Buxoro davlat universiteti turobova hulkar rustamovna agrobiznesni tashkil etish va boshqarish

1.3. “Agrobiznesni tashkil etish va boshqarish” fanining predmeti, 
maqsadi, usullari va vazifalari. 
Agrobiznes qishloq xo’jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarish va 
sotishga qaratilgan agrosanoat majmuasi tizimida iqtisodiy tadbirkorlik 
faoliyati sifatida belgilanishi mumkin. Bunday biznesning asosini 
yagona bo’lgan bozor tashkil etadi. 
Agrobiznesning maqsadi qishloq xo’jaligi mahsulotlariga bo’lgan 
talabni to’liq qondirish orqali daromadlarni maksimal darajada 
oshirishdir. 
Bugungi zamonaviy iqtisodiyyotni raqobatbordoshligi sharoitida 
mahalliy agrobiznes ichki va tashqi bozorda sog’lom raqobat qilish 
qobiliyatiga muhtoj. Buning uchun esa, bugungi kunda agrobiznesni 
tashkil etish va uni boshqarish ilmini chuqurroq o’rganishni talab etadi. 
Agrobiznesni tashkil etishning o’ziga xos xususiyati biznesning ishlab 
chiqaruvchilar va qayta ishlash tarmoqlari sub’ektlari o’rtasidagi yaqin 
hamkorliklari va o’zaro munosabatlarini o’rnatishdir. Bu yerda xususiy 
tadbirkorlar va firmalar, keyinchalik qishloq xo’jaligi mahsulotlarini 
sotishdan foyda ko’radilar. 
Qishloq xo’jaligini samarali rivojlantirish uchun zarur bo’lgan 
zamonaviy texnika va uskunalarni ishlab chiqaruvchi kompaniyalar 
bilan yaqin hamkorlik ham muhim ahamiyatga ega. 
Fanni ma
qsadi - talabalarga hozirgi qishloq xo’jaligini 
modernizatsiyalash sharoitida agrobiznesni tashkil etish, tadbirkorlik 
faoliyatini huquqiy davlat tomonidan qo’llab - quvvatlash, agrobiznesda 
ixtisoslashtirish va joylashtirish, agrobiznesda yer va suv resurslaridan, 
moddiy-texnika va mehnat resurslaridan foydalanishni tashkil etish, 
agrobiznesni boshqarish, qishloq xo’jaligi tadbirkorligida biznes reja, 
innovatsion loyihalarni boshqarish, agrobiznesda moliya, kredit 
munosabatlari, marketing va uni strategik rejalashtirish, ishlab 
chiqarishga xizmat ko’rsatishda agrobiznesni tashkil etish, mahsulotlarni 
qayta ishlash, saqlash, realizatsiya qilish, tadbirkorning etikasi, 
qarorlarini qabul qilish, xavf-xatarni va axborot texnologiyalarini 

---

21 
boshqaruv faoliyatini amaliyotda tadbiq etish ko’nikmasini hosil 
qilishdan iborat. 
Ushbu maqsadga erishish uchun fan talabalarni nazariy bilimlar, 
amaliy ko’nikmalar, ijtimoiy-iqtisodiy hodisa va xizmatlar jarayoniga 
uslubiy yondoshuv hamda ilmiy dunyoqarashini shakllantirish 
vazifalarini bajaradi. 
Qishloq xo’jaligi bilan shug’ullanmaydigan korxonalar, firmalar, 
zamonaviy agrobiznes birlashmalari uchun tobora yirik firmalar 
(obyektlar)da xo’jalik faoliyatini kontsentratsiyasi va markazlashtirish 
bosqichma-bosqich mustahkamlash tabiiydir. 
Qishloq xo’jaligi sohasida agrobiznesning asosiy tendentsiyasi bitta 
korxonada ishlab chiqarishning eng kam miqdori muttasil oshib borishi 
jarayoni hisoblanib, bu fermer xo’jaliklarining umumiy sonini 
kamaytirish va yirik fermer xo’jaliklarining rolini oshirishga xizmat 
qiladi.
Biroq, rivojlangan bozor iqtisodiyoti mamlakatlari hali kichik va 
o’rta fermer xo’jaliklaridan ozod bo’lolmaydi. Bu, xususan, qishloq 
xo’jaligini sanoatlashtirish, uning monopollashuvi oziq-ovqat narxining 
oshishiga, uning assortimentini torayishiga va sifatning yomonlashishiga 
olib keladi.