Boshlang’ich matematika kursi nazariyasi

Yakuniy nazorat test savollari



BT yo’nalishlari uchun “Boshlang’ich matematika kursi nazariyasi” fanidan yakuniy test savollari.
1. Qaysi (*, X) juftliklar uchun X da algebraik operatsiya bo’ladi, degan mulohaza tog’riligini aniqlang:

1. 
   * — qo’shish X = Z_;
   
2. 
   * — bo’lish X = R₊;
   
3. 
   * — bo’lish X= R_;
   

2. Barcha butun sonlar to’plami Z da assotsiativ yoki kommutativ bo’ladigan algebraik operatsiyalarni aniqlang:

1. 
   qo’shish;
   
2. 
   ayirish;
   
3. 
   a * b = 3a - 2b.
   

3. Barcha natural sonlar to’plami N da assotsiativ yoki kommutativ operatsiyalarni aniqlang:

1. 
   ayirish;
   
2. 
   ko’paytirish;
   
3. 
   bo’lish;
   
4. 
   B(a; b)
   

4. X to’plamda * operatsiya 0 operatsiyaga nisbatan distributiv, degan mulohaza qaysi (*, 0) juftliklar uchun to’g’ri ekanligini aniqlang:

1. 
   R da * — bo’lish, 0 — qo’shish;
   
2. 
   R da * — qo’shish, 0 — ko’paytirish;
   
3. 
   * — to’plamlar birlashmasi, 0 — kesishmasi;
   
4. 
   Z da * — yig’indi, 0 — ayirma;
   

5. To’plamlar kesishmasining yutuvchi elementi bormi?

1. 
   ha
   
2. 
   yo’q
   
3. 
   0
   

6. Butun sonlar to’plamida qo’shishga nisbatan -7 ning simmetrik elementlarini ayting.

1. 
   -7
   
2. 
   7
   
3. 
   
   
4. 
   
   

7. X to’plamning barcha qism to’plamlari to’plamlar kesishmasiga nisbatan gruppa tashkil qiladimi?

1. 
   ha
   
2. 
   yo’q
   
3. 
   0
   

8. Quyidagi to’plamlardan qaysinisi halqa bo’ladi:

1. 
   manfiy butun sonlar to’plami;
   
2. 
   toq natural sonlar to’plami;
   
3. 
   barcha haqiqiy sonlar to’plami;
   
4. 
   a + b ko’rinishdagi sonlar to’plami; bu yerda a, b∈R.
   

9. A={-5,8,12,-7,-23} to‘plamning elementlari uchun neytral va simmetrik elementlarni toping.

1. 
   -5
   
2. 
   8
   
3. 
   -23
   
4. 
   yo’q
   

10. 
    A={0,1,-1} to‘plamning elementlari uchun neytral elementlarni toping.
    

1. 
   0
   
2. 
   1
   
3. 
   0, 1
   
4. 
   -1
   

10. 
    A={i,1-i,-1+i,3i+2,-2i+5, -3i-7} to‘plamning elementlari uchun simmetrik elementlarni toping.
    

1. 
   1-i, -1+i
   
2. 
   3i+2
   
3. 
   -3i-7, 1-i
   
4. 
   i, -2i+5
   

10. 
    Z to‘plamdan shunday *, o algebrayik amallarni topingki unda * amali kommutativ, assotsiativ bo‘lgani holda o nisbatan distributiv bo‘lmasin.
    

1. 
   +, -
   
2. 
   -, :
   
3. 
   +, :
   
4. 
   +,
   

10. 
    N to’plam qaysi amalga nisbatan gruppa bo‘ladi?
    

1. 
   +
   
2. 
   -
   
3. 
   +, :
   
4. 
   +,
   

10. 
    O‘rin almashtirish va gruppalash qonunlaridan foydalanib, quyidagi misolni eng qulay yo‘l bilan yeching:2608+529+392+271
    

1. 
   3700
   
2. 
   3800
   
3. 
   2800
   
4. 
   4000
   

10. 
    Valida 18 marka bor. Umidada Validan 6 marka kam, Sevarada esa Vali bilan Umidaning markalaridan 12 ta marka kam. Sevarada qancha marka bor?
    

1. 
   18
   
2. 
   12
   
3. 
   8
   
4. 
   10
   

10. 
    Teng yonli uchburchakning asosi yon tomonidan 7 sm ortiq. Agar uchburchakning perimetri 43 sm bo‘lsa, uning yon tomoni toping.
    

1. 
   10
   
2. 
   12
   
3. 
   11
   
4. 
   19
   

10. 
    Kinoteatrning birinchi kassasida ikkinchisiga qaraganda 86 ta ortiq bilet sotildi.Agar xammasi bulib 792 ta bilet sotilgan bo‘lsa, birinchi kassada nechta bilet sotilgan?
    

1. 
   439
   
2. 
   353
   
3. 
   450
   
4. 
   540
   

10. 
    Uchburchakning perimetri 24 sm. Uchburchakning ikki tomoni bir – biriga teng bo‘lib, ularning har biri uchinchi tomonidan 3 sm ortiq. Uchburchakning katta tomonlari necha santimetrdan?
    

1. 
   10
   
2. 
   12
   
3. 
   11
   
4. 
   9
   

10. 
    Ikkita ishchi 88 detal tayyorladi. Birinchi ishchi ikkinchisiga qaraganda 8 ta detal kam tayyorladi. Birinchi ishchi nechtadan detal tayyorladi?
    

1. 
   30
   
2. 
   29
   
3. 
   39
   
4. 
   40
   

10. 
    Zavodning uchta sexida 1274 kishi ishlaydi. Ikkinchi sexda birinchisidagidan 70 kishi ortiq, uchinchi sexda ikkinchisidagidan 84 kishi ortiq ishlaydi. uchinchi sexda qancha ishchi ishlaydi?
    

1. 
   504
   
2. 
   350
   
3. 
   420
   
4. 
   385
   

10. 
    Sviter, shapka va sharf to‘qish uchun 555g jun ishlatiladi. Bunda shapka uchun sviterga qaraganda 5 marta kam, sharfga qaraganda esa 5 g ortiq jun ketgan. Sharf uchun qanchadan jun ketgan?
    

1. 
   75
   
2. 
   80
   
3. 
   400
   
4. 
   350
   

10. 
    Bir tarvuz ikkinchi tarvuzdan 2 kg yengil, uchinchi torvuzdan 5 marta yengil. Birinchi va uchinchi tarvuzlar birgalikda ikkinchi tarvuzdan 3 marta og‘ir. Uchinchi tarvuzning massasini toping.
    

1. 
   10
   
2. 
   2
   
3. 
   4
   
4. 
   6
   

10. 
    Ishchi yangi keskich ishlatib, 1 soatta normadagidan 4 ta ortiq detal yo‘ndi va shuning uchun kunlik normani 8 soatda emas, 6 soatda bajardi. Ishchi bir kunda norma bo‘yicha nechta detal yo‘nishi kerak edi?
    

1. 
   6
   
2. 
   10
   
3. 
   8
   
4. 
   12
   

10. 
    59 banka konservani uchta yashikka joylashtirilgan. Uchinchi yashikda birinchi yashikdagidan 9 ta banka ortiq, ikkinchi yashikda uchinchi yashikdagidan 4 ta banka kam. Ikkinchi yashikda nechta banka joylashtirilgan?
    

1. 
   20
   
2. 
   15
   
3. 
   24
   
4. 
   30
   

10. 
    158 kitobni uchta tokchaga joylashtirilgan birinchi tokchada ikkinchi tokchadagidan 8 ta kitob kam va uchinchi tokchadagidan 6 ta kitob ortiq. Uchinchi tokchada nechtadan kitob joylashtirilgan?
    

1. 
   52
   
2. 
   46
   
3. 
   40
   
4. 
   38
   

10. 
    Bog‘ning bir maydonidagi malina ko‘chatlari ikkinchi maydondagidan 5 marta ortiq. Birinchi maydondan ikkinchi maydonga 22 tup ko‘chat ko‘chiribo‘tkazilgandan so‘ng ko‘chatlar soni ikkala maydonda teng bo‘ladi. Dastlab ikkinchi maydonda qancha malina ko‘chati bo‘lgan?
    

1. 
   11
   
2. 
   55
   
3. 
   50
   
4. 
   5
   

10. 
    Birinchi brigadada ikkinchisidagidan 2 marta ko‘p ishchi bor. Xo‘jalik hisobiga o‘tish natijasida birinchi brigadadagi ishchilar 5 kishiga kamaydi, ikkinchi brigadadagi ishchilar ikki kishiga kamaydi. Agar xo‘jalik hisobiga o‘tilgandan sung birinchi brigadadagi ishchilar soni ikkinchisidagidan 7 ta ortiq ekanligi ma’lum bo‘lsa, dastlab birinchi brigadada nechta ishchi bo‘lgan?
    

1. 
   10
   
2. 
   15
   
3. 
   20
   
4. 
   5
   

10. 
    Doskada biror son yozilgan. Bir o‘quvchi bu sonni 23 ta orttirdi, ikinchi o‘quvchi 1 ta kamaytirdi. Birinchi o‘quvchi olgan natija ikkinchisinikidan 7 marta katta bo‘ldi. Doskaga qanday son yozilgan?
    

1. 
   5
   
2. 
   4
   
3. 
   3
   
4. 
   2
   

10. 
    Ayirishni bajaring:
    

1. 
   127116
   
2. 
   216315
   
3. 
   126123
   
4. 
   214452
   

10. 
    Hisoblang:
    

1. 
   18476
   
2. 
   19477
   
3. 
   19456
   
4. 
   19467
   

10. 
    Hisoblang.
    

1. 
   1216
   
2. 
   1116
   
3. 
   1316
   
4. 
   1016
   

10. 
    Hisoblang: 128+675-34 125:375
    

1. 
   612
   
2. 
   512
   
3. 
   812
   
4. 
   712
   

10. 
    Hisoblang: 78•29+6 573:313-408
    

1. 
   1775
   
2. 
   1675
   
3. 
   1975
   
4. 
   1875
   

10.