196
bij-bij, bijir-bijir, vij-vij, vijir-vijir, gar-gar, gir-gir (aylanmoq), dik,
dik-dik, dikir-dikir, duv-duv, jimir-jimir, jilpang-jilpang, zirq-zirq,
yilt-yilt, lapang-lapang, lim-lim,
limmo-lim, lov-lov, lop, lo‘q-lo‘q,
milt-milt, mo‘lt-mo‘lt, pildir-pildir, shart-shurt, yum-yum (yig‘lamoq),
sim-sim (og‘rimoq), yalt, yalt-yalt,
yalt-yult, yaraq, yarq, g‘ij-g‘ij
(aql), g‘im-g‘ij, g‘ir-g‘ir (esmoq), hang-mang, hil-hil (pishmoq).
Misol: Shoikrom onasining barmoqlarini tars-tars yorilib
ketganini endi payqadi. (O‘.Hoshimov). Jigarim otashga tegardi jiz-
jiz. Sochlarim oqargan shunda ehtimol. (S.Zununova)
Tuzulishiga ko‘ra turi va imlosi
Sodda taqlid so’zlar: shig‘, duv, dik, lop, yalt, shuv, tiq, tiqir,
jarang, gurs, tars.
Takroriy
taqlid
so’zlar
–
asos
qismning
aynan
takrorlanishidan,
yoki
ayrim
tovush
o’zgarishi
bilan
takrorlanishidan hosil bo’lgan so’zlardir. Masalan: guv-guv, duv-
duv, zir-zir, lipir-lipir, miyov-miyov, g’a-g’a, qirt-qirt, bij-bij, vij-vij,
dik-dik; g’arch-g’urch,
chars-churs, taq-tuq, yarq-yurq.
Talid so’z turkumidan boshqa so’z turkumlarining
yasalishi.
Fe’l yasaladi. Fe’l yasovchilar taqlid so‘zlarning barchasidan fe’l
yasay oladi:
akkillamoq, yaltillamoq, yarqiramoq, maramoq;
Etmoq, demoq, qilmoq yordamchi fe’llari taqlid so‘zlarga
qo‘shilib, qo‘shma fe’llar yasaydi:
dik etmoq, shir etmoq, tiqir qilmoq,
g‘iz etmoq.
Do'stlaringiz bilan baham: