Dan iborat. Ohak xamiri Ca(OH)

1.1 Ohak (gips kabi) - qadimiy bog‘lovchi moddalar. Uning bizning eramizdan qadar birnechamingyillarburunqo‘llaganlar.Xavodaqotuvchiohakkalsiyli-magniylikarbonattog‘jinslarini mo‘‘tadil kuydirish natijasida hosil bo‘lgan maxsulot. Xom ashyo sifatida: bo‘r,ohaktosh, dolomitlashgan ohaktosh, tarkibida 6% dan ortiq tuproq bo‘lmagan tog‘ jinslari xizmatqiladi. Agar 6% dan ortiq tuproq bo‘lsa kuydirilgan maxsulot suvda qotishi xususiyatiga egabo‘lib, suvda qotuvchi gidravlik ohak deb ataladi. Aktiv mineral qo‘shilmalar sifatida tabiiy yokisun’iy xosil bo‘lgan nordon (kislotali) qo‘shilmalar: trepel, opoka, tuf, pemza, shlak, kul vaboshqalarkiritiladi.
Xavodaqotuvchiohakkeyingikuydirilganmaxsulotxususiyatigabog‘liqxoldaso‘ndirilmagan (bo‘lakli va tuyilgan) va so‘ndirilgan gidratli (kukun ohak va ohakli xamiri)gabo‘linadi. So‘ndirilmagan ohak ayrim xollarda qaynama ohak ham deb yuritiladi. U kalsiy oksidi^{CaO, so‘ndirilgan ohak Ca(OH)}2^{dan iborat. Ohak xamiri Ca(OH)}2^{bilan bir qator tarkibida}birmuncha miqdorda mexanik aralashgan suv ham bo‘ladi. So‘ndirilmagan bo‘lakli ohak—kuydirilgan bo‘lakli ohakni ifoda etadi. U asosan tarkibida ohak bo‘laklari va yongan yonilg‘ikullari aralashmalaridan iborat bo‘ladi. So‘ndirilmagan to‘yingan ohak - bo‘lakli ohakni tuyishbilan olingan kukunsimon maxsuloti. Gidratli ohak - yuqori dispersli kukunsimon maxsulot unibo‘lakli yoki maydalangan ohakni so‘ndirib, quritish yo‘li bilan olinadi. Ohak xamiri - tuyilgan^{yoki bo‘lakli ohakni so‘ndirilgan xamirsimon maxsuloti. Tarkibi Mg(OH)}2^{, Ca(OH)}2^{– 50-55%}dan ortiq mexanik bog‘langan suv 50-45% dan iborat. So‘ndirish paytida ajralib chiqayotganohakharoratgaqarabquyitermik(harorati70⁰Cpast)vayuqoritermik(harorati70⁰Cdanyuqori)bo‘ladi.So‘ndirishtezligigaqarabesaohaktezsinuvchan(8minutgacha)sekinso‘nuvchi(15minutdanko‘p)o‘rtachaso‘nuvchi—15minutdanko‘pbo‘lmaganlarigabo‘linadi. Ohakning eng muhim sifat belgilari: aktivlik-so‘ndirilishiga moyil bo‘lgan CaO, Mgoksidlarningfoizmiqdori;so‘ndirilmaganzarrachalarmiqdori,(o‘takuygan,chalakuygan)so‘nishvaqti.
Xavoda qotuvchi ohak asosidagi qurilish qorishmalarining mustahkamligi past. Xavodaqotgan ohakli qorishmalar 25 sutkada xavoda qotgandan keyin siqilishga bo‘lgan mustahkamligi:so‘ndirilganohakniki0,5-1MPa,tuyilganso‘ndirilmaganohakniki5MPa.SHuninguchunxavoda qotuvchi ohakning navi mustaxkamligiga qarabemas, balki uning tarkibi xususiyatibo‘yichaaniqlanadi.
Ohaktosh tarkibida gil va boshqa qo‘shimchalar qanchalik kam bo‘lsa, ohakning aktivligishuncha yuqori, so‘nish tez boradi, hamda ohak xamiri ko‘p xosil bo‘ladi.Quruq moddagahisoblangandaaktiv (CaO∙MgO) ningmiqdori foizhisobida:
I-nav II-nav III- nav
90 80 70