2.Payvandlanadigan konstruksiya va uning materialiga xarakteristika.
Menga berilgan kurs ishi topshirig;ida men G’ilofni yig;ish va pavandlashni 12X18H9T ГОСТ 5949-75 markali po’lat yordamida amalga oshirishim kerak edi.Mendagi payvandlash materiali po’lat 12X18H9T ГОСТ 5949-75 bo’lib u zanglamaydigan po'lat va temir-nikel asosidagi qotishmalardan ishlangan metal mahsuloti hisoblanadi.U korroziyaga chidamli va issiqbardoshdir.
Ijroga Kirish muddati: 16.09.1975
Qabul qilish sanasi: 01.01.2023
Holati: Faol emas
Qo’shimcha ma’lumotlar: Hujjatning amal qilish muddati 12.10.2020 yildagi 272-son buyrug‘iga asosan 15.10.2020 dan 01.01.2023 yilgacha uzaytirildi.
Xrom-nikel-titanium austenitli po'lat 12X18H10T turli xil ish sharoitlarida muvaffaqiyatli foydalanish imkoniyati tufayli sanoatda eng keng tarqalgan. U bir qator suyuq muhitda yuqori korroziyaga chidamliligiga ega, payvandlash isitishidan keyin donalararo korroziyaga chidamli, yuqori haroratlarda uzoq vaqt ta'sir qilish natijasida nisbatan ozgina mo'rt bo'ladi va 600 C haroratda issiqlikka chidamli material sifatida ishlatilishi mumkin.Chuqur sovuq sharoitida juda plastik bo'lgan bu po'lat suyuq kislorod ishlab chiqarish uchun qurilmalarda qo'llaniladi.
Agressiv suyuqliklar bilan aloqa qiladigan tuzilmalarning payvandlangan choklari, birinchi navbatda, intergranular korroziyaga chidamli bo'lishi kerak.
Ftorid oqimlaridan foydalanganda elektrod tarkibidagi titanning oksidlanishi kichik va 20% dan oshmaydi. Shu bilan birga, 0,1% C tarkibida chokdagi titan kontsentratsiyasining ozgina pasayishi korroziyaga chidamlilikning pasayishiga olib keladi. Agar asosiy metallda uning konsentratsiyasi 0,12% bo'lsa, 0,03% dan ko'p bo'lmagan uglerodni o'z ichiga olgan plastinka elektrodidan foydalanish kerak.
Issiqlik ta'sir qiladigan zonada donning o'sishi payvandlangan bo'g'inning mexanik xususiyatlarini kamaytirmaydi, lekin issiqlik ta'sirlangan zonaning korroziyaga chidamliligi nuqtai nazaridan, ayniqsa payvand chokiga bevosita ulashgan hududda keraksiz hisoblanadi. Payvandlangan metall 1200-1250 ° C dan yuqori haroratgacha qizdirilganda, titanium karbidlari austenitda eriydi. Keyinchalik sekin sovutish paytida, ayniqsa qattiq eritmaning parchalanishiga olib kelishi mumkin bo'lgan kritik haroratlar oralig'ida (875-450 ° C), austenit donalarining chegaralari bo'ylab karbid fazasi cho'kadi va oxirgisining chegara hududlari tugaydi. Natijada, payvandlangan metall granulalararo korroziyaga moyil bo'ladi.
Eritish liniyasida payvandlangan birikmaning korroziyaga moyilligini bartaraf etishning yana bir usuli - havo sovutish bilan 850-900 ° C haroratda 3-4 soat davomida isitish.
Yetkazib beriladigan po'lat va elektrod (suvda 1100 ° C dan so'ng) odatda juda oz miqdorda, 1% dan ko'p bo'lmagan 6-ferrit bilan deyarli sof austenitik tuzilishga ega. Dendritik ajralish natijasida payvandlangan metall tarkibida 7,5% gacha b-ferrit mavjud. Bu chuqur sovuq sharoitda zarba kuchining keskin pasayishiga olib keladi.
12X18H10T po'latdan yasalgan payvand choklari plastiklik bo'yicha asosiy metalldan sezilarli darajada past bo'ladi, bu uglerodning dendritik ajralishi bilan izohlanadi. Payvand choklarining qattiqligining pasayishi sababi austenitning ultra past haroratlarda barqarorligi yo'qligi. Chuqur sovuq sharoitida austenitning parchalanishi A - M yoki A - a + K sxema bo'yicha mumkin, bu erda A - austenit, M - martensit, a - ikkilamchi ferrit, K" - ikkilamchi karbidlar. Bu holda birlamchi ferritning oz miqdori mavjudligi juda muhim emas.
Shunday qilib, 12X18H10T po'latga chokning ta'sir kuchini oshirishga yuqori haroratli isitish orqali uglerodning dendritik segregatsiyasini bartaraf etish orqali erishish mumkin. Bunday holda, choklarni mahalliy issiqlik bilan ishlov berish ham qo'llanilishi mumkin.
Payvandlangan metallning pishiqligini oshirishning oddiyroq usuli bu payvand chokidagi nikel miqdorini 12-14% gacha oshirishdir, bu barqaror austenitik strukturani ta'minlaydi. Bunday nikel tarkibiga ega tikuvni olish uchun X23H18 po'latdan yasalgan elektrodlardan foydalanish mumkin. Bunday holda, issiqlik bilan ishlov berilmagan payvandlar chuqur sovuq sharoitda yetarlicha yuqori zarba kuchini saqlab qoladi. Issiqlikka chidamli material sifatida 12X18H10T po'latdan foydalanilganda, payvand chokidagi birlamchi ferrit miqdorini 5% gacha cheklash kerak. Payvand choklarining eng yuqori issiqlikka chidamliligiga uglerod va karbid hosil qiluvchi elementlar - titan va niobiyning ko'payishi bilan erishiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
