Davriy va uzluksiz rejimda ishlaydigan elektr qarshilik pechlar. Ularning tuzilishi,ishlash prinsipi, asosiy parametrlari

Uzluksiz rejimda ishlovi EQP lar
Quyida rasmda misol tariqasida uzluksiz rejimda ishlovchi EQP lar namunalarining ko‘rinishi tasvirlangan:

Pechdan, xususan elektrodlar zanjiridan okayotgan tok kuchining mikdoriga kura PEYoP larining kuyidagi ish rejimlarida ishlaydi deb yuritiladi:
a) salt yurish rejimi (elektr yoyi mavjud emas, I = 0 )
b) normal (nominal) ish rejimi (I = Inom);
v) eksplutatsion kiska tutashuv rejimi (I = Ik.t.).
Pechning tula kuvvati R tula, yoyda sarf bulayotgan kuvvati R yoy, yukolayotgan ( bexuda sarf bulayotgan) elektr kuvvati Rel.y., yukolayotgan issiklik kuvvati Riss.y, pechning foydali ish koeffitsienti  va pechning kuvvat koeffitsienti cos kabi kattaliklari bilan pech toki URTA sidagi boglanish xarakteristikalari PEYoP larning energetik xarakteristikalari deb yuritiladi. ( yapni energetik xarakteristikalarni ifodalovchi boglanishlar - R tula = f(I); R yoy = f(I); R.el.y = f(I); Riss..y. = f(I);  = f(I); va sos  = f (I) lardir). PEYoP tomonidan sarf bulayotgan elektr energiyasi N, pechning ishlab chikaruvchanligi q, pechning tula foydali ish koeffitsienti  va 1 tonna maxsulotni eritish uchun ketgan vakt t kabi kattaliklar bilan pech toki o‘rtasidagi boglanish xarakteristikalari pechning texnologik yoki ishchi xarakteristikalari deb yuritiladi (ishchi xarak-teristikalar - N=f(I);
q = f(I); _p = f(I); va t = f(I); - boglanishlar bilan ifodalanadi).
Pechning energetik va ishchi xarakteristika-larini ta’lil qilish orkaligina, barcha kursatkichlar buyicha optimal ish rejimini belgilovchi tok qiymatini belgilash mumkin. Ushbu xarakteristika-larni PEYoP ning almashtirish sxemasi yordamida nazariy xisoblab chikiladi (15 - rasm). Almashtirish sxemasida pech elektr zanjirining elementlari mos ravishda induktiv va aktiv karshiliklar bilan almashtiriladi, elektr yoyi esa aktiv karshilik sifatida kabul qilinadi, rasmda kuyidagi belgilashlar amalga oshirilgan:
- transformator ikkilamchi cho‘lg‘am ining aktiv va induktiv karshiligi:
- mos ravishda kiska tarmokning aktiv va induktiv karshiligi;
- elektr yoyining karshiligi;
- reaktor aktiv va induktiv karshiliklarining keltirilgan qiymatlari;
- transforomator birlamchi cho‘lg‘am i aktiv va induktiv karshiliklarining keltirilgan qiymatlari;
- manbaadagi faza kuchlanishi;
- elektr yoyidagi kuchlanish.


Almashtirish sxemasini tuzishda karshiliklarni keltirilgan qiymatlari kuyidagi tartibda aniklanadi. Transformatorning ikkilamchi zanjiriga keltirilgan va xakikiy zanjirlardagi yukolayotgan kuvvat bir-biriga teng bulishidan kelib chikib, misol uchun r₁ kuyidagi tenglamadan topiladi:
(1) dan
(2)
bu yerda - transformatsiyalash koeffitsienti.
Shunday kilib, qiymatini aniklash uchun r₁ qiymatini transformatsiyalash koeffitsienti kvadratiga teskari proporsional ravishda o‘zgartirish talab qilinadi. Xuddi shunday tartibda va qiymatlari aniklanadi. Zanjirning tula karshiligi almashtirish sxemasidan, tegishli o‘zgartirishlar kiritish orkali aniklanadi (15,b rasmda tula karshiliklar orkali ifodalangan almashtirish sxemasi keltirilgan ) .Kiska tutashuv tokining transformator ikilamchi cho‘lg‘am iga keltirilgan ( ) kuyidagicha aniklanadi:
(3)
PEEPlarning energetik xarakteristikalari kuyida keltirilgan tenglamalar yerdamida aniklanadi va ularga asosan kuriladi..
R_iss.y= (4)
R_foyda= (5)
R_tula= R_foyda+ R_iss.y= (6)
(7)
(8)
(9)
PEYoPning texnologik (ishchi) xarakteristi-kalari esa kuyidagi tenglamalar yordamida aniklanadi..
(10)
(11)
(12)
Bu yerda q - 1 soatdagi pech ishlab chikaruvchangligi;
- 1 tonna pulat ishlab chikish uchun sarf buladigan elektr energiyasining nazariy qiymati; - 1 tonna pulat ishlab chikarish uchun sarf buladigan elektr energiyasining amaldagi qiymati rasmda pechning energetik va ishchi xarakteristikalari keltirilgan. Xarakteristikalar taxlili shuni kursatadiki, tokning oshishi bilan R_el. tokning kvadratiga proporsional ravishda ortib boradi, yoydagi kuvvat R yoy va aktiv kuvvat uz kiymatlarining maksimumigacha ortib boradi va undan sung (tokning ortib borishiga karamay) kamayib boradi. Tokning I qiymatida energiya sarfi uz qiymatining minimumiga, foydali ish koeffitsienti esa uz qiymatining maksimumiga teng.


Энергетик характеристикалар Технологик характеристикалар

rasm
Shunday kilib, tokning I qiymati pechning minumum elektr energiyasi sarf qilish optimal rejimini belgilaydi.Tokning I’’ qiymatida yoydagi kuvvat Ryoy uz qiymatining maksimumiga, ishlab chikaruvchanlik uzining maksimum qiymatiga va 1 tonna pulat ishlab chikish uchun ketgan vakt t uz qiymatning minimumiga teng. Shunday kilib, tokning I’’ qiymati pechning maksimal ishlab chikaruvchanlik buyicha optimal rejimini belgilaydi. Odatda I’’>I’ Pech uzining optimal energetik rejimiga optimal ishlab chikaruvchanlik rejimidagi tokdan kichik bo‘lgan tok qiymatida erishar ekan. Shunday kilib, agar korxona elektr energiyasini defitsiti sharoitida ishlayotgan bulsa, unda pech optimal energetik rejimda ishlashi maksadga muvofik. Agarda maksimal ishlab chikaruvchanlik talab qilinsa, unda pechning I’’ kattalikdagi tok rejimida ishlagani maksadga muvofikdir.


XULOSA
Yuqoridagi mavzuda umumiy xolda Tok o‘tkazuvchi jismlar, ya’ni birinchi va ikkinchi tartibli o‘tkazgichlarni induksion usulda qizdirish, o‘tkazgichlar tomonidan elektromagnit energiyani o‘zlashtirish oqibatida hosil bo‘luvchi uyurma toklar ta’sirida Joul - Lens qonuniga ko‘ra ajraladigan issiqlik energiyasi orqali amalga oshirilishiga asoslangan.O‘zgaruvchan elektromagnit maydoni induktor tomonidan hosil qilinib, induktor qizdirilayotgan jismga (o‘tkazgichga) nisbatan tranformatorning birlamchi chulg‘ami (g‘altagi) sifatida hisoblanadi. Qizdirilayotgan jism esa bitta qisqa tutashgan chulg‘am sifatida tranformatorning ikkilamchi chulg‘ami vazifasini bajarilishini bilib oldim.
Bundan tashqari metalllarning induksion pechlarda qizdirilishi va erishi ular orqali yuqori chastotali girdab toklari o‘tganda ichki isishi va metallning kristall panjarasining o‘zgarishi hisobiga sodir bo‘ladi. Bu jarayon rezonans hodisasiga asoslanadi, bunda girdob oqimlari maksimal qiymatga ega. Eritilgan metall orqali girdab oqimlari oqimini keltirib chiqarish uchun u induktorning elektromagnit maydonining ta'sir zonasiga - lasanga joylashtiriladi. Bu spiral, sakkizinchi raqam yoki trefoil shaklida bo'lishi mumkin. Induktorning shakli qizdirilgan ish qismining o'lchamiga va shakliga bog'liq.
Induktor bobini o'zgaruvchan tok manbaiga ulangan. Sanoat eritish pechlarida 50 Gts chastotali sanoat oqimlari qo'llaniladi, zargarlik buyumlarida kichik hajmdagi metallarni eritish uchun yuqori chastotali generatorlar qo'llaniladi, chunki ular samaraliroq ekan.