Buxoro muhandilik-texnologiya instituti yuldasheva saida nem atovna sanoat korxonalarida

M otivatsiya fu n k siya si - sex ja m o a sig a sam arali m ehnatni uyg 'otuvchi m otivlar 
shaklida, ja m o a va shaxsiy ta 'sirlarga ra g 'b a tla n tirish y o k i vazifalarni о 'z 
vaqtida bajarm aslik asosida ja z o choralari sifatida ta 'sir ко 'rsatadi.
Bu ta ’sirlar boshqarish organlari ishlarini faollashtirib, ishlab chiqarishni 
boshqarish sistem asining sam aradorligini oshiradi.
M otivatsiya 
- 
bu 
kishini 
faoliyatga 
undovchi 
ichki 
va 
tashqi 
harakatlantiruvchi kuchlar y ig ’indisi, faoliyatga chegara, shakl beradi, bu faoliyatga 
y o ’nalish k o ’rsatadi, m a’lum m aqsadlarga erishish y o ’lini m o ’ljallaydi.
M otivatsiya 
tavsifini 
-
tushunish 
uchun 
kishi 
ehtiyoji, 
Sababi 
ra g ’batlantiruvchi om illar, urinish, q a t’iyat, halollik, biror m aqsadga qaratilganlik 
kabi faoliyat tavsiflarini aniqlay bilish kerak.
B ir ishni kishi har xil kuch sarflab bajaradi. D em ak, har xil harakat qilishi 
m um kin. M otivatsiya kishi faoliyatini m ajbur etishga, m a ’lum harakat qilish,
48

---

fna’lum darajada qatiyatlik, halollik bilan m aqfsadlarga crishishga qaratilgan 
kuchlam ing y ig ’indisidir.
M otivatsiya jarayon b o ’lib, u quyidagi bosqichlardan iborat:
-
chtiyojlam ing paydo b o ’lishi;
-
ehtiyojlam i b artaraf etish y o ’llarini izlash;
-
harakatlar y o ’nalishini aniqlash;
-
harakatni am alga oshirish;
-
ra g ’batlantira olish uchun harakatni am alga oshirish;
-
chtiyojni b artaraf etish.
Bu bosqichlar o ’zgaruvchandir. Shu sababli m oyillikning m azm uniga va 
jarayoniga oid nazariyalar bor. M otivatsiya jarayonining nazariyasi inson k o ’nglini 
faoliyatga m ajbur etishga qaratilgan. M otivatsiya jarayoninig nazariyasi kishini 
m a’lum xulqqa m o ’ljallab ish k o ’rishini ifodalaydi. B unda m aqsadga erishish 
uchun kim nidir ra g ’batlantirish jarayonidir. Ehtiyojlar ra g ’batlantirilishi bilan 
qondirilishi m um kin. R a g ’batlantirishning m exanizm i, m azm uni, bahosi, echimi 
o ’rganilishi kerak. K ishilam ing talablari, kutishlari va haqqoniy taqdirlanishni 
tushunishlari va to ’g ’ri qabul qilishlari orasidagi m unosabatlam i o ’rganish, ular 
asosida rahbarlik M otivatsiyaning asosini tashkil etadi, chunki M otivatsiya 
m cnejerlar bajaradigan boshqarishning um um iy funksiyalaridan biri.
A