Бухгалтерия хисобида автоматлаштирилган ахборот тизимлари ва технологиялари

Boshlangich boskich birlamchi xujjatlarni yigish va ruyxatga olish bilan boglik. Avval ta’kidlanganidek xujjatlarni kulda yeki avtomatilashtirilgan usulda shakllantirish mumkin. Bizning misolimizda avtomatlashtirilgan usulda shakllantirish «Xujjatlar» menyusining blokiga murojaat kilish yuli bilan sodir buladi. Natijada materiallarni omborga kelishi va xarajati buyicha xujjatlar shakllanadi. Birlamchi xujjatlarning ma’lumotlarini mashinaga kiritish davriy, ma’lumotlarni kelib tushishi buyicha sodir buladi.
Xujjatlarni kiritish dasturi kuyidagi vazifalarni bajarishni kuzda tutadi:

• 
  kiritilgan xujjatlarga noeb rakam berish, kuchirmaning sanash va boshka alomatlari bilan registrini tuzish;
  
• 
  xujjatga ma’lumotnomaviy va shartli-doimiy alomatlar (etkazib beruvchilar,narx va boshkalar) ni avtomatik kiritish;
  
• 
  xujalik operatsiyalarining kayd etish daftarida buxgalteriya yezuvlarini avtomatik bajarish;
  
• 
  notugri xujjatlarni chikarib tashlash;
  
• 
  notugri xujjatlarni nazorat kilish va tuzatish kiritish;
  
• 
  birlamchi xujjatlarni bosib chikarish.
  

Boshlangich boskich xujjatlarining ma’lumotlarini ma’lumotlarini bazaviy axborotlar tuplamlarga joylashtirish bilan tugaydi.
Asosiy boskich ishning tugallovchi boskichi buladi va xar xil xisobot shakllarini olish bilan boglik. Bizning misolimizda uni bajarish uni «Tovar modddiy boyliklarning kaydnomasi», «Aylanish kaydnomasi» va boshkalar kabi xujjatlarni olishga imkon beruvchi «Xisobotlar» menyusining modulidan foydalaniladi. Asosiy boskichni bajarilishini ta’minlashda ma’lumotlar bazasida xisobot tuzish uchun foydalaniladi, xar xil kombinatsiyalali (ishchi) axborot tuplamlarni mashina tomonidan olinishi ta’minlanadi. Xar bir ishchi axborot tuplamlar kandaydir asosiy suz (masalan, materialning nomenklatura rakami) buyicha navlarga ajratilishi va undagi yakuniy ma’lumotlar xisoblanishi kerak. Natijada xisobot ma’lumoti shakllanadi, keyin u «Bosib chikarishga» topshiriladi.

Foydalanilgan adabietlar:

1. 
   Alimov K., Abduvoxidov A. Boshkariv jarayonlarining axborotli texnologiyasi. Ukuv kullanma. T.: 1994y.
   
2. 
   Karimov A.T., Abrashina G.N., Nazarova G.A. Xalk
   

xujaligida ABS yaratish asoslari. T.: «Uzbekiston», 1992y.

3. 
   Axborot tizimlari va texnologiyalari. Akad. S. S. Gulomov
   

va boshkalar. T.: «Shark», 2000y.

4. 
   www.ziyonet.uz
   
5. 
   www.uzedu.uz