Buxoro davlar universiteti Tabiiy fanlar fakulteti Kimyo kafedrasi

Shuning uchun ham polimerlanish darajasining o’rtacha qiymati statsionarlik holati uchun quyidagi tenglamaga ega bo’ladi.
I = k + k₂ + кз[ Al (C₂ H 5)3]°⁵ ₍₇₆₎
P k,_s[M] ^V '
Ko’pchilik tadqiqotchilarning fikriga ko’ra, zanjirning o’sishi (monomerga va faol kompleksga nisbatan) birinchi tartibli reaktsiya bo’lib, uning faollanish energiyasi 48—6° kJ/mol atrofida bo’ladi. Zanjirning o’sishini tezligini doimiyligi, 30°Cda (Al—Ti ning o’zaro nisbati o’zgarmas bo’ganda) k_os=13,6+, 4l/mol.s.ga teng bo’ladi. k_os—ning qiymati Al:Ti o’zaro nisbatining ortishi bilan kamayadi. Shuningdek, zanjirning uzilishi faol—kompleksning miqdoriga nisbatan ikkinchi tartibli reaksiya bo’lib, uning faollanish energiyasining qiymati 65,5 kJ/mol ga teng bo’ladi.
Shunday qilib, Sigler—Natta katalizatorlari ishtirokida olingan yuqori molekulyar massaviy taqsimlanish doirasiga ega bo’ladi.
Yuqorida keltirilgan polimerlanish jarayonining ifodasi to’g’ridan-to’g’ri qat’iy tartibli polimerlar hosil bo’lish sabablarini tushuntirib bera olmaydi. Shu sababli dien uglevodorodlarning titan va alyumminiy birikmalari ishtirokida p-katalitik polimerlanishi dien uglevodlarning oraliq metallar bilan hosil qiladigan л—allil komplekslari ta’siridagi polimerlanish qonunlariga o’xshash bo’ladi. Barcha d—metallarning (ayniqsa nikel, xrom va kobaltning) л—allil komplekslari katalitik faollikka ega ekanligini aytib o’tamiz. Kompleks birikmalarning molekulyar tuzilishiga qarab, dien birikmalar polimerlanganda hosil bo’lganda polimerlardagi monomerlar 1,4—tsis, 1,4— trans yoki 1,2 fazoviy izomerlar holatida bo’ladi.
Ko’pgina ilmiy-tadqiqot ishlarining natijalariga ko’ra, hozirgi paytda Mendeleyev davriy sistemasidagi VIII guruh metallari (Co, Ni, Fe, Rh)ning (shuningdek, titan va vanadi ) ishtirokida dien birikmalarning polimerlanish jarayoni davrida ko’pgina hollarda 1,4—tsis holatda birikkan bo’g’inlardan iborat polidienlar, V va VI guruh metallari (xrom, molibden, volfram,