Chizmachilik terminologiyasi fanidan bajargan ii-grafik vazifa

7. ESKD – edinaya sistema konstruktorskoy dokumentatsii (konstruktorlik hujjatlarining yagona tizimi)
8. STP – Standarti predpriyatiy (Korxona standarti)
9. Sb – sborochnыy (Yig‘ish)
10. KCH – Kurs chercheniya (CHizmachilik kursi), shu jumladan: GSS, TSN, ESKZKS, SSBT, ESTPP, ESPD, SSETE, VS, VD, VP, VI, DP, PT, EP, TP, PZ, PM, RR, TB, TU, PF, KU, StO, VSt, BSto, StZkp, Sm, Zsp, Bsm, SM, Zps, BSmZK2, VSm4ps2, Sm3ps2 va boshqalar. Bunday so‘zlarning qo‘llanilishi chizmachilik va chizma geometriya mutaxassislari uchun qiyinchilik tug‘dirmaydi, chunki mutaxassislar bu fan bo‘yicha dastlabki ma’lumotni rus tilidagi adabiyotlardan oladilar va bunday qisqartmalarning o‘zbek tilidagi ravnaqi bilan esa qiziqmaganlar ham.

O‘zbek tiliga terminlar qaysi chet tillari orqali kirib kelish bosqichlarini ko‘rsatishda quyidagi simvoldan foydalanildi.

1. 
   Piramida Grekcha“piramis” /piramidos/ - nur, olov
   
2. 
   Prizma Grekcha“prizma” - randalangan
   
3. 
   Ornament [latincha ornamentum]-bezak- bino, inshoat yoki narsa yuzalariga ishlangan naqsh ornament simetrik geometrik shaklardan yoki o’simlik va hayvonat olamiga xos elentlar tasvirlaridan iborat bo’lishi mumkin.
   
4. 
   Fundament [latincha fundamentum]-1 binolarning poydevori.
   
5. 
   Aksonometriya Grekcha - “akson” – o‘q, “metrio” – o‘lchayman.
   
6. 
   Vertikal(chiziq) Fransuzcha“vertikal”<=lotincha“vertikalistik”<= “verteks” – cho‘qqi.
   
7. 
   Gabarit Fransuzcha“gabarit” – predmet tashqi chekka konturining tegishli darajadagi balandligi va kengligi.
   
8. 
   Rezba Ruscha “rezat” - qirqmoq
   
9. 
   Reysfedar Nemischa “reysfeder” – chizma perosi
   
10. 
    Uzel. Slavyancha “vosel” <= “vezati” <= “vyazat” – bog‘lamoq.
    
11. 
    Epyur. Fransuzcha“epure” – chizma va boshqalar.
    
12. 
    Gorizont Lotincha“gorizon” <= “gorizontie” – ko‘rinadigan uzoqlik. Grekcha “/g/orizon” “/g/orizontos”<= chegaralovchi gorizo – tugamoq.
    
13. 
    Detal Fransuzcha“detail” – mayda–chuyda, butunqism.
    
14. 
    Diametr Grekcha“diametris”<= “diametros” – ko‘ndalangbo‘luvchi.
    
15. 
    Dimetriya Grekcha“di” – ikki, “metrei” – o‘lchov
    
16. 
    Izometriya. Grekcha“izos” – teng, “metrei” – o‘lchov
    
17. 
    Fasad [fransuzcha facade]- binoning tashqi yuz tomoni. Bu so’z qurilish chizmachiligida, ko’pincha binoning frontal yoki profil proyeksiyasi manosida ishlatiladi.
    
18. 
    Kvadrat Nemischa “kvadrant”<=lotincha“kvadratus”=to‘rt burchakli
    
19. 
    Kontur Nemischa “kontur”<= fransuzcha“kontur” – tashqi chiziq
    
20. 
    Ortogonal Grekcha“ortos” – to‘g‘ri + “gonia” - burchak