«Buxgalteriya hisobi» fani ммт-91k-2 guruhi talabasi S. Shukurov

«Buxgalteriya hisobi» FANI

ММТ-91k-2 guruhi talabasi S.Shukurov

O’qituvchi Z.Azizova

Toshkent-2022

MAVZU: Tovar-modiy zaxiralarning ombordagi hisobini tashkil qilish

REJA:

• Tovar-moddiy zahiralar hisobini tashkil etish

2. Tovar-moddiy zahiralarni turkumlash va baholash
3. Materiallar kirimi va sarflanishini hisobga olish hamda xujjatlashtirish
4. Inventar va xo’jalik jihozlari hisobining xususiyatlari
5. Qayta ishlashga berilgan xom-ashyo bilan bog’liq operatsiyalarni buxgalteriya hisobida aks ettirish
6. Tovar-moddiy zaxiralar inventarizatsiyasi

Tovar-moddiy zaxiralar - keyinchalik sotish maqsadida normal faoliyat yuritish jarayonida tutib turiladigan va ishlab chiqarish jarayonida mavjud bo‘lgan, shuningdek mahsulot ishlab chiqarish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar ko‘rsatish jarayonida yoxud ma’muriy va ijtimoiy-madaniy vazifalarni amalga oshirish uchun foydalaniladigan moddiy aktivlar.

TOVAR-MODDIY ZAHIRALAR
1
-Xom-ashyo va materiallar, jumladan butlovchi buyumlar va yoqilg’i
2
-Tayyorlash jarayonida turgan tugallanmagan ishlab chiqarish va yarim tayyor mahsulotlar
3
-Tayyor mahsulot va tovarlar

ISHLATILISH TARTIBIGA KO’RA TOVAR-MODDIY BOYLIKLARNING BO’LINISHI

Sotishga mo’ljallangan boyliklar
Montaj qilinganidan so’ng vosita tarkibida amal qiladigan boyliklar
Ishlab chiqarishda ishlatiladigan boyliklar
Mehnat vositalari sifatida ishlatiladigan boyliklar

TMZLARNING BUXGALTERIYA HISOBIGA QO‘YILADIGAN ASOSIY TALABLAR

1
Tashkilot bo‘linmalarida zaxiralar harakatining ombor hisobi va tezkor hisobi ma’lumotlarining buxgalteriya hisobi schyotlari ma’lumotlariga muvofiqligi
2
Zaxiralar miqdori va bahosinnng buxgalteriya hisobi tezkorligi
3
Moliyaviy hisobotda aks ettirilgan TMZlar bo‘yicha ma’lumotlarning haqqoniyligi axiralar miqdori va bahosinnng buxgalteriya hisobi tezkorligi

STRATEGIK REJALASHTIRISH MAQSADLARI VA VAZIFALARI

4
Zaxiralar hisobining tezkorligi (o‘z vaqtidaligi)
5
Zaxiralarning harakatlanish jarayoni (kelib tushishi, joylashtirilishi va chiqib ketishi) va shuningdek haqiqiy mavjudligini to‘laqonli va uzluksiz tartibda to‘la aks ettirish
6
Tovar-moddiy zaxiralar bo‘yicha (aylanmalari va qoldiqlari bo‘yicha) sintetik hisob ma’lumotlarining analitik hisob ma’lumotlariga muvofiqligi

TMZlarning egalik qilish xuquqi bo’yicha bo’linishi:

Xususiy (egalik huquqi hamda xo’jalik yuritish yoki operativ boshqarish huquqi bo’yicha)
Xususiy bo’lmagan
Qabul qilinadigan yo’ldagi boyliklar, agarda yetkazib berish shartnomasiga muvofiq egalik huquqi tashkilotga o’tgan bo’lsa
O’rnatilgan tartibda mol yetkazib beruvchilar schyotlarini to’lashda bjsh tortish hollarida mas’ul saqlashga qabul qilingan hamda mol yetkazib beruvchilar schyotlarini to’lashdan oldin sarflanishini taqiqlangan boyliklar
Tashkilotga tegishli bo’lgan, boshqa tashkilotlarga qayta ishlashga hamda sotish uchun, shu jumladan komissiya shartlarn bo’yicha egalik huquqi xaridorga o’tgungacha, berilgan boyliklar
Qiymati to’lovsiz qayta ishlashga qabul qilingan boyliklar
Garovda hisoblangan tashkilotning omborida yoki garov oluvchida saqlash uchun berilgan, ammo tashkilotga tegishli boyliklar
Komissiya (konsignatsiya) shartlarida sotish uchun mol etkazib beruvchilardan qabul qilingan boyliklar
Tashkilotlarga tegishli bo’lgan tovar-moddiy boyliklarga u tomondan tayyorlangan, sotib olingan yoki boshqa shaklda olingan boyliklar kiritilib, ular omborda yoki ishlab chiqarish jarayonida joylashgan bo’ladi

Tovar-moddiy zahiralar hisobining vazifalari

Tovar-moddiy zahiralar harakati bilan bog‘liq muomalalarni o‘z vaqtida tegishli hujjatlarda rasmiylashtirish
Tovar-moddiy zahiralarining to‘g‘ri saqlanishi ustidan nazorat olib borish
Moddiy texnika ta’minoti rejasining bajarilishi ustidan nazorat olib borish
Materiallarning ishlab chiqarishga to‘g‘ri sarflanishi hamda ularni sarflash me'yorlariga rioya qilish ustidan uzluksiz nazorat olib borish
Yo‘ldagi tovarlar, mahsulotlar va moddiy qiymatliklarning harakati va tovar-moddiy zahiralarni yetkazib berish sanalari ustidan nazorat o’rnatish
TMZni yetkazib beruvchilar va iste'molchilar o‘rtasida bo‘ladigan hisoblashishlarni kelishilgan vaqtda amalga oshirish
Mahsulot tannarxini hisoblashda sarflangan material-larni kalkulatsiya ob'yektlari o‘rtasida to‘g‘ri taqsimlash
Sotilgan mahsulotning assorti-ment va hajmi bo‘yicha hamda sotish rejasining bajarilishini nazorat qilish qilish
Ichki resurslarni ishga solish maqsadida ortiqcha va foy-dalanilmayotgan tovar-moddiy zahiralarni aniqlash va sotish
Mahsulot (ish, xizmat) va tovar sotishda shartnomalar bajarilishi ustidan nazorat o‘rnatish
Mahsulot ishlab chiqarish va sotish bilan bog‘liq bo‘lgan davr xarajatlarini o‘z vaqtida aniq hisobkitob qilish
Sotilgan mahsulot uchun olingan tushumni aniq hisob-kitob qilish, foyda summasini to‘g‘ri aniqlashva boshqalar
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!
MATERIALLARNI KORXONA BALANSIGA KIRITISH YO’LLARI
oldi-sotdi shartnomasi bo’yicha materiallarni sotib olish
ustav kapitaliga ta’sischi ulushi sifatida kelib tushish
tekinga kelib tushish (hadya shartnomasi bo’yicha)
uzoq muddatli aktivlar tarkibidan o’tkazish
ayirboshlash yoki almashuv tartibida kelib tushishi
Inventarizatsiya natijasida aniqlangan ortiqcha (hisobga olinmagan) materiallarni kirim qilish