- C/C++ тилида дастурлаш муҳитлари:
- Reja:
- Дастур таркиби. Консолдан киритиш ва чиқариш.
- Символларни ўқиш ва ёзиш. Консолдан форматли киритиш/чиқариш.
- Формат модификаторлари. printf(), scanf() функциялари.
- Формат спецификаторлари.
- Дастурни созлаш (Borland C++ )
- Созлаш – дастурдаги хатоликларни тўғрилаш ва излаш. Англ. debugging, bug = куя, қўнғизча
- Усуллар:
- трассировка – товушли хабарнинг натижаси
- Код қисмини узиб қўймоқ (изоҳ)
- Қадамма-қадам бажариш – дастурни битта қаторини бажаради ва тўхтайди
- Тўхташ нуқтаси – бажарилаётган дастур белгиланган қаторга етганда тўхтайди (қадамма-қадам режимига ўтади)
- Кўздан кечириш ва қадамма-қадам режимидаги ўзгарувчилар қийматини ўзгартириш
- F8 – 1 қаторни бажаради ва тўхтайди
- Бўялган қатор F8 тугмасининг кейинги босилишида бажарилади
- F7 –процедура ёки функцияга кириш
- Ctrl-F9 – узлуксиз бажариш
- Ctrl-F2 – дастур бажарилишини тўхтатиш
- F4 – курсор турган қаторгача узлуксиз бажаради(1марта)
- Ctrl-F8 – ўрнатмоқ/тўхташ нуқтасини олиб ташламоқ
- Ctrl-F9 – кейинги тўхташ нуқтасигача бажаради
- Бу тўхташ нуқтаси (олиб ташлаш – Ctrl-F8)
- Ўзгарувчи қийматини кўздан кечирмоқ
- Бу ерда ўзгарувчилар ёки ифодалар киритилади
- Натижани кўрсатиш (= Enter)
- 1. Asosiy menyu paneli;
- 2. Foydalunuvchi formasi(shakli);
- 3. Programma (ilova) kodini kiritish maydoni;
- 4. Obyektlarning o’zaro munosabatini daraxt ko‘rinishini ifodalovchi darcha;
- 5. Obyektlar inspektori darchasi.
- Doimiy ravishda ekranda ko’rinib turadi va ilova yaratish jarayonini boshqarish uchun xizmat qiladi. Unda loyihani bosh-qarish uchun zarur bo’lgan barcha zarur vositalar mavjud. Piktogrammalar asosiy menyuning nisbatan ko’p murojaat qilina-digan buyruqlariga murojaat qilishni yengillashtiradi.
- Programma (ilova) kodini kiritish maydoni
- Kodni kiritish maydoni programma matnini ko’rish, yozish va tahrir-lashga mo’ljallangan. Birinchi yuklan-ganda bu darchada ilovaning Win-dows-darcha ko’rinishida normal amal qilishi uchun zarur bo’lgan minimal opertorlarni o’ziga olgan matn bo’ladi.
- Obyektlar inspektori darchasi tanlangan komponentalar xossalarini o’zgartirish uchun mo’ljallangan bo‘lib ikkita sahifaga ega.
- Properties (Xossalar) sahifasida komponentalar xossalarini o’zgartirishga,
- Events (Hodisalar)- u yoki bu hodisaga komponentaning aks ta’sirini belgilash uchun xizmat qiladi.
- C/C++ tilida ma’lumotlarni kiritish va natijalarni olish oqim ob’ektlari orqali bajariladi.
- Bu oqimlar >> va << ko’rinishida qabul qilingan. Oqimlar normal holatda klaviaturaga va ekranga ulangan bo’ladi.
- Ma’lumotlarni kiritish uchun cin so’zi ishlatiladi (console input).
- Ma’lumotlarni chiqarish uchun cout so’zi ishlatiladi (console output).
- cin >> a; cin >> a>>b; == cin >> a; cin>>b;
- cin >> s1 >> s2 >> s3;
- cout << “ x sonini kiriting”; cin >> x; cout << “ y sonini kiriting”; cin >> y; cout << ichida bevosita arifmetik amallarni ham yozsa bo’ladi.
- Masalan: cout << a+b*c; cout << sin(x) ;
- Kiritish va chiqarish (misol)
- Bu so’zdan keyin natijasi chiqayotgan o’zgaruvchilarning nomlari, qo’shtirnoq ichida istalgan so’z yoki gap, arifmetik amallar keltirilishi mumkin.
- Masalan: cout << a; cout << a << y; cout << “a=“<< a << “y=” << y; cout <<“funksiyaning qiymati =“<< F; cout << “ 1-laboratoriya ishi “;
- Kiritish va chiqarish (misol)
- Agar natija haqiqiy tipga ega bo’lsa, uning aniqligini nazorat qilish mumkin.
- Buning uchun
- cout . precision (n);
- funksiyasi ishlatiladi. Bu erda n – aniqlilik ko’rsatkichi. Masalan: cout.precision(3); cout <
- Kiritish va chiqarish (misol)
- Natijalarni 8 va 16 s.s larida ham chiqarsa bo’ladi. Buning uchun oct (8 s.s) va hex (16 s.s) so’zlari ishlatiladi.
- Masalan: cin >> a; cout << a << endl; cout << oct << a << endl; cout << hex << a << endl;
- Ekranda kiritilgan son avval 10 s.s.da, keyin 8 s.sda va 16 s.s.da ko’rinadi.
- Kiritish va chiqarish (misol)
Do'stlaringiz bilan baham: |
