Buxoro davlat universiteti raxmatullayeva f. M., Abdulloyev a. J., Giyazova n. B., Narzullayeva g. S
Xalqaro mehnat migratsiyasining ta'sirlari
Download 1.31 Mb. Pdf ko'rish
|
yangi oquv
Xalqaro mehnat migratsiyasining ta'sirlari
Ishchi kuchini import qiluvchi mamlakat (retsipient) Ishchi kuchini eksport qiluvchi mamlakat («donor») Ijobiy 1. Ishlab chiqarish xarajatlarini xorijiy ishchi kuchining past narxi bilan bog’liq kamaytirish natijasida milliy tovarlarning raqobatbardoshligini oshirish. 1. Erkin konvertatsiya qilinadigan valyutaning mamlakatga oqib kelishi, ya’ni ishchi kuchi eksporti muhim manba hisoblanadi. 114 2. Multiplikativ samara (mamlakatda xorijiy ishchi kuchi orqali ishlab chiqarish va ish bilan ta’minlashni mamlakatda rag'batlantirish). 3. Ta'lim va kasbiy tayyorgarlik xarajatlarini tejash (malakali kadrlar import qilinganda). 4. Ijtimoiy barqarorlikni saqlash (inqirozli ishsizlik sharoitida). 5. Ijtimoiy dasturlarni yuqori darajada saqlash 1. Mamlakatda ortiqcha mehnat resurslari va ijtimoiy keskinlikning bosimini kamaytirish. 2. Mamlakat uchun ishchi kuchini ng yangi professional ko’nikmalarga bepul o’rganishi, mehnatni tashkil etishning ilg'or yo’llari bilan tanishib kelishi va h. k. 3. Yangi ish o'rinlarini yaratishga qaratilgan donor mamlakatlarning ijtimoiy- iqtisodiy dasturlarini moliyalashtirishda xalqaro iqtisodiy tashkilotlar va qabul qiluvchi mamlakatlarning ishtiroki Salbiy 1. Milliy mehnat bozorida vaziyatning keskinlashuvi. 2. Mehnat bozorida taklifning o'sishi natijasida ishchi kuchi, shu jumladan, milliy ishchi kuchi narxining pasayishiga moyilligi kuchaymoqda. 3. Mahalliy aholi va muhojirlar o'rtasida milliy va axloqiy nizolarni keltirib chiqarish 1. Mehnatga layoqatli yoshdagi mehnat resurslarining bir qismini yo'qotishning iqtisodiy zarari va natijada aholining yosh tarkibiining qarishi. 2. Emigrantlarni umumiy ta'lim va kasbiy tayyorgarligi xarajatlarini yo’qotish 3. «Aqlning oqib ketishi» milliy iqtisodiyotga juda ker ak bo’lgan malakali kadrlarning ketib qol ishidir. Muhojirlar moliya sohasiga o'z hissasini qo'shib, soliqlarni to'laydilar va daromadlarining taxminan 85 foizini qabul qiluvchi 115 mamlakatlar iqtisodiyotiga kiritadilar. Qolgan 15% foiz daromadlari pul o'tkazmalari orqali o’z yurtlariga yuboriladi 1 . 2018 yilda dunyoda mehnat migratsiyasi tufayli olingan pul o'tkazmalari miqdori 689 milliard dollarni tashkil etib, pul o'tkazmalari hajmi 2017 yilda 633 milliard AQSh dollariga nisbatan 9 foizga oshdi. 2 . 2018 yilda Hindiston, Xitoy, Meksika, Filippin va Misr pul o’tkazmalarini qabul qiluvchi mamlakatlarning birinchi beshtaligiga kirgan bo’lib, Hindiston va Xitoyda ichki pul o'tkazmalarining umumiy miqdori har bir mamlakat uchun 67 milliard AQSh dollaridan oshdi. (11.4-jadval) Biroq, pul o’tkazmalarining mamlakat yalpi ichki mahsulotidagi ulushiga ko’ra pul o'tkazmalarini oluvchi mamlakatlarning birinchi beshligiga Tonga (35,2%), Qirg'iziston (33,6%), Tojikiston (31%), Gaiti (30,7%) va Nepal (28%) kiradi. 11.4- jadval Download 1.31 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling