Buxoro amirligi va Xiva xonligida 1917-1920-yillardagi ijtimoiy siyosiy vaziyat


Download 8.88 Kb.
Sana18.01.2023
Hajmi8.88 Kb.
#1098252
Bog'liq
Buxoro amirligi va Xiva xonligida 1917-1920-yillardagi ijtimoiy -fayllar.org


xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Buxoro amirligi va Xiva xonligida 1917-1920-yillardagi ijtimoiy siyosiy vaziyat

Buxoro amirligi va Xiva xonligida 1917-1920-yillardagi ijtimoiy siyosiy vaziyat


Bajardi: Asqarova.M
Tekshiruvchi: Doniyorov.A

Reja:

  • Buxoro amirligidagi ahvol va Yosh buxoroliklar faoliyati.
  • Kolesovning Buxoroga bosqini va uning oqibatlari.
  • Qizil armiyaning Buxoroga hujumi
  • Buxoro Xalq Sovet Respublikasining tuzilishi.
  • Xulosa
  • Adabiyotlar

Buxoro amirligidagi ahvol va Yosh buxoroliklar faoliyati.


Rossiyada podsho hokimiyatining agzi o 1944) eoniston va boshqa davlatlar bilan aloqalar ozgarishlar yuz bergan. Rossiya-Buxoro munosabatlarida ham oldi.
Buxoro amiri
Sayid Olimxon

Sovetlari paydo boz tarsatgan.


Yosh buxoroliklar partiyasi dastlab mavjud amirlik tuzumi doirasida demokratik islohotlar ornatish orqali amirning mutlaq hokimiyatini cheklab qolishgan.

Petrogradda 1917-yili bolgan eski jadidlarga Abdulvohid Burhonov-Munzim (1875 1954) hamda islohot sohasida faol harakatlarni qo 1938) va Fayzulla Xo 1938) yetakchilik qildi.
Fayzulla Xotkazish torisidagi farmonni imzoladi. Biroq, farmonni quvvatlash maqsadida Yosh buxoroliklar tomonidan poytaxt Buxoro shahrida 8-aprelda boqib ostiga olindi.


Biroq, farmonni quvvatlash maqsadida Yosh buxoroliklar tomonidan poytaxt Buxoro shahrida 8-aprelda boqib ostiga olindi.

Kolesovning Buxoroga bosqini va uning oqibatlari.


1917-yil noyabrda Turkiston ortasidagi siyosiy vaziyat keskinlashdi. 1917-yil 2-dekabrda Yangi Buxoro (hozirgi Kogon)da botgan amirlik hududidagi rus manzilgohlari ishchi va soldat deputatlari Sovetlarining II syezdida Buxoroda amirlik tuzumini agjayev boshchiligidagi Yosh buxoroliklarga berishga qaror qilindi.

Turkiston ojayev raisligida yosh buxoroliklarning 7 kishidan iborat inqilobiy qolgan dastlabki toshinlari yengilsa ham keyinchalik buxoroliklar Kolesov otryadini qurshab olishdi.
Karmanadan Qorakolgan 170 km masofadagi temiryortasida Qiziltepa bitimi imzolandi. Amir nomidan bitimni bosh zakotchi Mirza Salimbek imzoladi.


Kolesovning tajovuzkorona hujumi sharmandalarcha barbod boz mustaqilligini himoya qilgan Buxoro amirligi bosqinchi qizil askarlarning olashi belgilandi.

Shuningdek, Kolesov otryadi Buxoro, Karmana va Xatirchida talon-toroj qilingan katta boylik bilan Toshkentga qaytdi. Bu hodisalar amir hayTarixi Salimiyz aksini topgan.

Qizil armiyaning Buxoroga hujumi hamda amir hokimiyatining agmondoni M.V.Frunze amirlikni tugatish maqsadida Samarqand-Buxoro guruhi (fronti)ni tuzish haqida buyruq bergan. Shu tariqa Buxoro amirligi chegaralariga 7000 piyoda, 2500 otliq askar hamda zamonaviy harbiy texnika shay holatga keltirib qopol ravishda buzib, 1920-yil 29-avgustda Buxoro amirligini tugatishga kirishdi. Shu sanadan boshlab Eski Buxoro ham havodan, ham yerdan qattiq bombardimon qilingan.


Buxoroning Qarshi darvozasigacha kelgan temiryoplardan 1-2-sentyabr kunlari shaharga 12 000 snaryad tashlangan.

Buxoro Xalq Sovet Respublikasining tuzilishi.


Shaharni bosib olgan qizil askarlar Arkdagi amir xazinasini, Buxoro qozikaloni, qomondonlari, oddiy askarlar katta boylik orttirganlar.
Hatto katta boylikni oqizil qo M.Frunze 1920-yil sentyabrda Moskvaga qaytgach, qoida saqlangan. Sentyabr oyi boshlarida amirlik xazinasi va boshqa boyliklar ortilgan 2 ta eshelon Samarqand va Toshkent orqali Moskvaga yozgarishlar.


1921-yil 18 lgan Butunbuxoro xalq vakillarining II qurultoyida demokratik ruhdagi BXSR Konstitutsiyasi qabul qilindi. Markaziy Revkom o Butunbuxoro Markaziy Ijroiya Qoja
unga rais bo1924-yillarda bu lavozimni Porso Xojayev


Buxorodagi demokratik ojayevning yaqin safdoshlari bojayev, Sattor Xoldosh Pokommunistcha sabogni olgan bilan tosiri tobora kuchayib bordi.

Usmon Xolkasida ham Savetlar hokimyati kuch bilan oli bilan amalga oshirildi. 1923-yil kuzidan boshlab Xorazm respublikasidagi demokratik oyildi. Xorazmni sovetlashtirish jarayoni otarildi. Bu holat 1924 yilning oxirigacha davom etdi. Buxoro va Xorazm respublikalarining tugatilishi bilan kamida uch ming yillik tarixga ega bozbek xalqining milliy davlatchilik xalqasi deyarli uzib tashlandi. Op ozSSR amalda hech qanday mustaqil siyosiy huquqlarga ega bolganligi uchun ham mustaqil davlat vazifasini o Toshkent 2020-y (13-18) betlar
  • 2) Jo`rayev M, Nurullin R. ,,O`zbekiston sovet mustamlakachiligi davrida nashriyoti Toshkent 2000-y (113-132) betlar

  • http://fayllar.org

    Download 8.88 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:





    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling