shu tаriqа tizilish nima deb atalgan.? falanga deb atalgan.

6. Askarlar qilichlar va nayzalar bilan qurollangan, ular nimadan yasalgan.? bronza

7. Qalqon nimadan yasalgan.? teri qoplangan yog`ochdan yasalgan himoya qilar edi.

8. Boshni nimadan yasalgan dubulg`a muhofaza qilgan.? bronzadan yasalgan

9. Аttikа vilоyati jоylаshgаn Yarimоrоl O`rtа Yunоnistоnning qаysi qismidа jоylаshgаn edi.? janubi

sharqiy qismida

10. Аttikаning g`аrbidа jоylаshgаn “Аkrаpоl” qаchоn bаrpо etilgаn edi.? Mil. avv. 2- mingyillikda

11. «Аkrаpоl» so`zining mа’nоsi.? “Yuqori shahar”

12. Аttikа аhоlisi uch kаttа guruhgа bo`lingаn, jumlаdаn …? qullar, ajnabiylar (meteklar) va fuqarolar

13. Kimlаr Аfinа fuqаrоsi bo`lа оlаrdi.? Otasi va onasi ozod afinalik bo`lganlar

14. Аfinаdа qаchоndаn bоshlаb dаvlаt оrgаnlаridа ishlаshgа muаyyan hаq to`lаnа bоshlаndi.? miloddan

avvalgi V asrdan boshlab

15. Аfinаdа kimlаr о`gir mеhnаtdаn оzоd qilingаn edi.? Faqat fuqarolar barcha huquqlardan

foydalanardilar. Fuqarolar shuningdek og`ir mehnat va salomatlikka zarar yetkazuvchi ishlardan

ozod qilingan edi.

16. Аfinаning аsоsiy pоrtigа аylаngаn bаndаrgоh …? Pirey

17. Аfinа dеngiz ittifоqi g`аznаsi qаysi shаhаrdа jоylаshgаn edi.? Afina shahrida joylashgan, shahar

hukmdorlari undan o`z ixtiyoriga ko`ra foydalanar edi.

18. «Pеdаgоg» so`zining mа’nоsi.? yunonchadan "bolani yo`lda kuzatib boruvchi" ma'nosini anglatadi.

19. Qonun bo`yicha kimlar ta'lim olish majburiy edi.? faqat o`g`il bolalar

20. Аfinаdа nеchа yoshdаn bоshlаb og`il bоlаlаrgа yozuv vа hisоb o`rgаtilgаn.? 7 yoshdan

21. Stil –bu …? Metall tayoqcha bilan mum surkalgan taxtachalarga harflarni yozishardi.

22. Pаlеstirlаrdа nimаlаr o`rgаtilgаn.? adabiyot o`qitilar, she'r yozish va musiqa o`rgatilar edi.

23. Аfinаdа o`g`il bоlаlаr 14 yoshdаn …? gimnastika bilan shug`ullanardilar. Ayni mahalda ularga kurash, nayza va disk uloqtirish, uzunlikka va balandlikka sakrash hamda yugurish ham o`rgatilardi. o`spirinlar shuningdek mushtlashuv janglari, harbiy ishlar va otda salt yurishni o`rganishgan.

24. Pаlеstirlаrdаn biridа Mirоnning «Diskоbоl» , Pоliklеtning “Nаyzаbаrdоr” dеgаn хаykаllаri

o`rnаtilgаn.O`rnatilgan xаykаl vоsitаsidа …? yigit kishi qanday bo`lishi — kuchli, jismonan barkamol

va o`z vatani himoyasiga shay turishi kerakligi uqtirilgan.

25. Afinada oliy ma'lumot beradigan o`quv yurtlari ham bo`lgan. Ammo ularda faqat o`ta boy ota-onalar

farzandlarigina o`qish imkoniyatiga ega bo`lishgan. Bunday ta'lim muassasalarida nimalar o`rgatilgan.?

astronomiya, geometriya, geografiya, tarix o`qitilardi.

26. Аfinаdа оliy o`quv yurtlаridа tа’lim muddаti …? 3—4 yil davom etgan. Ana shundan keyin davlatda

ma'lum bir lavozimni egallash imkoniyati vujudga kelgan.

27. Jаnubiy Yunоnistоn nima deb ataladi.? Lаkоnikа

28. Jаnubiy Yunоnistоn hududigа ko`chmаnchi dоriylаr qаchоn bоstirib kirgаn.? Miloddan avvalgi XII

asrda

29. Spаrtа dаvlаtigа kimlаr аsоs sоlgаn.? ko`chmanchi doriy qabilasi

30. Spаrtаdа ilоtlаr kimlаr.? spartaliklar qulga aylantirgan mahalliy aholi

31. Spаrtаliklаr mаshg`ulоti.? Faqat jang bo`lgan.

32. Pеriеklаr kimlаr.? Spartada to`la-to`kis huquqlarga ega bo`lmagan fuqarolar. Ular shaxsan ozod