C++ tilida ifodalar Ma`lumotlarning mantiqiy toifalari Mantiqiy amallar

? : shart amali

Agar tеkshirilayotgan shart nisbatan sоdda bo’lsa, shart amalini «?: » ko’rinishini ishlatish mumkin. Bu operator quyidagi ko’rinishga ega:

? : ;

if shart оpеratоriga o’хshash hоlda bu shart amali quyidagicha ishlaydi: agar rоst (true) bo’lsa bajariladi, aks hоlda . Оdatda ifоdalar qiymatlari birоrta o’zgaruvchiga o’zlashtiriladi.
Misol: 2 ta sondan kattasini topuvchi programma tuzilsin.
#include using namespace std; int main()
{
int a, b, max;
cout << "a="; cin >> a; cout << "b="; cin >> b; max = ( a > b ) ? a : b; cout<< max << endl;
return 0;
}

Agar a>b shart bajarilsa max o'zgaruvchisi a ni, aks xolda b ni o'zlashtiradi.

Tanlash operatori

Boshqarishni uzatish operatorlaridan yana biri tanlash operatoridir. Tanlash operatori asosan bir nechta qiymatdan, o'zgaruvchiga mos qiymatni tanlashda va qiymatlarga mos ravishda boshqarishni uzatishda ishlatiladi.

Tanlash operatorining umumiy ko'rinishi:

switch ()

{

case : ; break;
case : ; break;
. . .
case : ; break;
[default : operator N + 1];

}

Tanlash operatorida boshqarilish o`zgaruvchiga mos ravishda qiymatlarga uzatiladi va mos operator ishga tushadi. default operatori birorta ham qiymat o`zgaruvchiga to`g`ri kelmasa ishlatiladi. default operatorini ishlatmasdan tashlab ketish ham mumkin.
Eslatma: Dasturlashga doir kitoblarni o`qiganingizda, biror operatorning umumiy ko'rinishining to'rtburchak qavs [ ] belgisi oralig'ida yozilgan qismini ishlatmasdan tashlab ketish mumkin. Operatorning bu qismidan foydalanish ixtiyoriy bo`ladi.
Misol: Kiritilgan songa mos ravishda hafta kunini chiqaruvchi programma tuzilsin.

#include using namespace std; int main()

{
int n;
cout << "Hafta kunini kiriting" << endl; cin >> n;
switch (n)
{

case	1:	cout	<<	"Dushanba"; break;
case	2:	cout	<<	"Seshanba"; break;
case	3:	cout	<<	"Chorshanba"; break;
case	4:	cout	<<	"Payshanba"; break;
case	5:	cout	<<	"Juma"; break;
case	6:	cout	<<	"Shanba"; break;
case	7:	cout	<<	"Yakshanba"; break;

default: cout << "Bunday hafta kuni yo'q";
}
return 0;
}


Tanlash operatorida bir nechta qiymatga bir hil operator ishlatishi quyidagicha bo'ladi.
#include using namespace std; int main()
{
int n;
cout << "1..10 oraliqdan son kiriting" << endl; cin >> n;
switch (n)
{
case 1:
case 3:
case 5:
case 7:
case 9: cout << "Toq son kiritildi"; break;
case 2:
case 4:
case 6:
case 8:
case 10: cout << "Juft son kiritildi"; break;
default: cout << "1 dan kichik yoki 10 dan katta son kiritildi";
}
return 0;
}


Topshiriqlar:






İf 31. Moth o’zgaruvchisi 0 da 12 oraliqda yotadi. Kiritilgan qiymat asosida, fasilni aniqlang (qish, yoz, baxor, kuz).
İf 32. Kvadrat tenglamaning diskremenantini aniqlab ildizlar sonini aniqlovchi dastur tuzilsin. (berilgan a,b,c) (ax^2+bx+c=0)


Topshiriq 2





Topshiriq


Case21. Ikkita o’zgaruvchi berilgan. Quyidagi amallarni bajaruvchi dastur tuzilsin(qo’shish, ayirish, ko’paytish,qo’shish).
Case22. X berilgan. N=1…3 raqamlagan funktsiyalar. N ning qiymati asosida 1) -2x²-4; 2) 5x+2; 3) 15-3x. Quyidagi amallarni xisoblansin.