Darsga qaysi kayfiyat bilan keldingiz? (belgilang)

Darsga qaysi kayfiyat bilan keldingiz? (belgilang)

kelishiklar

O`zbek tilida nechta kelishik bor? Kelishik shakllarining vazifasi nimadan iborat?

Маqsad:
Кelishiklar xaritasi
B…
O`.P…
J…
CH…
Q…
Т…

Kim? nima? Qayer? so’roqlariga javob bo’ladi?

• Kim? nima? Qayer? so’roqlariga javob bo’ladi?
• Gapda ega,ot – kesim,undalma vazifalarida keladi. MASALAN:

1. Suvda yashovchi baliq.

2. Men dengizda yashovchiman.

3. Dengiz, munchalar go’zalsan.

Bosh kelishik
127-mashq. O’qing. Matn necha qismdan iboratligini aniqlang. Har bir qismga sarlavha toping.
128-

Qachon tushum kelishigi o’rnida chiqish kelishigi shakli ishlatilishi mumkin? Ularning farqi nimada?

O’ylab javob toping

Ba’zan tushum kelishigi o’rnida chiqish kelishigi ishlatilishi mumkin. Lekin ularning ma’nosida ma’lum farq bor. Tushum kelishigidagi so’z butunni, chiqish kelishigidagi so’z qismni bildiradi.

Ba’zan tushum kelishigi o’rnida chiqish kelishigi ishlatilishi mumkin. Lekin ularning ma’nosida ma’lum farq bor. Tushum kelishigidagi so’z butunni, chiqish kelishigidagi so’z qismni bildiradi.

JAVOB

• UZUMNI YEMOQ – UZUMDAN YEMOQ
• NONNI OLMOQ– NONDAN OLMOQ
• SUVNI ICHMOQ–SUVDAN ICHMOQ

МASALAN:

O’ZINGIZNI SINAB KO’RING

O’ZINGIZNI SINAB KO’RING

BOSH KELISHIK
Kimdan? Nimadan?
Kimda?Nimada?
Kimga? Nimaga?
Kimni ? Nimani?
Kimning?Nimaning?
Kim? Nima?
O`ZBEK TILIDA KELISHIKLAR

KELISHIKLAR	SO`ROQLARI	SHAKLLARI
BOSH	Kim?Nima?	–
QARATQICH	Kimning? Nimaning?	-ning
TUSHUM	Kimni? Nimani?	-ni
JO`NALISH	Кimga? Nimaga?	-gа, -ka, -qа
O`RIN-PAYT	Кimda? Nimada?	-da
CHIQISH	Кimdan? Nimadan?	-dan

olmaxonga
ayiqni
fildan
quyonning
maymun
kelishiklarni
O`rin-payn
Jo`nalish
Tushum
Bosh
Qaratqich
Chiqish
Toping
tipratikanda
Yer tagida
Qubba igna.
Shohlarda sakraydi , Qush emas. Olovrang, Tulki emas.
Uzun quloq,
O`zi qo`rqoq
.
Bahaybatdir ,savlatli,
Katta quloq haybatli.
Titrar ko`rgan bari jon,
Kushandasidir sichqon.
Javob toping!

DARSDAN KEYIN QANDAY KAYFIYATDASIZ? (BELGILANG)