Bàrchà mîddàlàr ko‘p sînli bo‘linmàs zàrràlàrdàn àtîm

Yadrî  råàksiyalàrining  turlàri.  Yadrî  råàksiyalàri  quyidàgi

bålgilàrigà qàràb turlàrgà bo‘linàdi:

36-§.

---

137

1. Undà ishtirîk etàdigàn zàrràlàrning turlàrigà qàràb, nåytrîn-

làr, g- kvàntlàr, zàryadlàngàn zàrràlàr (prîtîn, dåytrîn, a- zàrrà

và h.k.) tà’siridà ro‘y båràdigàn råàksiyalàr.

2. Råàksiyadà ishtirîk etuvchi zàrràlàrning enårgiyasigà qàràb,

kichik enårgiyali (» 100 eV); o‘rtà enårgiyali (» 1 MeV) và yuqîri

enårgiyali  (» 50  MeV)  reaksiyalar.

3. Ishtirîk etuvchi yadrîlàrning turigà qàràb, yångil yadrîlàrdà

(À < 50); o‘rtà yadrîlàrdà (50 < A < 100); îg‘ir yadrîlàrdà (A > 100)

o‘tadigan reaksiyalar.

4. Yadrîviy àylànishlàrning õàràktårigà qàràb, nåytrîn chiqà-

ruvchi; zàryadlàngàn zàrràlàr chiqàruvchi; zàrrà yutuvchi råàk-

siyalàr.

Bîr nàzàriyasi. Bîr tàklif qilgàn nàzàriyagà muvîfiq, yadrî

råàksiyasi ikki bîsqichdà ro‘y båràdi. Birinchi bîsqichdà nishîn

yadrî À ungà yo‘nàltirilgàn zàrrà bilàn qo‘shilib kåtàdi và yangi

g‘àlàyonlàngàn holatdàgi C yadrîni hîsil qilàdi: A + a ®C. Ikkinchi

bîsqichdà esà g‘àlàyonlàngàn yadrî C yadrî råàksiyasi màhsulît-

làrigà pàrchàlànib kåtàdi: C ® b + B. Shundày qilib, yadrî råàksiyasi

quyidàgi sõåmàgà muvîfiq ro‘y båràdi:

A + a ® C ® b + B.                                  (36.1)