Ч а с т ь I v молодой ученый

265
“Young Scientist” .  # 27 (422) .  July 2022
265
Young Scientist Kazakhstan 
ету факторларын түсіну жарақаттан кейінгі стресстің бұ-
зылуы эпидемияның алдын-алу және бақылауды қалыпқа 
келтіру жағдайында өте маңызды.
Демек, аурудың өршуінің қоғамға әсер етуінің психо-
логиялық аспектілерінен басқа, жұқтырған науқастарды 
медицина қызметкерлері емдеуге тікелей қатысу және 
жұқтыру қаупінің жоғарылауы, отбасыларға инфекци-
яның берілуінен қорқу, өздері мен жақындарының ден-
саулығы туралы алаңдаушылық, стигматизация және 
қабылдамау сезімдері, сондай-ақ экстремалды қысым 
жағдайында жұмыс істеу салдарынан қосымша күйзеліске 
ұшырайды. Екінші жағынан, ауру жағдайлардың көбеюі 
және онымен байланысты өлім-жітім, ұзақ уақыт бойы 
үлкен жұмыс жүктемесі және персоналды қорғау құралда-
рының сарқылуы уақыт өте келе эмоционалды және физи-
калық күйзелісті тудырады. Медициналық қызметкерлер 
үшін COVID-19 басталуының психологиялық әсерін және 
қауіп пен қорғаныс факторларын түсіну үшін жүйелі зерт-
теулердің қажеттілігі туындайды.
Зерттеудің мақсаты: COVID-19 пандемиясы кезін-
дегі медицина қызметкерлерінің психологиялық көрсет-
кіштерінің әлеуметтік-демографиялық, кәсіби көрсет-
кіштерімен байланысын анықтау.
Зерттеу объектісі — Түркістан, Шымкент қалала-
рының медициналық қызметкерлері (дәрігерлер, мейір-
бикелер, кіші медициналық қызметкерлер).
Бір мезетті, көлденең зерттеу жүргізілді. Зерттеу жұ-
мысының мақсатына байланысты 287 медицина қыз-
меткерлеріне анонимді сауалнама жүргізілді. Негізгі де-
мографиялық мәліметтерге мамандық (дәрігер немесе 
мейірбике), жыныс (ер немесе әйел), жас (жылдар), от-
басылық жағдайы (тұрмысқа шықпаған, үйленген немесе 
ажырасқан), пандемия кезінде қызметі: провизорлық 
бөлімдерде, фильтр бөлімінде, жедел жәрдем бөлімі, 
жалпы изолятор және қарқынды күтім блогы кірді, еңбек 
өтілі, бала саны, т.б.
COVID-19 өршуі кезінде медицина қызметкерлерінің 
басынан өткізген психологиялық реакцияларын және 
олармен байланысты факторларды бағалау үшін психоло-
гиялық сауалнамалар алынды.
Біздің зерттеу жұмысымызда медицина қызметкер-
лерінің психикалық денсаулығын бағалау үшін біз төрт 
шкаланы қолдандық. 9 пункттен тұратын пациент ден-
саулығының сауалнамасы (PHQ-9), 7 тармақтан тұратын 
жалпыланған мазасыздықтың бұзылуы (GAD-7), 7 пун-
кттен тұратын ұйқысыздықтың ауырлық индексі (ISI) 
және өмір сүру сапасын анықтайтын SF-36 сауалнамалары 
қолданылды.
Нәтижелер «SPSS» статистикалық бағдарламалар па-
кетінде есептеліп жүзеге асырылды.
Респонденттердің 115-і (40 %) әйел, ал 172 (60 %) ер 
екені анықталды (сурет 1).
Сурет