Davlat tuzumi Volodimir Zelenskiy

Qrim platformasi — Ukrainaning uzoq muddatga moʻljallangam diplomatik tashabbusi — Qrim masalasini xalqaro kun tartibiga qaytarish va Qrim ustidan nazoratni Ukrainaga qaytarishga koʻmaklashish uchun xalqaro muvofiqlashtirish mexanizmi^[1][2][3]. Taxmin qilinishicha, Qrim platformasi doimiy ishlaydi, uning ofisi Kievda oʻz faoliyatini olib boradi^[4]. Ukraina Tashqi ishlar vazirining birinchi oʻrinbosari Emine Japarovaning soʻzlariga koʻra, „Qrim platformasi-bu Qrimni deokupatsiya qilish uchun milliy va xalqaro saʼy-harakatlarni birlashtirgan ramkali siyosiy formatdir“^[5].

Qrim platformasining sammiti

2021-yil 23 -avgustda Kievda Qrim platformasining taʼsis sammiti boʻlib oʻtdi. Sammit Platformaning yuqori siyosiy darajadagi birinchi tadbiri boʻlib, oʻz faoliyatini rasman boshladi. Qrim platformasining oʻziga xosligi ushbu muvofiqlashtirish va maslahat formatining innovatsion arxitekturasida, yaʼni uning uchta yoʻnalishi — hukumatlararo, parlamentlararo va ekspertda
Qrim platformasining taʼsis sammitida 46 mamlakat va xalqaro tashkilotlar ishtirok etdi. Ular orasida:

• 
  ¾ the Evropa qitʼasining mamlakatlari — Evropa Ittifoqi va NATO tashkilot sifatida
  
• 
  „Katta yettilik“ ning 7/7 mamlakatlari (G7)
  
• 
  27/27 Evropa Ittifoqi davlatlari
  
• 
  30/30 NATO
  
• 
  Lyublin uchburchagi (Ukraina, Polsha, Litva) Associated trio (Ukraina, Gruziya, Moldova)
  
• 
  barcha davlatlar Ukrainaning qoʻshnilari (Belarusiya va Rossiya Federatsiyasidan tashqari)
  
• 
  4/7 qitʼa Sammit yarim orol Ukraina hukumati nazorati ostiga qaytguncha davom etadigan Qrim platformasining barcha darajadagi (hukumatlararo, parlamentlararo va ekspert) faoliyatiga rasman asos solgan
  

Sammit davomida quyidagi mavzularda 4 ta panel munozara oʻtkazildi:

1. 
   Tan olmaslik siyosati va sanktsiyalar
   
2. 
   Xavfsizlik muammolari
   
3. 
   Vaqtinchalik bosib olingan Qrimda inson huquqlarini himoya qilish
   
4. 
   Qrim -tatar xalqining huquqlarini tiklash ^{[manba kerak] [8]}
   

Hamma delegatsiya rahbarlari, darajasidan qatʼi nazar, oʻz davlatlarini rasman Qrim platformasiga qoʻshilish va Deklaratsiyani qabul qilish huquqiga ega edilar. Xalqaro Qrim platformasi ishtirokchilarining qoʻshma deklaratsiyasi „Qrim-bu Ukraina“ formulasining oʻzgarmasligini tasdiqladi, Rossiya Federatsiyasining Qrim va uning atrofidagi jinoyatlarini qoraladi, Ukraina yarim orolini bosib olish boʻyicha xalqaro siyosatning parametrlarini belgilab berdi.^{[manba kerak] [9]}
Qrim platformasi deklaratsiyasi sammitdan keyin qoʻshilish uchun ochiq qoladi, shuning uchun Platforma ishtirokchilari soni oʻsishda davom etadi. ^{[manba kerak] [10]}
Ukraina barcha mamlakatlarni Qrim platformasi ishida ishtirok etishga va tashqi siyosatining ustuvor yoʻnalishlariga eʼtibor qaratishga taklif qiladi: inson huquqlarini himoya qilish, navigatsiya erkinligi, xalqaro huquq va xalqaro gumanitar huquq, atrof -muhitni muhofaza qilish, madaniy, odamlarning taʼlim, diniy huquqlari.^{[manba kerak]}
Qrim platformasining faoliyati tugamaydi, faqat sammitdan keyin boshlanadi. Bu parallel ravishda bir necha darajalarda oʻtkaziladi:

1. 
   Hukumatlararo
   
2. 
   Parlament
   
3. 
   Mutaxassis ^{[manba kerak]}
   

Ushbu maxsus tuzilish tufayli Qrim platformasidagi treklarning har biri bir -birini kuchaytirishi va toʻldirishi mumkin. Bu Ukraina tarixida diplomatlarning saʼy -harakatlaridan tashqari, parlament va ekspert diplomatiyasining oʻta muhim komponentlarini oʻz ichiga olgan birinchi xalqaro format.^{[manba kerak]}
Qrim platformasi sammiti Ukraina va jahon ommaviy axborot vositalarining katta eʼtiborini tortdi. Tadbirda 370 jurnalist akkreditatsiyadan oʻtgan, ulardan 170 tasi xorijiy. ^{[manba kerak]}