D. B. Elmurodova 2023y

6-rasm. 

---

28 
Hisoblash eksperimentini o‘tkazish uchun eng istiqbolli narsa, bu bizning 
davrimizning yirik ilmiy, texnik va ijtimoiy-iqtisodiy muammolarini hal qilishda, 
masalan, atom elektr stantsiyalari uchun reaktorlarni loyihalashda, to‘g‘onlar va 
gidroelektrostantsiyalarni, 
magnitogidrodinamik 
energiya 
konvertorlarini 
loyihalashda va iqtisodiyot sohasida, sanoat uchun muvozanatli rejani tuzishda, 
mintaqa, mamlakat uchun va boshqalar. 

---

29 
Xulosa. 
Xulosa qilib shuni takidlash mumkinki kompyuterni modellashtirish va 
hisoblash tajribasi “matematik bo‘lmagan” ob‘ektni o‘rganishni matematik 
masalani yechishga kamaytirishga imkon beradi. Bu uni o‘rganish uchun kuchli 
hisoblash texnologiyalari bilan birgalikda rivojlangan matematik apparatdan 
foydalanish imkoniyatini ochib beradi.Bu matematik va kompyuterlardan real 
dunyo qonunlarini tushunish va ulardan amaliyotda foydalanish uchun asosdir. 
Hozirgi kunda kompyuterli modellashtirish jarayoni juda ham katta ahamiyatga 
ega. Kompyuterli modellashtirish harbiy sohada, tibbiyot sohasida, ta’lim 
sohalarida keng foydalaniladi. Intellektual tizimlarni yaratishda asosiy omil 
kompyuterli modellashtirish hisoblanadi. Sun‘iy intellekt ilmiy-texnik, 
iqtisodiyot, tibbiyot va boshqa sohalarda ham shiddat bilan rivojlanib bormoqda. 
Sun‘iy intellekt asosida yaratilgan tizimlar hamda texnologiyalar dunyo ahlini 
hayratga solmoqda. Ekspert tizimlari bilimlar bilan ishlaydi. Ekspert tizimlari 
faoliyat sohasi matematika, dasturlash va mantiqdan uzoqroqda bo‘lgan 
foydalanuvchilar uchun mo‘ljallangan. Sun‘iy neron to‘rlari biologik neronlarga 
o‘xshash bo‘ladi. Sun‘iy neron to‘rlari biologik neronlar bajaradigan ayrim 
vazifalarni bajaradi. Sun‘iy neron to‘rlaridan sun‘iy intellektlar yaratishda 
foydalaniladi. 
Ushbu 
kurs 
ishida 
quyidagilar 
o‘rganildi: 
-kompyuterli 
modellashtirish 
haqida 
tushunchaga 
ega 
bo‘lindi; 
-kompyuter modelini 
yaratish; 
-daturlash 
muhitida 
modellashtirish; 
-Elektron 
jadvalni 
modellashtirish. 
Ushbu kurs ishidan umumt‘lim maktablarining informatika fanidan 10-sinf 
o‘quvchilari, tibbiyot sohasida, iqtisodiyot sohasida, institut talabalari 
foydalanishlari 
mumkin. 
Rivojlanayotgan 
O‘zbekistonimizni 
barcha 
sohalariga 
kompyuter 

---

30 
modellashtirish, sun‘iy intellekt tizimlarini, neronli tarmoqlarni, ekspert 
tizimlarini keng joriy qilish orqali sohalarda ko‘tilayotgan samaradorliklarni 
yanada 
oshirish 
mumkin. 
Ta'lim jarayonida kompyuterdan foydalanishning faol shakllari materialning 
mazmunini chuqurroq o'rganishga, o'qitishning turli usullaridan samarali 
foydalanishga, o'quvchilarda mantiqiy fikrlashni rivojlantirishga, o'qishdagi 
faollik va shaffoflik printsipini amalga oshirishga yordam beradi. Har bir mavzu 
bo‘yicha yaratilayotgan KIM da mavzuning ichki va tashqi xossalari namoyish 
etilishi bilan bir qatorda ma’ruza, amaliyot va laboratoriya mashg‘ulotlari 
pedagog xodimlari tomonidan “ovoz” orqali izohlab boriladi. Xulosa qilib 
aytganda, fanlardan yaratilgan mul’timediali elektron qo‘llanma talabalarga 
ko‘rgazmali vosita sifatida o‘quv jarayonini samaradorligini oshirishga xizmat 
qiladi 

---

31