Dasturlash tili

Xodisa va amal 

Java dasturlash tilida foydalanuvchi  xosil  qilgan xodisalarni  qabul  qiluvchi  obyektlar qabul 

qilib  ularga  belgilangan  amallarni  bajaradi.  Obyektlarga  ixtisoslashgan  dasturlash  tiliga  xos 

bo’lganidek, xodisa 

java.utii 

o’ramida joylashgan 

Eventobject 

klassi tomonidan yaratiladigan 

obyekt  orqali  ifodalanadi.  Xar  bir  xodisa  turi  uchun  o’zining  ostki  klasslari  mavjud,  masalan, 

tugmalar  uchun 

ActionEvent

,  oynalar  uchun  esa 

WindowEvent

.  Xodisani  xosil  qiluvchi 

foydalanuvchi interfeysi elementi xodisa manbasi deyiladi. 

Xodisalarni boshqarish quyidagicha amalga oshiriladi: 

1.  Xodisani qabul qiluvchi obyekt xodisa nazorat qiluvchi interfeysni bajaradi; 

2.  Xodisa manbasi xodisani qabul qila oladigan va unga xodisa obyektini yubora oladigan 

obyektni belgilaydi; 

3.  Xodisa xosil bo’lganda xodisa manbasi xodisa obyektini belgilangan barcha xodisani 

qabul qiluvchi obyektlarga jo’natadi; 

4.  Xodisani qabul qiluvchi obyekt xodisa obyektidagi ma’lumotni bajariladigan amalni xal 

qilishda ishlatadi. 

Xodisani qabul qiluvchi obyektni xodisa manbasiga belgilash misoli quyida keltirilgan: 

ActionListener listener = new TugmaListener(); 

JButton button = new JButton("OK"); 

button.addActionListener(listener); 

Ushbu misolning birinchi qatorida xodisani qabul qiluvchi obyekt yaratilgan. Ikkinchi qatorda 

xodisa  manbasi  yaratilgan.  Uchinchi  qatorda  xodisa  manbasiga  xodisani  qabul  qiluvchi  obyekt 

belgilangan.  Xodisa  xosil  qilinganda  (ya’ni  foydalanuvchi  tugmani  bosganda)  xodisa  manbasi 

xodisani xosil qilib (ushbu xolda 

ActionEvent 

xodisasini) xodisa qabul qiluvchi obyektga uzatadi. 

Xodisani  qabul  qiluvchi  obyekt  klassi  tegishli  interfeysni  (ushbu  xolda 

ActionListener 

interfeysini) bajarishi kerak bo’ladi. 

ActionListener 

interfeysini  bajarish  uchun  xodisani  qabul 

qiluvchi obyekt klassi 

ActionEvent 

obyektini argument sifatida qabul qiluvchi 

actionPerformed () 

metodiga ega bo’lishi kerak. 

public class TugmaListener implements ActionListener 

{ 

public void actionPerformed(ActionEvent xodisa) 

{ 

//bajariladigan amal kodi 

} 

} 

Foydalanuvchi tugmani bosganda 

JButton 

obyekti 

ActionEvent 

xodisa obyektini xosil qilib 

xodisani  qabul  qiluvchi  obyektga  uzatadi  va 

actionPerformed() 

metodi  chaqirilib  undagi  amal 

bajariladi.