- Neyroxirurgiya kafedrasi
- 421 guruh talabasi
- Maxkamxo’jayev Odilxo’ja
Bosh miya shishi - Bosh miya shikastlarida bosh miyaning yumshoq to‘qimalari, kalla suyagi va bosh miya jarohatlanadi. Bosh va orqa miya shikastlari hozirgi vaqtda ham ko‘p uchraydi. Bu kasalliklarning kelib chiqish sabablari turli-tuman bo‘lib, bular yo‘l-transport hodisalari, avtomobil, temiryo‘llardagi avariyalar, yiqilib tushish, ishdagi va oilada bo‘ladigan jarohatlardir. Turli xildagi bosh va orqa miyaga taassurotlar natijasida ham kelib chiqadi, masalan, sportdagi shikastlar.
- Miya shishi – miya hujayralarining g’ayritabiiy o’sishi natijasida paydo bo’lgan massa. Miya o’smalari yaxshi yoki yomon xulqli bo’lishi mumkin. Yaxshi o’smalar atrofdagi to’qimalarga zarar bermasdan o’sadigan bo’lsa, xavfli o’smalar atrofdagi to’qimalarga zarar etkazish orqali o’sib boradi va miya funktsiyalariga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.
- Miyaning xavfli o’smalari
- Malign miya shishi – bu miya hujayralarining anormal o’sishi natijasida yuzaga keladigan o’smalar. Ushbu o’smalar miyadagi normal to’qimalarni yo’q qilish orqali miya funktsiyasiga zarar etkazishi mumkin. Xatarli o’smalar odatda jarrohlik, radiatsiya terapiyasi va kimyoterapiya bilan davolanadi.
- Miya shishi har qanday yoshdagi odamlarga ta’sir qilishi mumkin, ammo ba’zi omillar o’sma xavfini oshirishi mumkin. Masalan, radiatsiya ta’siri, neyrofibromatoz, immunosupressiv dorilar, oilaviy saraton sindromlari va ba’zi atrof-muhit omillari miya shishi xavfini oshirishi mumkin.
- Miya o’smalari hech qanday alomat keltirmasligi mumkin yoki alomatlar engil bo’lishi mumkin. Biroq, ba’zi hollarda, alomatlar jiddiy bo’lishi mumkin va darhol tibbiy yordam talab qiladi. Miya shishlarining eng ko’p uchraydigan belgilari quyidagilardan iborat:
- Bosh og’rig’i
- Ko’ngil aynish va qayt qilish
- Charchoq va zaiflik
- Eshitish yoki ko’rish qobiliyatini yo’qotish
- Muvozanatni yo’qotish yoki muvofiqlashtirishda qiyinchiliklar
- Aqliy chalkashlik yoki xotira muammolari
- Miya o’smalari nevrologik tekshiruv, magnit-rezonans tomografiya (MRT), kompyuter tomografiyasi (KT), miya to’lqinini o’lchash (MTO) va biopsiya kabi testlar yordamida tashxis qilinadi. Ushbu testlar o’smaning hajmini, joylashishini va turini aniqlashi mumkin.
- Miya shishi davolash mumkin bo’lgan kasalliklar qatoriga kiradi. Davolash usullari o’smaning hajmi, joylashuvi va turiga qarab farq qilishi mumkin. Miya shishi uchun eng keng tarqalgan davolash usullari jarrohlik, radiatsiya terapiyasi va kimyoterapiyani o’z ichiga oladi.
- Qaysi miya shishlarida jarrohlik aralashuv amalga oshiriladi?
- Miya shishlarida jarrohlik aralashuv o’simtaning hajmi, joylashishi va turiga qarab belgilanadi. Jarrohlik aralashuvi o’simtani to’liq olib tashlash yoki iloji boricha ko’proq o’simta to’qimasini olib tashlashga qaratilgan. Jarrohlik odatda past darajadagi o’smalarda muvaffaqiyatli bo’ladi, lekin yuqori darajadagi o’smalarda kamroq muvaffaqiyatli bo’ladi.
- Radiatsiya terapiyasi yuqori energiyali nurlar yordamida o’simta hujayralarini o’ldirishga qaratilgan. Radiatsiya terapiyasi operatsiyadan keyin yoki o’simtani butunlay olib tashlash mumkin bo’lmagan hollarda qo’llanilishi mumkin. Radiatsiya terapiyasi o’smalarning ayrim turlari uchun asosiy terapiya sifatida ham qo’llanilishi mumkin. Radiatsiya terapiyasi kundalik seanslarda qo’llaniladi, odatda bir necha hafta davom etadi.
- Xulosa qilib aytadigan bo’lsak, miya shishi barcha yoshdagi odamlarga ta’sir qilishi mumkin bo’lgan jiddiy kasallikdir. Erta tashxis qo’yish va to’g’ri davolash kasallikning rivojlanishini to’xtatishi va bemorning hayot sifatini yaxshilashi mumkin. Shuning uchun alomatlar sezilganda darhol shifokor bilan maslahatlashish muhimdir
Do'stlaringiz bilan baham: |