Daromad samarasi va almashtirish samarasi “Daromad-iste’mol” chizig`i va uning tahlili

Daromad samarasi va almashtirish samarasi “Daromad-iste’mol” chizig`i va uning tahlili

Daromad samarasi va almashtirish samarasi

1. “Daromad-iste’mol” chizig`i va uning tahlili.

2. “Narx-iste’mol” chizig`i va uning tahlili.

3. Normal va past kategoriyali tovarlar uchun daromad va almashtirish samarasi.

Daromadning o`zgarishi byudjet chizig`ini parallel ravishda siljishiga olib keladi, nima uchun deganda, narxlar nisbati o`zgarmaydi. Daromad oshganda, byudjet chizig`i o`ngga-yuqoriga siljiydi, kamayganda pastga-chapga siljiydi. Real daromadning o`sishi natijasida byudjet chizig`i A1,A2,A3,....Aн holatlarga ketma-ket siljiydi

A5
A4
A3
A2
A1
X2
X1
W
E5
E4
U5
E3
U4
U3
E2
U2
E1
U1
“Daromad-iste’mol”
chizig`i

Nemis olimi Ernst Engel (1821-1896) birinchi bo`lib daromad o`zgarishining iste’mol tarkibiga ta’sirini tadqiq qilgan. Tovarlar tarkibining daromadga nisbatan o`zgarishini ifodalovchi chiziqlar, Engel egri chiziqlari deyiladi.

Q3
Q
Q2
Q1
R

. Endi daromadni o`zgarmas, deb qaraymiz va ne’matlardan bittasini, masalan, X1 ne’matning narxini o`zgaruvchan deb qaraymiz. Faraz qilaylik, X1 ne’matning narxi P ketma-ket kamayib bormoqda, ya’ni P>P1>P2>P3 va hokazo. Grafikda narxning bunday o`zgarishi, byudjet chizig`ining AB holatdan AB1, AB2 va AB3 holatlarga siljitadi.

X1
D
X2
A
E
E3
E2
E1
U4
U3
U1
U2
X1
B
B3
B2
B1
“Narx-iste’mol” chizig`i

Narxning har qanday o`zgarishi, birinchidan: real daromadni oshiradi, natijada befarqlik egri chizig`i siljiydi va iste’molchi sotib olishi mumkin bo`lgan ne’matlar tarkibini o`zgartiradi; ikkinchidan - narxlar nisbatini o`zgartiradi va bir ne’mat (Б) bilan boshqa ne’mat (А) almashtiriladi.

Б nemat
Б
Б
Б1
Б3
Б2
A
A
A
A3
A2
A1
E1
E3
U2
E2
U1
А nemat
X2
X1

Daromad samarasi- bu ne’mat narxi o`zgarishi (almashish samarasi hisobga olinmaganda) natijasida real daromad o`zgarishining iste’molchi talabiga ta’siridir. Daromad samarasi - bu iste’molchining sotib olish imkoniyatini oshganligini ko`rsatadi va u bir byudjet chizig`idan boshqa byudjet chizig`iga iste’molchining optimal tovarlar majmuasini o`tishini akslantiradi. Almashish samarasi - bu naflik darajasi o`zgarmaganda, tovarlar narxi o`zgarishi munosabati bilan iste’mol tovarlar talabi tarkibining o`zgarishidir. Almashish samarasi ne’mat narxini o`zgarishi natijasida B ne’matni qo`shimcha A ne’mat bilan almashtirilishini ifodalaydi. Bu almashtirish befarqlik egri chizig`i U1 bo`yicha bo`ladi.

E’tiborlaringiz uchun rahmat!

http://fayllar.org