Butun nomanfiy sonlarni nomerlashni o`rganish metodikasi

IV-Bosqich. a-5, a-6, a-7, a-8, a-9 ko`rinishdagi hollar.

Bu hollarda hisoblash usullari yig`indi bil an qo`shiluvchi orasidagi bog`lanishlarni bilganlikka asoslangan va bu bog`lanish sanoq materiallari bilan amaliy ishlar bajarish, hamda grafik tasvirlar yordamida ochib beriladi. Masalan:

Shunga o`xshash bir necha mashq bajarilgandan keyin o`quvchilar xulosa chiqaradilar: agar ikki qo`shiluvchining yig`indisidan bu qo`shiluvchilarning biri ayrilsa, ikkinchi hosil bo`ladi.

Mustahkamlash uchun mashqlar:

a) berilgan qo`shishga oid misoldan ayirishga doir ikkita misol tuzing.

(5+3=8, 8-3=5, 8-5=3).

b) berilgan 3 ta sondan qo`shishga doir ikkita va ayirishga doir 2 ta misol tuzing.

(3, 6, 9)

(6+3=9, 3+6=9, 9-6=3, 9-3=6).

v) qo`shish jadvali bilan ishlash.

5, 6, 7, 8, 9 sonlarni ayirishni o`rganishda sonlar tarkibini va noma'lum qo`shiluvchini topish qoidasini takrorlash kerak.

Shu maqsadda 5+3, 6-2, 5-2, 7-5 kabi misollarni yechish taklif etiladi. Oxirgi 7-5 misolni yechishga bolalar qiynalib qolishadi, chunki ular bu kabi hisoblash usuli bilan tanish emas. O`qituvchi 7 sonini 2 qo`shiluvchining yig`indisi shaklda yozishni aytadi. 7=6+1, 7=5+2, 7=4+3. Bulardan shuni tanlaymizki bunda qo`shiluvchilardan biri berilgan ayirishga doir misolga kiradigan bo`lsin. Chunonki, 7=5+2, demak, 7-5=2 chunki 2 qo`shiluvchi yig`indisidan 7, qo`shiluvchilardan biri-5, ayirilsa ikkinchi-2 hosil bo`ladi. Bu mulohazalar tegishli Ko`rsatmalilik bilan mustahkamlanishi mumkin.
«Yuzlik» ichida arifmetik amallarni o`rganish.