Daromad samarasi Almashtirish samarasi

Daromad samarasi Almashtirish samarasi

MEKP-11 Komolova M

TOSHKENT DAVLAT
IQTISODIYOT UNIVERSITETI
TOSHKENT 2023
REJA

Ne′matlar narxini o`zgarishi

Ne’matlarnarxininisbiyo’zgarishi
Ne’matniiste’molqilishhajminio’zgarishi
Iste’moltarkibinio’zgarishi
Xaridquvvatinio’zgarishi
Iste’molchidaromadinio’zgarishi
Iste’molhajminio’zgarishi
Almashtirish samarasi
Daromad samarasi
Talab o`zgarishiga ta′sir korsatish

Tovar narxi o’zgarganda 2 ta samara yuzaga keladi:

1

• birtovarniikkinchibirtovarbilanalmashtirishnisbatio'zgaradi

2

• iste'molchidaromadiningxaridqobiliyatio'zgaradi

1. Agar Atovarningnarxiarzonlashsa,uniAtovarniko'proqsotibolishuchunBtovarningkamroqmiqdoridanvozkechishmumkinbo'ladi. Bushunianglatadiki,birinchitovarnarxiningo'zgarishiuniikkinchibirtovarbilanalmashtirishnisbatinio'zgartiradi.
2. Shubilanbirgadaromado'zgarmaganholdaAtovarnarxiningarzonlashuviiste'molchigaBtovarxaridihajminio'zgartirmasdanAtovarnioldingigaqaragandako'proqhajmdaxaridqilishimkoniniberadi. Buesaiste'molchidaroAadiningnominalhajmio'zgarmaganholatdahamxaridqobiliyatioshganliginibildiradi.
Faraz qilaylik, banan 1000 olma esa 500 so’m. banan 1000 so’mligida 1 kg olmadan voz kechsak, yarim kg banan olamiz. Banan narxi 500 so’mga tushdi. Bu holda 1 kg olmadan voz kechsak, 1 kg banan olamiz. Ya’ni 0,5 kg ko’proq bananga ega bo’lamiz. Ushbu erishilgan 0,5 qo’shimcha bananga ALMASHTIRISH SAMARASI deyiladi.
Birinchi samara, ya’ni narxdagi o’zgarish oqibatida bir tovarni ikkinchi bir tovar bilan almashtirish nisbati o’zgarishiga “almashtirish samarasi” deb aytiladi.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT