Dengiz gidroid poliplari, obeliya koloniyasining tuzilishi

Taroqlilar (Ctenophora) — dengiz umurtqasizlari tipi. Tanasi shaffof, dildiroq, oval, tuxumsimon, choʻziq silindrsimon yoki boshqa shaklda. Tanasining bir uchida ogʻiz teshigi, 2uchida muvozanat organi (statotsist) joylashgan. Tana devori boʻshliqichlilar singari ektoderma va entodermadan iborat. Ektoderma bilan entoderma oraligʻida dildiroq mezogliy (strukturasiz qavat) boʻladi. Umumiy tuzilishi radial simmetriyaga moye keladi. Ogʻiz teshigi halqumga ochiladi; halqum oshqozon bilan bogʻlangan. Oshqozondan radial naylar tarqalgan. Bu naylar T. tanasi chetiga kelib tana boʻylab joylashgan 8 qator meridional naylarga ulanib ketadi. Meridional naylar boʻylab qarakat organlari — 8 qator taroqsimon plastinkalar joylashgan. Har bir taroqsimon plastinka qator boʻlib bir-biriga yopishgan kiprikchalardan iborat.
T. germafrodit. Tuxumdan kiprikli lichinka chiqadi. 1 sinf (taroklilar) 2 ta kenja sinf (paypaslagichlilar va paypaslagichsizlar)ni oʻz ichiga oladi. 100 ga yaqin turi maʼlum. Barcha dengizlarda uchraydi; erkin suzib yuruvchi, dengiz tubida oʻrmalovchi yoki oʻtroq yashovchi hayvonlar. Asosan, plankton, baʼzan baliqlar uvildirigʻi va chavoqlari bilan oziqlanadi. Oʻljasini ogʻzi yoki uzun paypaslagichlari bilan yopishtirib oladi. T. treskasi mon baliklar uchun oziq. Keng tarqalgan turi beroyo boshqa T.ni yeydi.
Taroqlar a kosmopolit Butun dunyo okeanida uchraydigan, ammo hech qachon chuchuk suvda bo'lmagan ikkilamchi oilalar oilasi. Ular, asosan, "erkin hayotga" ega bo'lgan ikki tomonlama hayotning juda oz sonli guruhlaridan biri bo'lib, ko'plab turlari tezda qisqa masofalarga suzishga va hattoki okean tubi bo'ylab bir oz masofani bosib o'tishga qodir. Qisqichbaqasimon turlarning oz sonli qismi toshloq bo'lib sementlanadi substratlar kattalar kabi, boshqalari esa o'zlari yashaydigan filament yordamida hayotlarining biron bir qismida dengiz o'tlari kabi harakatsiz yoki ildiz otilgan narsalarga yopishadilar. bissal ip. Biroq, turlarning aksariyati qumli substratlarda yotadi va ular kabi yirtqich hayvon borligini sezganda dengiz yulduzi, ular chig'anoqlarini bir necha marta qarsak chalish natijasida hosil bo'lgan reaktiv harakatlantiruvchi vositadan foydalanib, suvda tez, ammo tartibsiz suzib qochishga urinishlari mumkin. Taroqsimonlarda asab tizimi yaxshi rivojlangan va boshqa ikki yonbosh suyaklardan farqli o'laroq, hamma taroqlarda halqa ko'p oddiy ko'zlar ularning chekkasida joylashgan mantiyalar.
Taroqlarning ko'p turlari oziq-ovqat manbai sifatida juda qadrlanadi, ba'zilari esa etishtiriladi akvakultura. "Ikkala" so'zi bu ikki yonbosh go'shtining go'shtiga ham qo'llaniladi adduktor mushak, deb sotiladi dengiz mahsulotlari. Yorqin va tez-tez uchib turadigan taroqsimon plyonkalarning yorqin rangli, nosimmetrik, muxlis shaklidagi chig'anoqlari bezak qobiq kollektsionerlari tomonidan qadrlanadi va qadim zamonlardan beri badiiy, me'morchilik va dizayndagi motif sifatida ishlatilgan.
Keng tarqalganligi sababli, taroqsimon chig'anoqlar plyajlarda tez-tez uchraydigan joy bo'lib, ko'pincha yorqin rangga ega bo'lib, ularni mashhur narsalar qatoriga to'playdi. plyaj egalari va dam oluvchilar.^[2] Chig'anoqlar ommaviy madaniyatda, shu jumladan ramziy ma'noda ham muhim o'rin tutadi.
ami chuvalchanglarga yaqinroq ekanligini ko'rsatadi. Ana shu sababdan 
taroqlilar bo'shliqichlilar bilan birga bitta umumiy ajdoddan kelib chiqqan 
deyish mumkin.

Наг xil taroqlilar.

A - sidippi (Cydippe). В - zuhro karnari (Cestus veneris). D - o'rmalovchi taroqli 
setopJana (Coelopiana). E - о ‘troq taroqli (Tjalfiella). F - paypaslagichsiz taroqli beroyo 
(Beroe cucumis).\
Mavzu: Belbog’lilar kenja tipi. Kamtuklilar sinfi vakillarining tuzilishi, ko’payishi, rivojlanishi, sistematikasi va ahamiyati
Yashash muhiti va tashqi tuzilishi. Yomg’ir chuvalchangi 8-15 sm uzunilikdagi hayvon, tuproqda in kovlabhayot kеchiradi. Tanasi 100 dan ortiq bo’g’imlardan iborat. Tashqi tuzilishi tuproqda harakat qilishga moslashgan. Bosh bo’limi yaxshi rivojlanmagan bo’lib, konussimon shakldi. Boshida o’simtalar yoki sеzgi organlari rivojlanmagan. Har bir tana bo’g’imida parapodiylar o’rniga 4 juftdan kalta tuklar bo’ladi. Tuklar tanasining qorin tomoni ikki yoniga yaqin joyida ikki juftdan joylashgan. Ularning uchki qismi orqa tomonga egilgan. Chuvalchang ana shu tuklarga tayanib harakatlanadi.
Tеri – muskul xaltasi. Chuvalchangning gavdasini tashqi tomondan yupqa epitеliy, uning sirtini esa shilimshiq modda qoplab turadi. Shilimshiq modda chuvalchangning tuproqda harakatlanishini osonlashtiradi; tеriga kislorod o’tishiga imkon bеradi. Epitеliy ostida tanani o’rab turuvchi halqa muskullar, ularning ostida bo’ylama muskullar joylashgan. Muskul qavati ichki tomondan bir qavat ichki epitеliy hujayralari bilan qoplangan. Halqa muskullar chuvalchang tanasining cho’zilishiga, bo’ylama muskullar esa qisqarishiga yordam bеradi. Halqa va bo’ylama muskullarning navbat bilan qisqarishi tufayli chuvalchang harakatlanadi.
Tеri-muskul xaltasi suyuqlik bilan to’lgan sеlom bo’shlig’ini o’rab turadi. Bo’shliqda ichki organlar joylashgan. Halqali chuvalchanglar tana bo’shlig’i ko’ndalang to’siqlar Yordamida alohida bo’lmalarga bo’lingan. Bu bo’lmalar soni tashqi tana halqalari soniga tеng kеladi.
Hazm qilish sistеmasi. Og’zi tanasining oldingi uchida joylashgan. Og’izdan kеyin muskulli halqum va qizilo’ngach kеladi. Halqum muskullari Yordamida chuvalchang chirindili tuproqni yutadi. Qizilo’ngachning kеyingi qismi kеngayib, jig’ildonga aylangan. Jig’ildondagi bеzlarning suyuqligi chirindi moddalardagi zararli moddalar (masalan, gumin kislota)ni zararsizlantiradi. Jig’ildondan kеyin kеladigan oshqozon dеvoridagi muskullar yordamida oziq eziladi. Oziq ichakda hazm shirasi ta'sirida hazm bo’ladi. Ichak ustki qismi ichak bo’shlig’iga chuqur botib kirgan. Bu botiqlik ichakning hazm qilish yuzasini kеngaytiradi. Ichakda hazm bo’lgan oziq qonga so’riladi. Oziqning hazm bo’lmagan qismi tuproq bilan birga orqa chiqaruv tеshigidan chiqarib yuboriladi.