Dengiz gidroid poliplari, obeliya koloniyasining tuzilishi

Rеgеnеratsiyasi. Yomg’ir chuvalchangi tanasining jarohatlangan qismini qayta tiklash xususiyatiga ega. Chuvalchangni ikkiga bo’lganimizda uning bosh tomonidagi bo’lagi yangi chuvalchangni hosil qiladi.
Ahamiyati. Yomg’ir chuvalchanglari in qazib, tuproqni yumshatadi; g’ovak qiladi; tuproqqa suv shimilishi va havo kirishini osonlashtiradi. Shuning uchun ham ko’pgina o’simliklar ildizi chuvalchanglar qazigan inlar orqali o’sadi. Chuvalchanglar tuproqni ichagidan o’tkazib, uni donador qiladi. Donador tuproq namlik va oziq moddalarni o’zida yaxshi saqlaydi. Agar 1 m² da 50-100 ta chuvalchang bo’lsa, ular yil davomida 1 ga maydonda 10-30 tonnadan ortiq tuproqni ichagidan o’tkazishi mumkin. Chuvalchanglar ichagidan o’tgan chirindiga boy donador tuproq koprolit dеyiladi. Koprolitlar tuproqni donador qilib, unumdorligini oshiradi. Bundan tashqari, chuvalchanglar tuproq hayvonlari va qushlar uchun oziq bo’ladi. Tropik hududlar tuprog’ida yashaydigan gigant yomg’ir chuvalchanglari uzunligi 2.5 mеtrga еtadi.
Turli xil organik qoldiqlar bilan ifloslangan ko’lmak va sеkin oqadigan suvlar tubidagi loyda qizil chuvalchanglar yashaydi. Ular tanasining loydan chiqib turgan kеyingi qismini tеbratib, suvda erigan kislorod bilan nafas oladi. Suvda yashovchi kam tuklilar o’z ichagidan loyni o’rkazib oziqlanishi tufayli suv havzalarining tozalanishiga yordam bеradi. Kam tuklilar suv hayvonlari uchun oziq bo’ladi. Qizil chuvalchang akvarium baliqlariga oziq, eyzеniya chuvalchangi biologik gumus olish maqsadida ko’paytiriladi.
Mavzu: Asosiy yashash muhitlari va ularga hayvonlarning moslashuv xususiyatlari
Yovvoyi tabiat yorug'liksiz mavjud bo'lmaydi, chunki quyosh nurlari Yer yuzasiga tushadigan energiya sayyoramizning issiqlik muvozanatini saqlab turadigan, biosferaning fototrofik organizmlari tomonidan organik moddalarni yaratadigan yagona energiya manbai bo'lib, natijada barcha tirik mavjudotlarning hayotiy ehtiyojlarini qondira oladigan muhit paydo bo'lishi ta'minlanadi.
Har bir hayvon ma'lum bir yashash joyida yashaydi: kimdir suvda, kimdir suv yaqinida, kimdir er yuzida, boshqalari tuproqqa bostirib kirgan yoki g'orlarda yashagan. Yashash joyiga hayvonlarning hayotiga turli xil ta'sir ko'rsatadigan jonsiz va tirik tabiatning tarkibiy qismlari kiradi. Ularga ba'zilari kerak, ularsiz hayvon o'z turini ko'paytira olmaydi, boshqalari zararli, boshqalari befarq. Hayotning asosiy tarkibiy qismlari, ya'ni yashash shartlari, ularsiz hayvon qila olmaydi va hayot jarayonida unga doimo ta'sir qiladi. Bu oziq-ovqat, suv, havo, atrof-muhit harorati, uy-joy va boshqa organizmlar.
Oziq-ovqat hayvonni uning o'sishi va rivojlanishi uchun zarur bo'lgan moddalar bilan ta'minlaydi va hujayralar, to'qimalar, organlar, organ tizimlarida, butun tanadagi hayot jarayonlarini amalga oshirish uchun energiya bilan ta'minlaydi. Suv tananing ichki muhitining asosi bo'lib, unda metabolizm sodir bo'ladi. Shu bilan birga, suv ko'plab baliq turlari, sutemizuvchilar, artropodlar, mollyuskalar, protozoalar va boshqa hayvonlarning yashash joyidir. Nafas olish uchun hayvonlarga havo kerak. Kislorod iste'mol qilinganda tanaga oziq-ovqat shaklida kiradigan moddalar energiya chiqishi bilan oksidlanadi va karbonat angidrid hayvonning tanasidan chiqariladi. Suvli hayvonlar suvda erigan kislorodni o'zlashtiradi. Shu bilan birga, qushlarning ko'p turlari, hasharotlar va boshqa organizmlar er muhitini o'zlashtirib, havo muhitidan foydalanadilar. Oziq-ovqat, suv va havo bilan hayvon uning hayotiy faoliyati uchun zarur bo'lgan moddalarni oladi. Atmosferaning harorati bu uning termal holati bo'lib, u hayvonning hayotiga yoqadi yoki yoqmaydi, organizmdagi metabolizmni faollashtiradi yoki buzadi.
Yorug'lik ko'p hayvonlarni kosmosga yo'naltirish uchun kerak. Quyosh chiqishi va quyosh botishining doimiyligi, yilning turli vaqtlarida kun davomida yorug'lik rejimining o'zgaruvchanligi va geografik zonallikka qarab, yorug'lik, shubhasiz, hayvonlarning hayot ritmini tartibga soladi, ularning kundalik faoliyatiga ta'sir qiladi, ularning hayotidagi mavsumiy hodisalarni rag'batlantiradi.
Uy - bu teshik, in, uy, ichi bo'sh, g'or. Hayvonlar bu joylarni dam olish, uxlash, ko'payish, dushmanlardan himoya qilish va yomon ob-havo uchun vaqtincha yoki doimiy ravishda ishlatishadi. Uy-joy, shuningdek, yashash maydoni sifatida foydalaniladigan hududdir. U bitta hayvonning hayotini, butun oilani yoki guruhni olishi mumkin. Bu yashash joyidir, bu ko'p bosqichli o'rmon yoki unga o'stiriladigan madaniy o'simliklar yoki cheklangan hovuz yoki okeanning cheksiz chuqurliklari bo'lishi mumkin.
Va nihoyat, boshqa organizmlar mavjud bo'lish shartlariga tegishli - hayvonlar va ularning yonida yashaydigan o'simliklar, ular bilan bevosita aloqada bo'ladigan yoki ma'lum bir makonda yoki oziq-ovqat ulanishi orqali. O'z turlarini ko'paytirish bilan har bir hayvon o'z qarindoshlari guruhida, ota-ona, jinsiy va qarindoshlik munosabatlari bilan bog'liq bo'lgan shaxslar yashaydi. Bu, shubhasiz, mavjudlikning boshqa sharoitlari bilan o'zaro ta'sirida aks etadi, bu ayniqsa oziq-ovqat, suv, havo, hudud etishmasligi bilan seziladi.
Atrof-muhit bilan bog'liq holda hayvonlarning hayoti, hatto u tuproqning cheklangan joyida, g'orda, odam tomonidan hayvon uchun sun'iy ravishda yaratilgan xonada (terrariumda, akvariumda) sodir bo'lsa ham, mumkin emas. Shu bilan birga, atrof-muhitda yashovchi hayvonlar uni o'zgartiradi va shuning uchun ularning yashash sharoitlarini o'zgartiradi.
Hayvonlar hayotining asosiy muhiti suv, er-havo va tuproqdir. Ularning har birida turli xil hayvonlar yashaydi.
Yer-havo muhiti. U o'rgimchaklar, hasharotlar, sudraluvchilar, qushlar, hayvonlar tomonidan o'zlashtirildi . Bu erda tezda ochiq maydonlardan (dashtlar, o'tloqlar, cho'llar) o'tadigan hayvonlar mavjud; o'rmonda yashab, daraxtlar va butalar shoxlariga ko'tarilish; o'rmon soyaboni ostida yashash.
. Turli xil muhitdagi hayvonlar: A - yer-havo; B - suv; In - tuproq; G - boshqa va boshqa hayvonlarda yashash
Yashash sharoitiga ko'ra, erdagi havo muhiti eng xilma-xildir. Shuning uchun uni o'zlashtirgan hayvonlar xilma-xil, murakkab tuzilish va xulq.