D kamolitdinova


Download 2.8 Mb.
bet14/36
Sana01.09.2023
Hajmi2.8 Mb.
#1672119
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   36
Bog'liq
D kamolitdinova

Alifbo-raqamli tugmachalar lotin, kirill harflari yoki arab raqamlari ko‘rsatilgan tugmachalar guruhidan iborat:

Sonlar: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9. Belgilar: @ № ! $ & * + ( ) = / va h.k. Lotin va kirill harflari: А Щ Ы Ю S Z R G L ...
Klaviatura tugmachalaridagi belgilardan birini tanlash «Alt+Shift» yoki
«Ctrl + Shift» tugmachalarini birgalikda bosish yordamida amalga oshiri- ladi (2-rasm). Shu usul bilan lotin alifbosidan kirill alifbosiga va aksincha o‘tish amallarini bajarish mumkin.


2-rasm.


1-usul. Masalalar panelida piktogrammasiga «sichqoncha»ning chap tugmasi bosiladi, hosil bo‘lgan tanlov oynachasidan kerakli alifbo tanlanadi.

Kirill alifbosiga asoslangan o‘zbek alifbosidagi ў, ҳ, ғ, қ harflarini hosil qilish usullari:
щ → ў
«+» → ҳ
«–» → ғ
ы → қ
2-usul. «Alt + Shift» yoki «Ctrl + Shift» tugmachalarini birgalikda ishlatish orqali tezda bir alifbodan boshqasiga o‘tish mumkin.
  1. Maxsus xizmat vazifasini bajaruvchi tugmachalar guruhi:





Tugmachalarning inglizcha nomi

Talaffuz etilishi

Vazifasi

Esc

[eskeyp]

Oxirgi amalni bekor qilish

Enter

[enter]

Buyruq yoki amalni tasdiqlash

Shift

[shift]

Klaviaturadagi yuqori registr belgilarini kiritish

Caps Lock

[kaps lok]

Faqat bosh harflarni yozish

Control {Ctrl}

[kontrol] z

Boshqa klavishlar bilan birgalikda ishlatish

Alt

[alt]

Boshqa klavishlar bilan birgalikda ishlatish

Back Space {BS} {←}

[bek speys]

Kursordan chapda turgan belgini o‘chirish

Delete {Del}

[delit]

Kursordan o‘ngda turgan belgini o‘chirish

Insert {Ins}

[insert]

Harf yoki belgini almashtirish tartibiga o‘tish

  1. Kursorni boshqarish tugmachalari:




Home
[houm]

Kursorni satr boshiga o‘tkazish



Kursorni bir belgi oldinga o‘tkazish

End
[end]

Kursorni satr oxiriga o‘tkazish



Kursorni bir belgi keyinga o‘tkazish

PgUp
[peydj ap]

Kursorni avvalgi sahifaga o‘tkazish



Kursorni bir satr yuqoriga o‘tkazish

PgDn
[peydj daun]

Kursorni keyingi sahifaga o‘tkazish



Kursorni bir satr pastga o‘tkazish

  1. Funksional tugmachalar maxsus vazifalarni bajarish uchun mo‘ljallangan. Ularning vazifalari har bir dasturda o‘ziga xos bo‘lishi mumkin:



  1. Raqamli tugmachalar paneli:


{NumLock} indikatori yoqiq holatda – «kalkulator», o‘chiq holatda kursorni boshqarish vazifasini bajaradi.
  1. Indikatorlar:


{Power} – kompyuterni o‘chirish;
{PrintScreen} – ekrandagi joriy tasvir nusxasini xotirada saqlab turish;
{Pause/Break} – kompyuterda ishga tushirilgan musiqa, video, kliplarni vaqtincha to‘xtatib turish.
Mavzuga doir savol va topshiriqlar

    1. Klaviaturaning vazifasini tushuntirib bering.

    2. Klaviatura qanday harflar guruhidan tashkil topgan?

    3. «Shift» va «Caps Lock» tugmachalarining farqini izohlab bering.

    4. Kursorni boshqarish tugmachalarini aytib bering.

    5. Funksional tugmachalarning vazifasini tushuntiring.

    6. Kirill va lotin alifbolariga o‘tish usullarini aytib bering.




Download 2.8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling