Buxoro davlat universiteti iqtisodiyot va turizm

Kirish.
Kurs ishining dolzarbligi. Mamlakatimizda mustaqillikning dastlabki kunlaridanoq xizmat ko’rsatish sohasidagi turizm xizmatlari iqtisodiy taraqqiyotning ustuvor yo’nalishi sifatida talqin qilinib, unga e’tibor davlat siyosati darajasiga ko’tarilgan. Soha rivoji uchun zaruriy tashkiliy-huquqiy mexanizmlar vujudga keltirilib, hukumat tomonidan tegishli me’yoriy hujjatlar qabul qilindi va bu yo’nalishdagi ishlar hozir ham davom etmoqda. Hozirgi sharoitda turizm sohasida raqobat muhiti mavjud bo’lib, bozor munosabatlarining murakkabligiga qaramay, O’zbekistonda qator turistik firmalar va mehmonxonalar tashkil etilmoqda, lekin ularning ko’pchiligi ma’lum vaqtdan so’ng raqobatga dosh berolmay turizm bozoridan chiqib ketmoqda. Ma’lumki, turizm sohasida mehmonxona xizmatlari alohida o’rin egallaydi. Mehmonxona xizmatlarining muhim xususiyati, ularni jamg‘arish va saqlash imkoniyati yo‘qligi hisoblanadi. Shuningdek, mehmonxona nomer fondiga talabnoma qabul qilishda va odamlarni joylashtirishda uning tabiiy sig‘imidan oshib ketmasligiga yo‘l qo‘yish mumkin emas. O‘sha vaqtda mehmonxonada bo‘sh qolgan nomer va o‘rin-joylarning yo‘qotilishiga olib kelishini ham unutmaslik zarur. Shunday qilib, mehmonxona xizmatlari – bu mehmonlar va mehmonxona xodimlarining uyushgan holda o‘zaro hamkorligi bo‘lib, butun faoliyat davomida mehmonlarga uzluksiz ta’sir etadi. Bu xizmat faqat mehmonlar bo‘lgan vaqt davomida taklif etiladi. Ushbu vaqt davomida mehmonlar va mehmonxona o‘rtasida doimiy muloqot boradi, uni dasturlash yoki allaqanday standart yoki xizmat ko‘rsatish algoritmi yaratish imkoni yo‘q. Shu bois, mehmonxona xizmatlari har bir konkret holatda individual harakter kasb etadi. Mehmonxonalarda taklif etiladigan xizmatlar assortimenti va sifatini oshirish, xizmatlarning raqobatbardoshligini ta’minlash sohaning dolzarb muammolaridan biridir. Hozirda “raqobatbardoshlik” atamasi ishlab chiqaruvchilar, xususan xizmat ko‘rsatuvchilar, tadbirkorlar orasida kam ishlatilmoqda. Bu ichki bozorda raqobat darajasining pastligidan va xizmat ko‘rsatishning xalqaro mehnat taqsimotidagi ulushi kamligini bildiradi. O‘zbekistonning jahon iqtisodiyotida bosqichma-bosqich integrallashuvi korxonalar raqobatbardoshligini oshirish muammosining dolzarbligini belgilamoqda. Magistrlik dissertatsiyasining tadqiqot ob’ekti – xorijiy mamlakatlar mehmonxonalarining ilg‘or tajribalari. Magistrlik dissertatsiyasining predmeti – mehmonxona xizmatlari raqobatbardoshligini oshirishda xorij tajribasidan foydalanish bilan bog‘liq bo‘lgan iqtisodiy munosabatlar majmuasidan iborat. Magistrlik dissertatsiyasining maqsadi – xorijiy mamlakatlardagi ilg‘or tajribalarni o‘rganib, mamlakatimizdagi mehmonxona xizmatlari raqobatbardoshligini oshirish bo‘yicha ilmiy uslubiy tavsiyalar tayyorlashdir. Dissertatsiya ishida belgilangan maqsadga erishish uchun quyidagi vazifalar belgilandi va amalga oshirildi:
 mehmonxona xizmatlarining turlari va tavsifini berish;
 mamlakatimizda mehmonxonalarning rivojlanishi tendensiyasini tahlil qilish;
 mehmonxona xizmatlari raqobatbardoshligining o‘zigaxosligini ko‘rib chiqish;
 mehmonxona xizmatlari raqobatbardoshligi ko‘rsatkichiga xodimlarning ta’sirini tahlil qilish;
 raqobatchilar o‘rtasida korxona holatini aniqlash;
xalqaro mehmonxona zanjirlari tajribasini o‘rganish;
 Fransiya mehmonxonalarida xizmat ko‘rsatishning o‘zigaxosligini o‘rganish; mehmonxona dizayni va intererini tanlashda milliylik uslubini qo‘llash bo‘yicha takliflar tayyorlash.