Buxoro davlat universiteti pedagogika instituti


Oldinda Shirinbuloq qishlog’i butun boʻyi basti bilan yastanib  yotardi. Ichkariga


Download 1.91 Mb.
Pdf ko'rish
bet165/202
Sana25.02.2023
Hajmi1.91 Mb.
#1229059
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   202
Bog'liq
Ona tili (Morfologiya) o`quv qo`llanma 13-dekabr (1)

Oldinda Shirinbuloq qishlog’i butun boʻyi basti bilan yastanib 
yotardi. Ichkariga kiring, bir piyola choy iching, – dedi uy egasi.
 
 
Miqdor-daraja ravishlari – harakat-holatning bajarilishdagi 
miqdor-darajasini bildiradi.   
Ular: sal, picha, xiyol, oz, koʻp, kam, ancha, g’oyat, bag’oyat, 
jichcha, jinday, qittak, juda, zarracha, yetarlicha, tirnoqcha, xiyla, 
oʻlguday, baholiqudrat, birnavi, beadad, birmuncha, butunlay,
deyarli, jilla, zinhor-bazinhor, moʻl, moʻl-koʻl, rosa, toza, ozmi-
koʻpmi, ozmuncha, sal-pal, sira, talay, tegishlicha.
Soʻrog’i qancha? qay darajada? boʻlib, odatda fe’lga bog’lanib, 
daraja-miqdor holi vazifasida keladi. M.: Kunduzi oʻralashib 
yurganlardan bu yerda qittay ham qolmagan. Boʻying sal choʻzilsin, 
bironta duradgor usta topilsa, shogirdlikka topshirardim.
 
Ravishning yasalishi 
 
Ravishlar asosan affiksatsiya va kompozitsiya usullari bilan, 
qisman konversiya yo‘li hamda leksik-semantik va fonetik usullar 
bilan yasaladi.


177 
Kompozitsiya yo‘li bilan juft, takroriy va qo‘shma ravishlar 
yasaladi. Lekin uzul-kesil, to‘g‘ridan-to‘g‘ri, bilinar-bilinmas, 
kecha-kunduz, yuzma-yuz, izma-iz kabi ravishlarning hosil 
bo‘lishida konversiya ham ishtirok etgan.
 Konversiya yo‘li bilan hosil bo‘lgan ravishlarning asosiy 
ko‘rinishlari quydagilar: 
1) ravishga ko‘chgan otlar: erta, indin, kecha, kech, kechqurun
burun; 
2) ravishga ko‘chgan sifatlar: yaqqol, baralla, tugal, bafurja, 
muttasil, vaqtli, uzluksiz, omonsiz, beto‘xtov; 
3) ravishga ko‘chgan fe’llar: uzul-kesil, o‘ta, qiyo//qiya, qayta. 

Download 1.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling