Darsda qo’llaniladigan usullar: Darsda qo’llaniladigan usullar: 1. Aqliy hujum(Klaster usuli yordamida) 2.Individual jang 4. Bahs 5.Fikrlar himoyasi
1.Tarix - Usmon Nosir va Qadimgi Rim,Qadimgi Misr; 1.Tarix - Usmon Nosir va Qadimgi Rim,Qadimgi Misr; 2.Siyosatshunoslik - Ijodkor yashayotgan muhit tuzumi; 3.Geografiya - she’r xaritasi; 4.Tasviriy san’at - zamon siyratining she’rdagi surati; 5.Mantiq(Logika) - she’rning ichki va tashqi mantig’I; 6.Mehnat - aql va yurak birligi-ishchan tafakkur otashkuragi; 7. “2010-yil Barkamol avlod yili” bilan uzviy fikrlar.Usmon Nosir istagan yil; 8.Ona tili - so’z san’atining mohirona tajassumi;
-o’zaro hurmat; -o’zaro hurmat; -faollik; -o’z fikrini bera olish; -dars-teatr,lekin siz tomoshabin emassiz.
1.Uy ishini tekshirish-2 min. 2.O’tilgan darsni mustahkamlash(Aqliy hujum va klaster usuli bilan)-8 min. 3.Yang mavzu-8 min. 4.Yangi mavzuni mustahkamlash -5 min 5. Fikrlar himoyasi-10 min. 6.Xulosalash-4 min. 7.Uy vazifasi berish,baholash,rag’batlantirish -3 min.
«Usmon Nosir deganda biz kimni tushunamiz? U shunday iste’dod egasiki, bamisoli tekkan joyini kuydirguvchi olovdir. Usmon Nosir ulug‘ va abadiy she’riyatning diydasidan oqib ulgurmagan shabnamdir, u hali qahqahaga aylanmay, lablarimizda manguga qotib qolgan nim tabassumdir. Uning she’rlari ko‘z kabi tirik, jonli, tutqich bermas hayot poralaridir. Biz Usmon Nosirni qadrlaymiz. Chunki u she’riyatning tabarruk, muqaddas dargohida anvoyi bir chamandir, sira xazon bo‘lmaydigan mo‘‘jiza bog‘ yaratib ketdi». «Usmon Nosir deganda biz kimni tushunamiz? U shunday iste’dod egasiki, bamisoli tekkan joyini kuydirguvchi olovdir. Usmon Nosir ulug‘ va abadiy she’riyatning diydasidan oqib ulgurmagan shabnamdir, u hali qahqahaga aylanmay, lablarimizda manguga qotib qolgan nim tabassumdir. Uning she’rlari ko‘z kabi tirik, jonli, tutqich bermas hayot poralaridir. Biz Usmon Nosirni qadrlaymiz. Chunki u she’riyatning tabarruk, muqaddas dargohida anvoyi bir chamandir, sira xazon bo‘lmaydigan mo‘‘jiza bog‘ yaratib ketdi». Abdulla Oripov, 1983.
“Aqliy hujum”da sinf o’quvchilari 2 guruhga bo’linib, shoirning hayoti va ijodiga oid bittadan faktga izoh so’raydilar: “Aqliy hujum”da sinf o’quvchilari 2 guruhga bo’linib, shoirning hayoti va ijodiga oid bittadan faktga izoh so’raydilar:
1-shartda har bir guruhning faol qatnashgan 1ta va faol qatnashmagan 1 ta o’quvchi ishtirokida yangi 2 ta jamoa tuzilib, ushbu shart bajariladi: 1-shartda har bir guruhning faol qatnashgan 1ta va faol qatnashmagan 1 ta o’quvchi ishtirokida yangi 2 ta jamoa tuzilib, ushbu shart bajariladi: 2 ta konvertdagi she’rlar to’plamidan Usmon Nosir she’r parchalarini ketma-ket ulab, asl holiga keltirish..: “Yurak”she’ri(2 daqiqa vaqtda):
Yurak,sensan mening sozim, Tilimni nayga jo’r etding Ko’zimga oyni berkitding, Yurak,sensan ishqibozim Senga tor keldi bu ko’krak, Sevinching toshdi Qirg’oqdan, Tilim charchar,ajab, gohi
Sen ey,sen-o’ynoqi dilbar, Sen ey,sen-o’ynoqi dilbar, Zafardan izla yoringni To’lib qayna,toshib o’yna, Tirikman,kuyla boringni. Itoat et! Agar sendan Vatan rozi emas bo’lsa, yoril,chaqmoqqa aylan sen Yoril! Mayli,tamom o’lsam!..
Sovuq Sovuq Magadanning olovqalb qurboni
2 daqiqa tanaffus: Masala: 1+1=1 mantiqan isbotlang,albatta ijodkor sifatida! Dalillar: - [haqiqat+haqiqat]=HAQIQAT - Qafasga sher bilan quyonni solib qo’ysanggiz-da bir zumdan so’ng xabar olsangiz,qafasda 2 ta jonivor emas,bitta sherning o’zi qoladi
Yuqoridagi mantiqni bekorga keltirmadik.Usmon Nosir ham ijodida ana shu haqiqat formulasini bergani,unga yechimni tarix va bugundan qidirgani kaltak bo’lib boshiga kulfat keltirdi. Yuqoridagi mantiqni bekorga keltirmadik.Usmon Nosir ham ijodida ana shu haqiqat formulasini bergani,unga yechimni tarix va bugundan qidirgani kaltak bo’lib boshiga kulfat keltirdi. Ham o’tmish,ham bugun,ham kelajak uning dilrabo she’rlariga mavzu bo’ldi.U o’tmishda zulm,istibdod iskanjasida ezilgan benavolar,qullarning fojiasini o’z davri tuzumi bilan qiyosladi.Farqni topolmagach, “Qiynalaman.Tirishaman.Hushim parishon”,-deya mahzunlanadi. Biz oldingi darslarimizda Usmon Nosir va u yashagan davr haqida bahslashgan edik.Ijodkor ruhiyatini ochuvchi,yangi bahslarga sabab bo’lguvchi yana bir ilhom hosilasi borki,usiz biz Usmon Nosir she’riyatini to’la anglay olmaymiz.Bu she’r umr bahorining 23-sida yozilgan bo’lib,u “Nil va Rim”dir.Man shu ruhda yozilgan she’rlardan yana bittasi “Isroil” she’ridir.
1935-yil yozilgan; 1935-yil yozilgan; 6 bandlik; Har bir band 14 misradan iborat; She’r shakliy jihatdan 2 qismdan iborat: I,II,III bandlar- “Nil” qismi; IV,V,VI bandlar- “Rim” qismi;
Rim ustida shamsiyadek tumanli osmon, Katta sirkka sig’ishmasdan qaynar olomon: “Odam bilan hayvon o’yin ko’rsatar emish…” (Bunday qiliq bizning uchun qandayin erish!..) Tishlarini irjaytirib bo’kirgan yo’lbars To’rt tarafga tashlanadi,talpinib lars-lars. Och ko’zlari qonga to’lgan,sakrab o’ynaydi… O,bechora,qoch! U seni tirik qo’ymaydi! Ana! Ana,tirnog’ini nishlab kelar u, Changal soldi! Xalq o’rnidan birdan turdi duv… Chapak chaldi.”Ey,axmoq Rim,sevinma qonga! Bundan boshqa xo’rlik bormi,axir insonga?”- Dedi,parch-parcha bo’lgan gladiator. Rim-o’yindan o’lim kutgan jinni teatr!
Tarix zarvaraqlari Tarix zarvaraqlari Ro,Azriso,Tifan- Fir’avn- Minis,Ramzes,Kleopatra- Gomer- Sezar- Spartak- Aflotun- Vergiliy-
-so’z kashfiyotlari, -nozik o’xshatishlari, -kinoya,zaharxanda so’z o’yinlari yoxud yombi kabi qotirilgan so’z birikmalari akslangan o’rinlarni yig’ish musobaqasini o’tkazadilar.Fikrlar guruhlar bo’yicha yig’iladi(5 daqiqa). O’quvchilar namuna asosida ma’lumotlar omborini to’ldiradilar.
Yo’lg’on,Rost aralash ma’lumotlar o’qiladi.O’quvchilar ularni o’z ko’rsatkichlari yordamida aniqlab beriladi.
“Nil va Rim”she’rining “savol va topshiriqlari”ga javob yozib kelish. “Nil va Rim”she’rining “savol va topshiriqlari”ga javob yozib kelish. Qo’shimcha ball uchun: She’rni biror chet tiliga tarjima qilish.
Ishtirokingiz uchun minnatdormiz !!!
Do'stlaringiz bilan baham: |