Davlat tilida ish yuritish, hujjatshunoslik va atamashunoslik

17. Matn turini aniqlang.Shoshilmang, dunyo ishi bitganmas…Iloji bo‘lsa, qabristonni osoyishta aylaning. Shunda ga‘latiholat ro‘y beradi.Marhumlar sizga ko‘p narsalar aytadi.(O‘.Hoshimov)
B) xabar matni
18. Ekspressiv matn bu----
S) hissiy ifoda mazmunli matn
19. Matn hosil qiluvchi vositalarga nimalar kiradi?
D) barcha javoblar to‘g‘ri
20. Nemischadan olingan bo‘lib, ich tomon orqa tomon yurmoq ma’nosini bildiruvchi atamani toping.
A) abzas
21. Matn hajm va mazmun belgisiga ko‘ra nechta turga bo‘linadi?
A. 2
22. Hajim belgisiga ko‘ra matn qanday turlarga bo‘lindi?
A. Minimal, maksimal
23. Makromatinning eng kichik birligi nima?
A. Abzas
24. Abzas nima?
A. Matnning bir xat boshidan keying xat boshigacha bo‘lgan qismi.
25. O‘zbek tilining izohli lug‘atida yozilishicha ―Matn atamasi qaysi tildan
olingan?
A. Arabcha
26. ―nutq ko‘rinishi bo‘lib, vazifasi jihatidan tugal nutqiy butunlik‖ ushbu qoida
qaysi birlik haqida?
A. Matn
27. Poligrafiyadagi yirik shiriflardan birining nomi?
A. Matn
28. Kichik mavzuni qamrab oluvchi mazmuniy butunlik nima?
A. Mikromatn
29. Minimal matnga nimalar kiradi?
A. Maqol, metal, she‘r
30. Badiiy uslubda hikoya, qissa, roman, epapeya kabi yirik hajmli asarlar
qanday matnni hosil qiladi?
A. Maksimal matn
31. Mikromatnlarni o‘zaro birikuvidan qanday matn hosil bo‘ladi?
A. Maksimal matn 32. Matndagi eng katta butunlik nima?
A. Bob
33. Matndagi ―so‘ngi so‘z atamasi o‘rnida yana qaysi termin ishlatiladi?
A. Epilog
34. Badiiy matn nechta turga bo‘lib o‘rganilladi?
A. 7 35. Insonning ichki kechinmalarini, voqelikka munosabatini , o‘ziga hos pafos
bilan ifodalash badiiy matnning qaysi turini yuzaga keltiradi?
A. Ekspressiv matn
36. Badiiy matn turlaridan qaysi birida xotiralar,esdaliklar, ertak va
rivoyatlardan unimli foydalaniladi?
A. Hikoya matn
37. Kimgadir pand-nasihat qilish. Ularni turli hayotiy voqealar vositasida
tarbiyalash yoki ulardan to‘g‘ri xulasalar chiqarishga o‘rgatish badiiy
matnning qaysi turida uchraydi?
A. Didaktik matn
38. Badiiy matnning hikoya maznunli turi yana qanday nom bilan yuritiladi?
A. Narrativ matn
39. ―Matnning lingvistik tahlili‖ nomli kitob muallifini ko‘rsating?
A. E.Qilichov
40. Matnning lingvistik tahlili‖ nomli kitobi qaysi tilshunosga tegishli?
A E. Qlichev
41. Tilshunoslikda matn tilining alohida birligi nima deyiladi?
A supersintaktik butunlik
42. Matn hajm va mazmun belgisiga ko‘ra nechta guruhga bo‘linadi?
A 2
43. Matnni hajm belgisiga ko‘ra 2 ga bo‘linadi bular qaysi?
A minimal matn va maksimal matn
44. Maksimal matn deyilganda nimalar nazarda tutiladi?
A roman,epopeya,hikoya,qissa
45. Makromatnning eng kichik birligi nima?
A abzast
46. Hikoya mazmunli matnni yana qanday atash mumkin?
A narrativ matn
47. Buyruq mazmunli matnlar asosan kimning nutqida kuzatiladi?
A qaxramonlar
48. Ekspressiv matn qanday bo‘ladi?
A insonning ichki kechinmalarini,voqelikka munosabatini ifodalaydi
49. Badiiy matn necha turga bo‘linadi?
A 7ta
50. Hikoya mazmunli matnning shakli qanday bo‘ladi?
A o‘tkan zamon shaklida I-shaxs birlik va ko‘plikda
51. Matn deb nimaga aytiladi?
A Matn-nutq ko‘rinishi bo‘lib,vazifasi jihatdan tugagan nutqiy butunlikdir
52. Hozirgi kunga kelib tilning eng yuqori sathi hisoblangan sintaksisni o‘rganib
obyekti sifatida sintaksisni nechta turga bo‘lib ko‘rsatmoqda?
A 3
53. Sintaksisning o‘rganish obyekti qaysilar?
A barchasi
54. Sintaksisning tekshiruv obyekti nima?
A matn
55. Kim matnga quyidagicha fikr beradi.‖Matn til va nutq sintaktik sathining eng
yuqori,oliy yirik birligidir.‖?
A D. Moskalskaya
56. Matnga kim ―u til va nutq birliklari ichida eng mustaqilidir‖ deb ta‘rif
beradi?
A D. Moskalskaya
57. Matn keng ma‘noda qanday ifodalanadi?
A bir butun asar makroteks
58. Nuqtalar o‘rniga mos so‘zni qo‘ying. ―…... mazmuniy va structural
tugallikka ega bo‘lgan yirik sintaktik struktura‖ ?
A matn
59. Nuqtalar o‘rniga mos so‘zni qo‘ying.
―…… bu eng avvalo,nutq formasi u og‘zaki va yozma holda ifodalanishi
mumkin.?
A matn
60. Supersintaktik butunlik nima?
A mikromatn
61. Bir butun yozma nutq asari nima?
A mikromatn
62. Matn bo‘lishi uchun komponentlar orasida qanday bog‘lanishlar bo‘lishi
shart?
A mazmuniy va sintaktik
63. Matnning eng kichik birligi?
A gap
64. Aktual so‘zining ma‘nosi?
A lot. Eng muhim,dolzarb
65. Sintaksisning o‘rganuvchi obyektlari sifatida matn nechinchi planda turadi?
A 1-plan
66. Matn strukturasi tarkibiga kiruvchi komponentlar qaysilar?
A gap,supersintaktik butunliklar,abzast,period
67. O‘rta hajmdagi matnlarga qaysi janrlarni kiritish mumkin?
A) hikoya, qissa, she‘r, doston, ‗oema
68. Makromatnning eng kichik birligi nima?
A) Abzats
69. 1) Sodda ga‘dan iborat bo‘lgan abzatslar;
2) Qo‘shma ga‘dan iborat bo‘lgan abzatslar;
3) Periodik nutq formasidan iborat abzatslar;
4) Superfrazali sintaktik butunlikdan iborat abzatslar;
5) Ko‘chirma-o‘zga gapdan iborat abzatslar.
Abzatslarning strukturasiga ko‘ra ko‘rinishlari to‘g‘ri ifodalangan javobni
aniqlang.
A) 1,2,3,4,5
70. Asosan o‘tgan zamon shaklida, birinchi shaxs birlik yoki ko‘‘likda
ifodalanuvchi, voqea – hodisalar kichik yoki keng qamrovli bo‘ladigan,
ohang sekin - asta ko‘tarilib boruvchi va izchil va yaxlitlovchi bo‘ladigan
matn turini aniqlang.
A) Hikoya mazmunli matn.
71. Konspekt so’zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni bildiradi?
A) lotincha ko’rinish
72. Bob so’zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni anglatadi?
A) arabcha eshik, darvoza
73. Annotatsiya so’zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni bildiradi?
A) lotincha qayd, esltama
74. Paragraph so’zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni bildiradi?
A) yunoncha yonma yon yozilgan
75. Referat so’zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni bildiradi?
A) lotincha xabar qilmoq
76. Esse so’zi ingliz tilidan olinganda qanday ma’noni ifodalaydi?
A) intilish, ijodiy sinov
76. Esse so’zi lotinchadan olinganda qanday ma’noni bildiradi?
A) o’ylash
77. Esse so’zi fransuz tilidan olinganda qanday ma’noni ifodalaydi?
A) tajriba, sinov
78. Qaysi uslubda qo‘shma gaplar faol qo’llanadi ?

79. So‘zlashuv uslubiga xos so‘z qatnashgan gapni belgilang. quyosh, tong, dunyo, ashu, mashet 80. Badiiy uslubga xos xususiyat qaysi javobda berilgan ? Obrazlilik , estetik ta’sir etish vazifasi 81 Qonun matnlari, farmonlar, buyruqlar, ariza… kabi hujjatlar qaysi uslubda yoziladi ? Rasmiy uslubda 82. Hujjat matni qanday talablar asosida ko‘riladi ? Xolislik, aniqlik 83. Ilmiy uslubga xos xususiyat ? Atamalarni kozproq qozllash 84. Rasmiy uslubda qanday matnlar tuziladi ? E’lonlar, qarorlar, qonunlar 85. So‘zlashuv uslubi nechaga bo‘linadi va qaysilar? 86. Publitsistika so’zi qaysi tildan olingan va qanday ma’noni bildiradi? A. lotincha xalq,omma 87. Publitsistik uslub o’z ichida nechaga bo’linadi va ular qaysilar? A. 2ga oddiy va adabiy 88. Nutq uslublarini o’rganuvchi tilshunoslik bo’limiga nima deyiladi? A. Stilistika 89. Nechta nutq uslubi bor? A. 5ta 90. Oilada, ko`cha-ko`yda kishilarning fikr almashish jarayonida qo`llanadigan nutq uslubi qanday uslub sanaladi. A. So’zlashuv 91. Qaysi uslubning eng muhim jihati ta’sir ko’rsatish ya’ni ekspressivlikdir? A. Badiiy 92. Qaysi uslubning eng muhim jihati atamalardan keng foydalanish va aniqlik hisoblanadi? A. Ilmiy 93. Qaysi uslubning eng muhim jihati erkinligi, shevalardan keng foydalanish hisoblanadi? A. So’zlashuv 94. Qaysi uslubda tavsiya qilinsin, ozoq etilsin, tadbiq etilsin kabi bir xil qolipli gaplardan foydalaniladi? A. Rasmiy 95. Qaysi usubda badiiy adabiyot, ya’ni badiiy asarlarga xos bo`lib, unda badiiylik, ifodaviylik, ta’sirchanlik kuchli bo’ladi? A. Badiiy 96. Qaysi uslub davrning eng muhim, dolzarb masalalarini o`quvchilarga, tinglovchilarga,tomoshabinlarga gazeta-jurnal, radio, televideniye orqali yetkazish, ommani jonlantirish kishilarning ongiga atrofda sodir bo`layotgan voqealarni singdirish, va ularning ijtimoiy qarashlarini shakllantirish uchun xizmat qiladi. A. Publitsistik 97. Ijtimoiy-siyosiy masalalarga bag`ishlangan bosh maqolalar, felyeton va pamfletlar,