Buxgalteriya balansi va

Xoʼjalik jarayonlarining balansdagi oʼzgarishlarga taʼsirini 4 turga ajratish mumkin. Quyida shu xil oʼzgarishlarga misol keltiramiz.

Xoʼjalik jarayonlarining balansdagi oʼzgarishlarga taʼsirini 4 turga ajratish mumkin. Quyida shu xil oʼzgarishlarga misol keltiramiz.

1. Jarayon. Kassadan safar xarajatlari uchun hisobdor shaxsga 5000 soʼm berildi. Bu jarayon natijasida balansdagi aylanma mablagʼlar boʼlimining pul mablagʼlari moddasida kamayish roʼy berdi. Shu boʼlimning debitorlar moddasida esa, korxona uchun debitor boʼlgan hisobdor shaxsning hisobdorlik summasi koʼpaydi. Koʼrinib turibdiki, bu jarayon natijasida balansning aktiv qismidagi moddalarning birida kupayish, yana birida esa kamayish roʼy beradi. Balansdagi bu oʼzgarish bir xildagi oʼzgarish boʼlib, uni shartli ravishda qoʼyidagicha belgilaymiz:

А + А -

2. Jarayon. Xodimlarga hisoblangan ish hisobotn daromad soligi ushlab kolindai 20.000 sum. Bu jarayonning maʼnosi suki, xodimlar bilan mehnat haqi yuzasidan hisoblashish summasi kamaydi. Ushlab qolingan daromad soligi byudjetga oʼtkazilishi lozimligi sasabli, byudjet bilan hisoblashish- summasi koʼpaydi.

Demak balans passivi bir moddasida kupayish, ikkinchi moddasida esa kamayish sodir etildi. Shartli ravishda esa, bu oʼzgarish qoʼyidagicha aks ettiriladi:

P+ P-

3. Jarayon.Bankdan qisqa muddatli kredit olindi. 7 000.000 sum. Korxonaning pul mablagʼi ham koʼpaydi, bank olidagi kredit yuzasidan majburiyati ham koʼpaydi. Demak, balans aktivi moddasida ham shu bilan birga passivining moddasida ham koʼrsatkichlar miqdori oshdi, yaʼni

3. Jarayon.Bankdan qisqa muddatli kredit olindi. 7 000.000 sum. Korxonaning pul mablagʼi ham koʼpaydi, bank olidagi kredit yuzasidan majburiyati ham koʼpaydi. Demak, balans aktivi moddasida ham shu bilan birga passivining moddasida ham koʼrsatkichlar miqdori oshdi, yaʼni

А+P +

4. Jarayon. Xodimlarga hisoblangan mehnat haqi hisoblov-toʼlov vedomosti asosida kassadan berildi 50.000 soʼm . Bu jarayonni taxlil etib oʼrgansak, naqd pul miqdori kamayganini, hamda xodimlarga mehnat haqi yuzasidan majburiyat ham kamayganini tushunib olamiz, demak: