Chinmirzayev anvarning falsafa

 

2 

Tafakkur shakllari 

Tushuncha voqelikda narsa va hodisalarning umumiy, muhim farq 

qiluvchi maxsus belgilarini aks ettiradi, Masalan: “odam”, “kuy”, 

“ruchka”. Hukm voqelikdagi narsa va hodisalar o`rtasida mavjud 

bog`lanishlarni, shu narsa va hodisalarga bir xususiyatni xos yoki xos 

emasligi ko`rsatadi. Hukmlar ob`ektiv voqelikni aks ettirishga qarab 

chin yoki xato bo`ladi. “Hozir tashqarida yomg`ir yog`yapti” (xato). 

Hukmlar umumiy juz`iy va yakka hukmlar bo`ladi. Umumiy hukmlarda 

mazkur guruhdagi mazkur sinfdagi hukmlar, hamma narsalar to`g`risida 

tasdiqlanadi yoki inkor qilinadi. Juz`iy hukmlarda xususiyatlar ayrim 

qismlarga taalluqli bo`ladi. Yakka hukmlarda tasdiqlash yoki inkor 

qilish faqat bitta narsaga tegishli bo`ladi. 

Xulosa chiqarish bitta yoki bir necha hukmlardan yangi hukm hosil 

qilishdir 3 xil xulosa chiqarish mavjud: 

1. Induktiv xulosa chiqarish (yakka xulosa) 

2. Deduktiv xulosa chiqarish (umumiy xulosa) 

3. Analogik xulosa chiqarish (taxminiy xulosa) 

---