Buxoro muhandilik-texnologiya instituti yuldasheva saida nem atovna sanoat korxonalarida

M arketingning asosiy rivojlanish bosqichlari.
>
M arketingni asosiy elem entlarini tashkil topishi - bozom i tadqiq 
qilish va tahlil etish, narxni tuzilishi tam oyili; servis siyosati - (1809-1884) Sayrus
22 Joe! R. E van s. B. B erm an. M a rk e tin g - 7 -th ed itio n , U p p e r Sadd le R iver, N .J.:P rcn tice H a ll, 1997.
269

---

M akkom iek noini bilan b o g ’lanadi. 1902 yildan boshlab A Q SH ning (M ichigan, 
K aliforniya, Illinoys) universitetlarida m arketing m uam m olari b o ’yicha («Tovarlar 
m arketingi», «M arketing uslublari» fanlari va boshqalar) fanlar kiritilib, m a’ruzalar 
o ’qitila boshladi.
>
1926 yilda A Q SH da m arketing v a reklam a m illiy uyushm asi tashkil 
topdi, keyinchalik uning negizida A m erika M arketing jam iyati barpo etildi, bu 
jam iy at 1973 yilda A m erika M arketing uyushm asi nom ini oldi. B ir oz keyinroq 
bunday uyushm a va tashkilotlar G ’arbiy Evropa m am lakatlari va Y aponiyada ham 
paydo b o ’ldi. X alqaro m arketing tashkilotlari - Evropa m arketing va ijtim oiy fikr 
tadqiqotlari jam iyati, X alqaro M arketing Federasiyasi, Evropa A kadem iyasi va 
shunga o ’xshashlar yuzaga keldi.
8-jadval
M arketingning rivojlanish tarixi______________
Y illar
M arketingda ro’y bergan o ’zgarishlar
1902 yil
A Q SH da m ustaqil ravishda m arketing kursini o ’qitish 
boshlandi.
1908 yil
Ilk bor tijorat m arketing tashkiloti tuzildi. A Q SH ning 
yirik sanoat kom paniyalarida birinchi m arketing b o ’limlari 
tashkil etildi.
1920 yil
X alqaro savdo palatasi tashkil topdi.
1926 yil
A Q SH da M illiy m arketing va reklam a assosiasiyasi 
tashkil topdi; uning asosida keyinchalik A m erika m arketing 
jam iyati tuzildi va u 
1973 
yilda A m erika 
marketing 
assosiasiyasi deb qayta nom landi.
1930-1940
Y illarda
D unyoning k o ’pgina iqtisodiy rivojlangan davlatlarida 
m illiy m arketing assosiasiyalari tashkil topdi.
1950-1960
Y illarda
X alqaro m arketing federasiyasi, Jam oatchilik fikrlari 
m asalalari va m arketing b o ’yicha Evropa jam iy ati hamda 
Evropa m arketing A kadem iyasi kabi xalqaro m arketing 
tashkilotlari tuzildi.
1980
yillam ing
ikkinchi
yarm ida
M am lakatim izning iqtisodiyot y o ’nalishidagi oliy ta lim 
m uassasalarida m arketing kursi o ’qitila boshlandi.
1990 
yillam ing 
oxirlarida 
va 
hozirgi kunlarda
M am lakatim izda m arketing b o ’yicha xorijiy adabiyotlar 
o ’zbek tiliga tarjim a qilingan holda va shu fan b o ’yicha darslik, 
q o ’llanm a ham da risolalar O ’zbekistonlik m ualliflar tom onidan 
k o ’plab chop etilm oqda.

---