Dasturlarning turlari sistema dasturlari, amaliy dasturlar, instrumental dasturlar turlari
Download 16.2 Kb.
|
1 2
Bog'liqDTXK - Instrumental dasturlar
- Bu sahifa navigatsiya:
- Dasturlar turlari
- SISTEMA DASTURLAR TURI
Mavzu: Instrumental dasturlar Reja: 1. Dasturlarning turlari 2. Sistema dasturlari. 3. Amaliy dasturlar. 4. Instrumental dasturlar. Dasturlarning turlari sistema dasturlari, amaliy dasturlar, instrumental dasturlar turlari Dasturiy taʼminot yoki SOFTWARE bu Komputerda maʼlum bir turdagi vazifani bajarish uchun ishlab chiqilgan vositadir. Aynan shu dasturiy taminotgina Komputer — „quruq temir“ degan atamani yoʻqqa chiqargan. Dasturiy vositalar Komputer tomonidan qoʻllaniladigan barcha dasturlar toʻplamidir. Ingiliz tilida bu atama SOFTWARE yaʼni „soft“-yumshoq, „ware“-"mahsulot" degan maʼnoni bildiradi. Dasturiy taʼmonot 3 guruhga boʻlinadi : 1-Sistema dasturlari (unga turli yordamchi vazifalarni bajaruvchi dasturlar kiradi : Task Manager (Windows OSda mavjud)), 2-Amaliy (unga foydalanuvchiga aniq bir foydalanish sohasida maʼlumotlarga ishlov berish va qayta ishlashni amalga oshiruvchi dasturlar, masalan : Microsoft Office, Adobe CC), 3-Instrumental dasturlar (bular dasturlash uchun ishlatiladigan dasturlar) Dasturlar turlari Kompyuterda har xil turdagi ma’lumotlar saqlanadi. Ular bilan ishlash uchun biz har xil maxsus dasturlar bilan foydalanishimiz zarur, chunki kompyuter o`zi hech qanaqa harakatlar bajarmaydi u faqat bizning buyruqlarimizni va ko`rsatmalarimizni bajaradi. Buyruqlar va ko`rsatmalar ketma-ketligi esa dastur deb nomlanadi (dastur tushunchasi yuqoridagi mavzularda o`tilgan). Dasturlar 3 turga bulinadi: 1) SISTEMA DASTURLAR TURI. Sistema dasturlar bu kompyuter ishini boshqaruvchi va har xil yordamchi amallarni bajaruvchi dasturlar. Masalan: fayllar ustidan har xil amallar bajarish (qayta nomlash, yaratish, o`chirish, nusxasini olish, hajmini o`zgartirish), diksni tozalash va tekshirish, kompyuterni sozlash ( tashki kurilmalar ishini boshqarish). Sistema dasturlar ichida 4 dasturlar guruxlari ajratilib turadi. Bular: operatsion tizimlar (sistemalar), utilita dasturlar, drayver dasturlar va dastur qoplamalar. Shulardan operatsion sistemalar dasturlar guruxi juda katta ahamiyatga ega. Bu dasturlar kompyuter ishini boshqaradi, har xil dasturlarni kompyuter xotirasiga yuklaydi va bajaradi, fayllar, kataloglar va disklar ustidan har xil amallarni bajaradi. Hamma dasturlar shu operatsion sistema dasturning imkoniyatlaridan foydalanadi va shuning uchun hamma dasturlar faqat shu dastur orqali ishga tushadi. Eng taniqli operatsion sistemalar: MS-DOS va Windows (Microsoft korporatsiya) dunyodagi kompyuterlarning 75-80%, Makintosh (Apple firmasi) dunyodagi kompyuterlarning 5-10%, Linux va Unix dunyodagi kompyuterlarning 10-15%. MS-DOS operatsion tizimi bilan biz keyin yaqinroq tanishamiz. Utilita-dasturlar bu operatsion sistemani imkoniyatlarini kuchaytiruvchi dasturlar. Masalan: disklar ustidan xar xil amallarni bajaruvchi dasturlar, kompyuter ishini tezlashtiruvchi dasturlar, ma’lumotlar hajmini o`zgartiruvchi dasturlar, viruslarni aniqlovchi dasturlar va xokazo Boshqa ko`p tarqalgan sistema dasturlardan biri bu drayver dasturlari va dastur-qoplamalar. Drayverlar-dasturlar bu operatsion sistemaga tashki va ichki qurilmalar bilan ishlashda qulayliklar yaratuvchi dasturlar. Bu dasturlar asosan shu qurilmalar chiqaruvchi firmalarda yaratiladi va qurilmalar bilan birga tarqatiladi. Masalan: monitorlar drayverlari, SD-ROM lar drayverlari va xokazo. Dastur qoplamalar bu operatsion sistemaning imkoniyatlardan chiroliy va qulay holda foydalanishni taminlovchi dasturlar. Shulardan eng taniqliysi bu NORTON COMMANDER dasturi. 2) Download 16.2 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling