Differentsial diagnostikaga moljallangan patopsixologik metodikalar Reja: Differensial psixologiya haqida tushuncha

«MAVJUD BOLMAGAN HAYVON» METODIKASI
Figuraning markaziy qismi tahlili (bosh yoki uning ornini bosuvchi qism)
Agar bosh ongga qaragan bolsa, faoliyatga bolgan barqaror intilish, harakatchanlikni bildiradi. Bunda rejalashtirilgan, oylangan barcha fikrlar amalga oshiriladi yoki garchi oxirigacha yetkazilmasada, uni amalga oshirishga kirishiladi.Bosh chap tarafga qaratib chizilgan bolsa, refleksiya, ozini boshqalar qanday idrok qilishlari haqida oylash, fikrlashga moyillik. Bunday sinaluvchilar harakat kishilari emas, ular oylaganlarining bir qisminigina amalga oshiradilar. Bazida bu shaxsning faol harakat qilishdan chochishi, qatiyatsizlik sifatida qaraladi (biroq buni boshqa yollar orqali tekshirish lozim).«Anfas» holati, yani bosh rasm chizayotgan shaxs tomonga qarata chizilgan bolsa, bu holat egotsentrizm sifatida talqin etiladi.Agar bosh kismda sezgi organlariga mos detallar aks ettirilsa, yani quloq, ogiz, koz - bular axborot olishga qiziquvchanlik, atrofdagilarning ozi haqidagi fikrlariga ahamiyat berishlik, deb qaraladi.Qisman ochiq ogiz-til bilan uygunlashgan holda biroq, lablar aniq chizilmagan holda tasvirlansa, kuchli nutqiy faollik (haddan ziyod kop gapirish) sifatida, lablar aniq chizilsa, sezgirlik sifatida baholanadi.Til va lablarsiz, ayniqsa, qattiq bostirib chizilgai ochiq ogiz qorqinch va tashvish, ishonchsizliqning oson yuzaga kelishidan; tishlar bilan tasvirlangan ogiz - verbal agressiya, kopchilik hollarda himoyaviy agressiya (shaxsga qaratilgan salbiy murojaatga nisbatan qopollik qilish, gijinish, sokinish kabilar)dan darak beradi.SHuni takidlash lozimki, bolalar va osmirlar uchun ogizni dumaloq shaklda tasvirlash xosdir. Bu esa, sinaluvchidagi qorqinch va xavotirlanish holatlarini bildiradi.Rasmda tasvirlangan kozlarga alohida ahamiyat berish zarur. Agar koz qorachigi alohida urgu bilan chizilsa - bu insonga xos bolgan qorquv kechinmasining belgisi sanaladi. Bunda kipriklarning bor yoki yoqligiga ham ahamiyat berish zarur. Kipriklar xulq-atvorning namoyishkorona - jazava usuli. Erkaklar rasmlarida kipriklar tasvirlansa, ularda ayollar xarakteriga xos sifatlar mavjudligidan darakdir.
Ushbu metodika katgalar bilan bir qatorda bolalarni ham organish uchun moljallangan bolib, uni individual va guruh tarzida otkazish mumkin. Metodikaning mohiyati quyidagicha: tekshiriluvchiga uy, daraxt va inson rasmini chizish taklif qilinadi. Song ishlab chiqilgan reja boyicha suhbat otkaziladi.R.Berne ushbu testni qollashda bir rasmda daraxt. uy va insonni tasvirlashni taklif qiladi. Bunda uy, daraxt va insonning ozaro tasiri korish obrazini tashkil qiladi, deb hisoblanadi. Agar rasmni harakatga keltirsak, u haqiqatan ham bizning, hayotimizda sodir bolayotganligini sezish mumkin.Uy, daraxg va inson rasmining chizilish tartibi testni tavsiflash usuli sifatida qaraladi. Agar daraxt rasmi birinchi bolib chizilgan bolsa, bunda inson uchun asosiy bolgan narsa - hayotiy energiya (quvvat), agar uy birinchi navbatda chizilgan bolsa, birinchi orinda inson uchun xavfsizlik, muvaffakiyat yoki bu tushunchalarning rad etilishi turadi.Testdagi belgilar tavsifi UyEski, qulab tushayotgan uy - bazida subekt oziga bolgan munosabatni shu tarzda ifodalashi mumkin.Uzokdagi uy - rad qilinish tuygusi.Yaqindagi uy - ochiqlik, iliqlik va mehmondostlik hissi. Uyning orniga uning plani rasmi chizilgan bolsa - jiddiy nizo. Turli qurilmalar uyning haqiqiy sohibiga nisbatan agressiyaning mavjudligi. Devorga kotarilayotgan zina (eshiksiz) - voqelikni togri baholashga zarar yetkazuvchi nizoli vaziyatning aks ettirilishi.DevorlarOrqa devorning odatdagidek bolmagan tarzda tasvirlanishi oz-ozini nazorat qilishga ongli ravishda harakat qilish, kelishuvlarga moslashish, shu bilan birga kuchli dushmanlikka moyillik.Boshka detallarga nisbatan orqa devor konturlarining sezilarli tarzda qalinroq, yorqinroq chizilishi - subekt voqelik bilan aloqani saqlab qolishga intiladi. Devor va uning asosi mavjud emasligi voqelik bilan aloqaning zaifligi. Devor asosi konturlarining borttirib korsatilishi - subekt tashvish, qiyinchilikni his qiladi va nizolarni bartaraf qilishga intiladi.