Dasturiy ta'minotni teshlash va tekshirishga kirish Maqsadi


Download 0.54 Mb.
Sana01.06.2020
Hajmi0.54 Mb.
#112928
Bog'liq
Lecture01-Dasturiy taminotni teshlash va tekshirishga kirish

Dasturiy ta'minotni teshlash va tekshirishga kirish

Maqsadi:

  • Dasturiy maxsulot o`ziga xos xususiyatlarga mos keladimi?
  • Beriladigan ma’lumotlarni yuqori va quyi chegaralarda bajariladimi?
  • Dasturga qo`yilgan barcha talablar to`liq bajaradimi?

Testlash jarayoni

  • Tizimning belgilangan talablarga javob berishini yoki kutilgan va haqiqiy natijalar o'rtasidagi farqlarni aniqlashni tasdiqlaydi.
  • Tizim yoki komponentni muayyan sharoitlarda ishlatish, natijalarni kuzatish yoki ro'yxatga olish va tizim yoki komponentning ba'zi jihatlarini baholash.

Nima uchun testlash kerak

  • Dasturni sinovdan o`tkazish kerak, chunki biz hammamiz hato qilamiz. Bu xatolarning bazilari ahamiyatsiz, ammo bazilari qimmatga tushishi yoki xavfli bolishi mumkin. Biz hamma narsalarni va ozimiz ishlab chiqqan narsalarni ham tekshirishimiz kerak chunki odamlar doimo hato qiladilar.
  • Quyidagi sabablarga ko`ra dasturlarni sinovdan o`tkazish juda muhimdir:
  • Dasturiy ta'minotni sinovdan o'tkazish va albatta, ishlab chiqish bosqichlarida qilingan kamchiliklarni va xatolarni ko'rsatishi kerak.
  • Mahsulot sifatini ta’minlash juda muhimdir. Mijozlarga yetkazib berilgan sifatli mahsulot mijoz ishonchini qozonishga yordam beradi.
  • Sinov jarayonida mijozlarga yuqori sifatli mahsulot yoki dasturiy ta'minotni etkazib berish kabi xizmatlarni taqdim etish xarajatlarini kamaytirishni talab qiladi, shuning uchun natijalarni aniq, izchil va ishonchli natijalarga aylantirish kerak.
  • Sinov dasturiy ta’minotni samarali bajarilishi uchun talab qilinadi.
  • Ilovaning har qanday xatolarga olib kelishi kelajakda yoki rivojlanishning keyingi bosqichlarida juda qimmatga tushishi mumkin.

Testlash nima?

  • Testlash - tizimni yoki uning tarkibiy qismini (yoki tarkibiy qismlarini) belgilangan talablarni qondira oladimi yoki yo'qligini baholash jarayoni. Bu jarayon haqiqiy va kutilgan natijalar hamda ular o'rtasidagi farqqa olib keladi. Oddiy so'z bilan aytganda, mavjud natija yoki talablarga zid bo'lgan kamchiliklarni, xatolarni yoki yetishmayotgan talablarni aniqlash uchun test o'tkaziladi.
  • IEEE 1059 standartiga muvofiq, testlash "mavjud bo'lgan va talab qilingan shart-sharoitlar o'rtasidagi farqlarni aniqlash va dasturiy mahsulotning xususiyatlarini baholash uchun dasturiy mahsulotni tahlil qilish jarayoni".
  • IEEE(Standards of the Institute of Electrical and Electronics Engineers) Elektr va Elektron muhandislar instituti standartlari.

Testlashni kimlar o`tkazadi?

  • Bu jarayonga va loyihaning manfaatdor tomonlariga bog'liq. AT-sanoatida yirik kompaniyalarda ishlab chiqilgan dasturiy ta'minotni kompaniya va mijozlar talablari asosida baholash uchun mas'ul bo'lgan guruh mavjud. Bundan tashqari, ishlab chiquvchilar ham sinovlarni o'tkazadilar. Ko'pgina hollarda, quyidagi mutaxassislar o'zlarining imkoniyatlarini hisobga olgan holda tizimni sinovdan o'tkazadilar :
    • Dastur sinovchilari (Software Tester)
    • Dasturchilar (Software Developer)
    • Loyixa raxbari/menejer (Project Lead/Manager)
    • Foydalanuvchi (User)

Testlash qachon boshlanadi

  • Testlash jarayoni dasturiy ta'minotni rivojlantirish hayot siklining talabni o`rganish bosqichidan boshlanishi mumkin va dasturiy ta'minotni foydalanishga berish vaqtigacha davom etadi.. Biroq, u dasturiy ta’minotning ishlab chiqish modeliga(hayot sikli modeli) ham bog`liq. Masalan, sharshara modelida testlash sinov bosqichida amalga oshiriladi, ammo qo'shimcha modellarda sinovlar har bir o`tish (iteratsiya) oxirida amalga oshiriladi va oxirida dastur sinov bosqichidan o'tkaziladi.
  • Testlash dasturiy ta’minot hayot siklining har bir bosqichida turli xil shakllarda amalga oshiriladi, masalan, talablarni aniqlash bosqichida, talablarni tahlil qilish va tekshirish sinov hisoblanadi. Dizaynni ishlab chiqishda dizaynni takomillashtirish maqsadida turli dizaynlarni ko'rib chiqish sinov sifatida qaralishi mumkin. Dasturchilar tomonidan dastur kodini yozish moboynida dasturni tekshirib borish dasturni testlashning bir turi xisoblanadi.

Testlash qachon tugatiladi

  • Testlash jarayonini boshlashdan farqli o'laroq, testlashni to'xtatish vaqtini aniqlash qiyin, chunki test hech qachon yakunlanmaydi va hech kim hech qanday dasturiy ta'minotni 100% sinovdan o'tkazolmaydi. Quyidagi holatlarda testlash jarayonini shartli ravishda to'xtatishga qaratilgan :
  • Sinov muddati.
  • Sinov bosqichlarini bajarilishini yakunash.
  • Funktsional va kodlashni ma'lum bir nuqtaga etkazish.
  • Natijalarning miqdoriy darajasi ma’lum bir darajaga yaqinlashadi va jiddiy xatolar aniqlanmaydi.
  • Loyixa menejeri qrori.

Testlash atamalari

  • Buzilish (Failure)
    • Dasturning yoki tizimning o'ziga xos xususiyatlaridan chetlashishi.
  • Kamchilik (Fault)
    • Noto'g'ri qadam, jarayon yoki ma'lumotlar aniqlanishi.
  • Xato (Error)
    • Hisoblangan, kuzatilgan yoki o'lchangan qiymat va haqiqiy yoki nazariy jihatdan to'g'ri qiymat yoki holat o'rtasidagi farq.

Misol

Misol

  • Standartlar mahsulotlar va xizmatlarning ishonchli, aniq va sifatli bo'lishini ta'minlaydi.
  • Standart - materiallar, mahsulotlar, jarayonlar va xizmatlarning maqsadga muvofiqligini ta'minlash va ketma-ket foydalanish uchun talablar, ko'rsatmalar yoki xususiyatlarni o'z ichiga olgan hujjatdir
  • Standart

Download 0.54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling