Davlat tilida ish yuritish fani mavzu: O’zbek adabiy til me’yorlari. Nutqning uslubiy shakllari


Hozirgi barcha turkiy tillar uchun qadimgi turkiy til umumiy til sanaladi. Hozirgi turkiy tillarning shakllanishi quyidagi davrlarga bo‘linadi


Download 281.69 Kb.
bet2/3
Sana24.12.2022
Hajmi281.69 Kb.
#1057620
1   2   3
Bog'liq
Abduavliye Faxriddin mustaqil ish 2

Hozirgi barcha turkiy tillar uchun qadimgi turkiy til umumiy til sanaladi. Hozirgi turkiy tillarning shakllanishi quyidagi davrlarga bo‘linadi:

  • Oltoy davri.
  • Eng qadimgi turk davri
  • Qadimgi turk davri .
  • O‘rta turk davri.
  • Turkiy tillar qadimda mo‘g‘il va tungus- manjur tillari bilan birgalikda bitta oilani tashkil etgan va bu oltoy tili deb atalgan. Qadimgi turkiy til xususiyatlarini haqida ma’lumot beruvchi manbalar urxun-enasoy, uyg‘ur, sug‘d yozma yodgorliklaridir.

NUTQ USLUBLARI

  • So’zlashuv uslubi
  • 2. Ilmiy uslub
  • 3. Rasmiy-idoraviy uslub
  • 4. Ommabop (publitsistik) uslub
  • 5. Badiiy uslub
  • Uslubiyat tilshunoslik fanining bir bo’limi bo’lib, nutq jarayonida til hodisalarining maqsadga, sharoitga va muhitga mos ravishda foydalanish qonuniyatlari bilan tanishtiradi. Uslubiyatda uslublar, til vositalarining nutqda qo’llanish yo’llari, fonеtik, lug’aviy, frazеologik va grammatik birliklarning qo’llanish xususiyatlari o’rganiladi.

    Adabiy tilning ijtimoiy hayotdagi ma'lum bir sohada qo’llanadigan ko’rinishi adabiy til uslubi dеyiladi.

    O’zbеk adabiy tilida quyidagi asosiy nutq uslublari bor.

SO’ZLASHUV USLUBI

Kеng qo’llanadigan uslublardan biri so’zlashuv uslubidir. Bu uslubda ko’pincha adabiy til mе'yorlariga rioya qilinadi. So’zlashuv uslubidagi nutq ko’pincha dialogik shaklda bo’ladi. Ikki yoki undan ortiq shaxsning luqmasi dan tuzilgan nutq dialogik nutq dеyiladi.

So’zlashuv uslubida ko’pincha turli uslubiy bo’yoqli so’zlar, grammatik vositalar, tovushlarning tushib qolishi, orttirilishi mumkin: Obbo, hamma ishni do’ndiribsiz-da. Mazza qildik. Kеtaqo-o-ol!

ILMIY USLUB

Fan-tеxnikaning turli tarmoqlariga doir ilmiy asarlar, darsliklar ilmiy uslubda yoziladi. Ilmiy uslub aniq ma'lumotlar asosida chiqarilgan ilmiy xulosalar (qoidalar, ta'riflar)ga boy bo’lishi bilan boshqa uslublardan farq qiladi: Yomg’ir - suyuq tomchi holidagi atmosfеra yog’ini. Tomchining diamеtri 0,5-0,6 mm bo’ladi.


Download 281.69 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling