Boshqa tilda oʻqish pdf sifatida yuklash Kuzatish Tahrirlash

Yengil kognitiv buzilishlar bilan psixometrik shkalalar koʻrsatkichlari oʻrtacha yosh meʼyorida qolishi yoki undan biroz chetga chiqishi mumkin, ammo bemorlar premorbid darajaga nisbatan kognitiv qobiliyatlarning pasayishini bilishadi va bu haqda tashvishlanishadi. Yengil kognitiv buzilishlar bemorning shikoyatlarida namoyon boʻladi, lekin boshqalarning eʼtiborini jalb qilmaydi; kundalik hayotda, hatto eng murakkab shakllarda ham qiyinchiliklarga olib kelmaydi. Yengil kognitiv buzilishlarning tarqalishi boʻyicha aholi tadqiqotlari hozirgi kunga qadar oʻtkazilmagan, ammo ularning tarqalishi oʻrtacha darajadagi kognitiv buzilishning tarqalishidan kam emas deb taxmin qilish mumkin[4].

Etiologiya (sabablari)Tahrirlash

Kognitiv buzilishlarning rivojlanishiga bir necha oʻnlab nozologik shakllar mavjuddir. Ushbu nozologik shakllar ham asosiy miya kasalliklarini, ham kognitiv funksiyalarga salbiy taʼsir koʻrsatadigan turli somato-nevrologik va ruhiy kasalliklarni oʻz ichiga oladi[1].
Kognitiv buzilishning sabablari koʻpdir,[1] xususan,
boʻlishi mumkin:
Neyrodegenerativ kasalliklar, bular:
Altsgeymer kasalligi
Lyui jismlari bilan demensiya
Fronto-temporal degeneratsiya (FTD)
Kortikobazal degeneratsiya
Parkinson kasalligi
Progressiv supranuklear falaj
Xantingtonning xorreyasi
Miyaning boshqa degenerativ kasalliklari
Miyaning qon tomir kasalliklari:
Miya infarkti
Koʻp infarktli holat
Surunkali miya yarim ishemiyasi
Gemorragik miya shikastlanishining oqibatlari
Miyaning birlashgan qon tomir jabrlanishi
Aralash (tomir-degenerativ) kognitiv buzilish
Dismetabolik ensefalopatiyalar
gipoksik
Jigar
buyrak
Gipoglikemik
Distiroid (hipotiroidizm, tirotoksikoz)
Tanqislik holatlari (B ₁, B ₁₂, foliy kislotasi, oqsillar yetishmasligi)
Sanoat va maishiy zaharlanish
Yatrogenik kognitiv buzilish (antikolinergetiklar, barbituratlar, benzodiazepinlar, neyroleptiklar, litiy tuzlari va boshqalarni qoʻllash).)
Neyroinfektsiyalar va demiyelinizatsiya qiluvchi kasalliklar
OIV bilan bogʻliq ensefalopatiya
Spongiform ensefalit (Kreytsfeldt-Yakob kasalligi)
Progressiv panensefalit
Oʻtkir va subakut meningoensefalitning oqibatlari
progressiv falaj
Keng tarqalgan skleroz
Progressiv diimmun multifokal leykoensefalopatiya
Travmatik miya shikastlanishi
Miya shishi
Likvor dinamikasining buzilishlari
Normotensiv (aresorbtiv) gidrosefaliya
Miopiya
Ruhiy kasalliklar (tashvish — depressiv kasalliklar[1], shizofreniya va boshqalar.)
Baʼzi dorilarning taʼsiri (masalan, antipsixotiklar).