CorelDraw Graphics Suite X5 versiyasining dasturiy paketidagi komponentlari

3.4. Sahifaning parametrlarini o‘zgartirish
Yangi hujjat yaratilgandan so'ng gohida lining o'lcham ini
o'zgartirishga to'g'ri keladi. Buning uchun atributlar panelining
elementlariga murojaat qilinadi. Rasmda birorta ham obyekt
belgilanmagan bo'Isa, u holda atributlar panelida sahifaning o‘lchamlarini o'zgartirishga imkon beruvchi elementlar paydo bo'ladi
(3.2-rasm) [26].
3.2-rasm. Belgilangan obyektlar boMmagan holda atributlar
panelining ko‘rinishi
3.5. CorelDRAWda oddiy shakliarni chizish imkoniyatlari
To ‘g ‘riburchaklar chizish
Yuqorida aytilganidek, CorelDRAWda tasvirlar bilan ishlashning
asosini obyektlar tashkil qiladi. Buni quyidagilarda ham ko‘rish
mumkin: bu dasturda foydalanuvchi tomonidan bajarilishi lozim
bo'lgan barcha grafikli obyektlarni ikkita kategoriyaga ajratish
mumkin — chiziqlar va belgilar (matnlardan tashqari) (3.3-rasm).


Berilgan obyektlardan eng chapda — «классик» to‘g'ri burchak.
To‘g'riburchaklar yaratilgandan keyin aynan shunday namoyon
bo‘ladi. Ikkinchi obyekt esa yaratilganidan keyin 45° ga burilgan
ko‘rinishi. Uchinchi obyektda esa yaratilgandan keyin, to‘rttadan
uchta burchagi dumaloqlangan.
Agarda sizda biror chizilgan obyektning qaysi tipga tegishliligiga
shubha uyg‘onsa, u holda o‘sha obyektni sichqoncha yordamida
belgilang va holat qatoriga qarang. Holat qatorida Rectangle on
Layer 1 (Прямоугольник на слое 1) xabari paydo bo‘lsa, u holda
uning to‘g‘riburchaklar sinfiga tegishli ekanligiga hech qanday
shubha qolmaydi. CorelDRAW da barcha prim itivlar tegishli
uskunalar yordamida quriladi. Yuqorida biz uskunalar paneli bilan
tanishib chiqdik. Shuningdek, uskunalar orasida Rectangle
(Прямоугольник) tugmasini ham ko'rib o‘tdik. Endi shu uskuna
yordamida birinchi obyektimizni quramiz.
To‘g ‘riburchak chizish
Ushbu mashqni bajarish bilan biz to'g'riburchak qurishning
asosiy imkoniyatlari va shu bilan birga CorelDRAW 12 ish
muhitining qo‘shimcha elementlari bilan tanishamiz.
1. Yangi hujjat yarating. Bu mashqni bajarish uchun ixtiyori
oMchamdagi sahifa qog‘ozini olish mumkin.
2. Uskunalar panelidan Rectangle (Прямоугольник) uskuna
tugmasini bosing. Shundan keyin «sichqoncha» ko‘rsatkichi
ekranda krest shakliga o'tib, uning oldida to‘g‘riburchak ham paydo
boMadi (3.4-rasm). Bu esa ayni vaqtda to ‘g‘riburchak chizish
uskunasi faolligini bildiradi.

3.4-rasm. B elgilan gan t o ‘g ‘riburchak va h olat q atoridagi xabar.
82
Rectangle (Прямоугольник) uskunasini boshqa yo'l bilan ham
faollashtirish mumkin. Masalan, sahifaning bo‘sh joyida «sichqoncha»ning o‘ng tugmasini bosing va kontekstli menyudan F6
buyrugdni oling. To‘g‘riburchak chizishda diqqatingizni holat
qatoriga qaratsangiz, u yerda chizilayotgan to"g‘riburchakning bo‘yi
va eni o‘lchamIari (pikselda) ko‘rsatiladi. Ekranda esa chizilayotgan
to‘g‘riburchakning doimiy o‘zgarib boravotgan ko‘rinishi tasvirlanadi. Holat qatorida esa yuqorida aytilganidek lining o'lchamlari
to'xtovsiz o ‘zgarib borayotganini ko‘rishingiz mumkin. Chizilayotgan to‘g‘ri burchak foydalanuvchi xohlagandek yuzaga ega
bo’lganda «sichqoncha» tugmasi qo'yib yuboriladi. Bunda esa
to‘g'riburchak shu oxirgi o'lchamdagi holatda ekranda paydo
boMadi. «Sichqoncha» tugmasini qo‘yib yuborgunga qadar to’g'riburchak bo‘yi va enini o'zingiz xohlagandek oMchamga yaqinroq
qilib chizib olishingiz mumkin.
Ellips uskunasi (Ellipse)
Ellips uskunasi ellipslar va aylanalar chizish uchun moMjallangan.
Ellips o ‘ziga tashqi chizilgan to'rtburchak burchaklaridan
boshlab chiziladi. Ellipsni chizish uchun markazda tugmasi,
aylana uchun bosilishi lozim. Obyekt xossalari paneli yordamida ellips parametrlarini o‘zgartirish mumkin. Ellips tugmachasining yuqori qismidagi belgi orqali ellipsning tipini tanlash mumkin.
Ellips, Sektor, Yoy tugmalarining xossalari uskunalar qatorida
qaytariladi.
Uchta uskuna, Ko‘pburchak (Многоугольник), Spiral (Спираль), Koordinata sahifasi (Разлинованная бумага) obyekt guruhiga yig'ilgan bo'lib, uskunalar panelidan alohida panel koLrinishida
ajratish mumkin.