Byudjet chegarasi va uning o‟zgarishi


Download 77.76 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/6
Sana23.04.2023
Hajmi77.76 Kb.
#1382667
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Byudjet chegarasi va uning o’zgarishi.



Byudjet chegarasi va uning o‟zgarishi. 
Reja 
1.Byudjet chegarasi 
2.Byudjet chizigi. 
3.Byudjet o‟zgarishi 


Byudjet chizig„i. Befarqlik egri chiziqlari bir ne'mat bilan ikkinchi ne'matni 
almashtirish mumkinligini ko„rsatadi, xolos. Lekin, ular iste'molchi uchun qaysi 
tovarlar majmuasi ko„proq nafliroqligini ko„rsata olmaydi. Bunday masalani 
byudjet chizig„i yordamida yechish mumkin. Byudjet chegarasi tovarlar narxiga va 
iste'molchining daromadiga asoslanadi va u mavjud 
pul mablag„larida qandayiste'mol tovarlar majmuasini sotib olish mumkinligini 
ko„rsatadi. Byudjet chegarasini ikkita ne'mat misolida ko„radigan bo„lsak, agar 
iste'molchi
daromadi R bo„lsa, X1 va X2 lar birinchi va ikkinchi ne'matlar miqdori, P1 va P2 
lar mos ravishda, birinchi va ikkinchi ne'matlarning narxlari bo„lsa, byudjet 
chegarasi berilgan daromad R hamda P1 va P2 narxlarda iste'molchi tomonidan 
sotib olinishi mumkin bo„lgan, birinchi va ikkinchi ne'matlarning barcha 
kombinatsiyalarini ifodalaydi. Byudjet chegarasini quyidagicha yozish mumkin: 
va bu tengsizlik tovarlarga sarflanadigan xarajatlar yig„indisi, iste'molchi 
daromadidan oshmasligini bildiradi. X1 va X2 larning manfiy bo„lmaslik ( X1 ≥ 0 
va X2 ≥ 0) shartini kiritsak, u holda biz iste'molchining tovarlarni sotib olishi 
mumkin bo„lgan sohasini aniqlagan bo„lamiz.
Iste'molchining tanlov sohasi Byudjet chegarasi tenglamasi
grafikda AB chizig„ini beradi, bu chiziqga byudjet chizig„i deyiladi.
Uzbekiton Respublikasida byudjet mablaglaridan samarali foydalanish maksadida 
davlat byudjetining Gazna ijrosi tashkil etilgandan sung, bu soxada sezilarli 
isloxotlar amalga oshirilib kelinmokda. Jumladan, Uzbekiston respublikasi 
Prezidentining 2007 yil 28 fevral kungi “Davlat byudjetining gazna ijrosi tizimini 
yanada rivojlantirish chora-tadbirlari tugrisida”gi PK-594 sonli karori kabul 
kilinishi ayni muddao buldi. 
Bundan tashkari gaznachilik tashkil etilgandan sung, davlat byudjeti ijrosi 
tugrisidagi xisobotni tuzish va yuritish buyicha katta yutuklarga erishildi. 


Byuxgalteriya xisobini jaxon standartlariga tenglashtirish yulida ijobiy natijalarga 
erishilib kelinmokda. Respublikamizning barcha xududlarida joylashgan 
Gaznachilik organlarida “Gaznachilik-2” (KIGB) kompyuter dasturi amalda tadbik 
etilgandan sung, byudjet tashkilotlarining byudjet ijrosi tugrisidagi xisobotlarini 
tayyorlash va olish uchun avvalgiga karaganda ancha kulayliklarga ega bulindi. 
Kelajakda zamonaviy axborot texnologiyalarini, DMBAT (ISUGF) davlat moliyasi 
boshkarishning axborot tizimini joriy etgan xolda bundanda samarali natijalarga 
erishish kutilmokda.
Biz kuyida davlat byudjeti xarajatlari xisobi, davlat byudjeti, Respublika byudjeti,
Korkalpogiston respublikasi byudjeti, viloyatlar va Toshkent shaxri maxalliy 
byudjeti xarajatlari tugrisida Uzbekiston respublikasining konunchiligida bu 
soxada 
joriy 
etilgan 
me‟yoriy-xukukiy xujjatlarida xamda Professor 
M.Ostanakulovning «Byudjet xisobi» kitobida va «Gaznachilik organlarida 
maxalliy byudjetlar gazna ijrosining buxgalteriya xisobi» kitobida keltirilgan 
me‟yoriy-xukukiy asoslar va ma‟lumotlarga suyangan xolda suz yuritamiz. 

Download 77.76 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling