Buxoro muhandilik-texnologiya instituti yuldasheva saida nem atovna sanoat korxonalarida

A ssosiatsiya - o ’z ixtiyori bilan birlashgan q o ’shm a korxona b o ’lib asosiy 
vazifasi x o ’ja lik faoliyatini yuqori darajada birgalikda x o ’jalik hisobi ham da o ’zini- 
o ’zi m ablag’ bilan ta ’m inlash va o ’z -o ’zini idora qilish asosida am alga oshirishdir. 
A ssosiatsiyaga a ’zo b o ’lganlar o ’zining asosiy va aylanm a fondlari, pul 
m ablag’lari, qim m atbaho q o g ’ozlari bilan o ’z hissalarini q o ’shishlari mum kin. 
M ustaqil ravishda ishlab turgan korxonalar uchun assosiatsiya yuqori idora organi 
huquqiga ega b o ’lm asdan, faqat a ’zolar kabi ular qatorida vakillik huquqiga ega. 
Jam oaning um um iy m ajlisi esa uning yuqori organi hisoblanadi.
A ssosiatsiyaning ustavi - uning ta ’sis hujjati hisoblanadi. U ning nomi va 
unga kiruvchi konstem , sohalararo davlat birlashm asi, x o ’ja lik assosiatsiya, 
konsorstium lar, assosiatsiya rahbarligi organlarining joylashgan jo y i, ulam ing 
asosiy vazifalari, huquqlari, m ajburiyatlari, a ’zolik tam oyillari va boshqalar 
k o ’rsatilgan.
A ssosiatsiya ustavi - m ahalliy kengashlar ijroya q o ’m itasida tasdiqlanadi. 
K onsern - firma, korxona degani sanoat doirasi asosida tashkil b o ’lgan 
korporastiya shaklidir, korporastiya eng k o ’p tarm oqqa ega v a o ’zining xizm at 
xarakteri bilan boshqa birlashm alardan farq qiladi.
40

---

Hozirgi zam on konsern birlashm alari tarkibida bir qancha korxona, ilmiy 
tckshirish idoralari, o ’qish m arkazlar va boshqa b o ’linm alar b o ’lib, ular k o ’p 
tarmoqli x o ’jalik organlarini ta ’min etish uchun ishlaydi.
K onsern ishlab chiqarish va o ’rta firm alarda ilm iy texnika asosida ish olib 
borishda va iqtisodni k o ’tarishga im kon yaratib beradi.
Kichik korxonalar - korxona strukturasining m uhim elem enti, eng k o ’p 
j o ’shqin va egiluvchan sohibkorlik faoliyati 
rivojining 
shaklidir. 
K ichik 
korxonalarni tashkil etish natijasida iqtisodiy shakllanishning zaruriy shart- 
sharoitlari 
vujudga 
kelishi 
natijasida 
bozor 
iqtisodiyoti 
m unosabatlarini 
takom illashtirish orqali m onopoliyaga y o ’l q o ’ym asdan, tovar ishlab chiqaruvchilar 
orasida raqobatchilik hosil qilinishi tufayli m ahsulot sifatini yaxshilashga erishish 
m um kin.
«K ichik va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishni ra g ’batlantirish to ’g ’risida» 
O ’zbekiston R espublikasining Q onuniga asosan kichik va xususiy tadbirkorlikning 
asosiy su b ’yektlariga quyidagilar kiradi: