Dars ishanmasi mavzu: mashina, mexanizm, stanoklar va moslamalar bo’limi

Yangi mavzuni mustahkamlash va baholash
15 minut
Uyga vazifani e’lon qilish	2 minut

I.Tashkiliy qism:

1. 
   Salomlashish
   
2. 
   Davomatni aniqlash
   

c) Darsga tayyorgarlik ko‘rish
d) O‘quvchilar diqqatini darsga qaratish.

2. 
   Uyga vazifani so‘rash:
   

a) Skanvord yechish
SKANVORD

A	R	A	N	D	A	A	B	O	L	T	A
R	SH	I	S	K	A	N	B	O	L	G’	B
R	E	E	G	O	V	R	E	J	A	A	O
A	R	J	I	L	V	O’	L	CH	L	A	L
E	X	N	I	Y	I	X	A	A	K	SH	T
B	G	O’		A	R		T	SH	U	N	A
E	Z	O	G’	O	Q		K	A	SH	D	A
L	T	E	X	N	O	L	O	G	I	Y	A

b) Topshiriqlarni tekshirish

Yangi mavzu bayoni:
Yog‘ochga ishlov beruvchi tokarlik stanoklari yordamida yog‘och materiallardan har xil aylanish sirtlarga ega bo‘lgan detallar, shakldor buyumlar tayyorlanadi.
TSD-120 tipidagi o’yuvchi moslamali yog’ochga ishlov beradigan tokarlik stanogining asosiy qismlari.
1- stanina,
2-oldingi babka,
3-orqa babka,
4-tirgak,
5-o’yuvchi moslama stoli.

Stanina stanokning tayanch tutqich uzeli bo‘lib, ular bo‘ylab keyingi babka va tirgak bo‘ylama yo‘nalishda suriladi.
Oldingi babka ishlanadigan yog‘och materiallarni tutib turadi va uni aylanma harakatga keltiradi. Oldingi babkaning shpindeliga pog‘onali shkiv kiydirilgan bo‘lib, unga tasma orqali elektr dvigateldan harakat uzatiladi. Tasmani shkivning turli pog‘onalariga almashtirish yo‘li bilan shpindelning aylanishlar soni o‘zgartiriladi.



Ketingi babkaning vazifasi ikkinchi tayanch yani uzun o‘lchamli yog‘ochlarni markazda tutib turish va keskich (parma)larni o‘rnatishdan iborat.

Yo‘nish, qirqish vaqtida iskanalarni tutib (tirab) turish maqsadida tirgakdan foydalaniladi. Ishlanadigan yog‘ochning o‘lchamiga va unga qanday ishlov berilishiga qarab, tirgakni shpindelga parallel yoki ko‘ndalang holda staninaga o‘rnatiladi.
Tirgak hamma vaqt markazga moslanib, ishlanadigan yog‘ochga yaqin o‘rnatiladi.

Yog‘ochga ishlov beradigan tokarlik stanoklarida yo‘nish, qirqish ishlari maxsus iskanalari yordamida bajariladi.



Xomaki yо‘nish usullari:
a - iskananini ushlash usuli; b - iskanani yurgizish usuli





Buyumni jilvir bilan tozalash. Bu operatsiya jilvirlashdagi kabi detal aylanayotganida bajariladi.

Yog‘ochga ishlov beradigan tokarlik stanoklarida ishlash vaqtida quyidagi xavfsizlik qoidalariga amal qilish lozim:
1. Shpindelning hamma vaqt to‘g‘ri (ishlayotgan odamga qarab) aylanishiga e’tibor berish kerak.
2. Ishlanadigan yog‘ochlarni markaz va vilka orasiga, patronlarga, planshaybaga mahkam o‘rnatish lozim.
3. Shpindel aylanib turganda vilka va markaz orasiga yog‘och o‘rnatmaslik kerak.
4. Ish vaqtida tirgakni hamma vaqt markazga moslab, yog‘ochga yaqin o‘rnatib borish zarur. Buning uchun yo‘nish davomida vaqti-vaqti bilan tirgakni yog‘ochga yaqinlashtirib surib boriladi.
5. Ish vaqtida ketingi babka va tirgakni stanina yo‘naltiruvchilariga mahkam qotirib o‘rnatish kerak.
6. Stanokni to‘xtatmasdan turib ishlangan sirtning silliqligini qo‘l bilan tekshirmaslik kerak.
7. Ish vaqtida himoya ko‘zoynagini taqib ishlash talab etiladi.


IV. Yangi mavzuni mustahkamlash:

BILIMDON o’yini orqali mavzu mustahkamlanadi va o’quvchilarbaholanadi.

V. Uyga vazifani e’lon qilish: mavzu bo‘yicha berilgan barcha ma’lumotlarni o‘qib o‘rganib kelish