Buxoro davlat universiteti pedagogika instituti

 
TASDIQ VA INKOR SO‘ZLAR 
 
Tilimizda dialogik nutqda ma’qullashni ifodalaydigan ha, xo‘p, 
mayli, bo‘pti kabi so‘zlar ham mavjud bo‘lib, ular tasdiq so‘zlar deb 
yuritiladi. M.: 
– Ertaga kelasizmi? 
–  Ha.
Xuddi shulardek dialogik nutqda qo‘llanib, inkor ma’nosida 
ishlatiladigan yo‘q, mutlaqo kabi so‘zlar inkor so‘zlar deb ataladi. 
M.: - Bu kitob siznikimi?
– Yo‘q. 

---

203 
GLOSSARIY 
A 
Avtosemantik soʻzlar. (ifodalovchi). ayn. mustaqil soʻzlar.qiyos.semantik soʻzlar. 
Agglutinativ tillar. Soʻz yasalishi va forma yasalishi 
agglutinatsiya (q.) yoʻli bilan boʻladigan tillar.Mas., turkiy tillar, fin-
ugor tillari agglutinativ tillarga kiradi. 
Agglyutinastiya (< lot. agglutinare—yopishtirmoq). 1. Soʻzning 
oʻzak yoki asosini oʻzgartmagan holda (ichki fleksiyasiz) unga stan-
dart affikslarni qo‘shish bilan soʻz yasalishi va forma yasalishi. Bunda 
har, bir affiks ma’lum bir ma’no, vazifa bilan qatnashadi. Masalan, 
turkiy tillarda, jumladan oʻzbek tilida yasama soʻzlar va soʻz formalari 
oʻzak yoki asosga ma’lum izchillik bilan affikslar qushish orkali hosil 
qilinadi va bu affikslarning xar biri uz ma’nosi bilan statnashadi: ter-
im-chi-lar-imiz-ga. 
2. Ikki soʻzning bir soʻzga yaxlitlanishi. M., echkini emar > echki 
emar > echkemar. 
Adabiy norma. Til hodisalaridan adabiy til qoida talablariga 
mos holda, namunali tarzda foydalanishni, tilning adabiyligini 
ta’minlovchi vositalarni saralashni belgilovchi norma. q. norma.
Adabiy til. Umumxalq tilining ishlangan, sayqal berilgan, 
ma’lum normaga solingan, xalqning turli madaniy ehtiyojlarriga 
xizmat qiluvchi formasi. Adabiy tilning ikki koʻrinishi bor: 1) yozma 
koʻrinishi, 2) og‘zaki koʻrinishi. 
Adstrat. (nem. a d s t r a t). Bir teritoriyada turli tillarning uzoq 
vaqt birga amal qilishi natijasida yuzaga kelgan ikki tillilikning turi.