Həzm sisteminin fiziologiyası
xudiyevorxan@mail.ru
Həzm sistemi komponentləri
xudiyevorxan@mail.ru
Həzm, sekresiya, sorulma və hərəkət
xudiyevorxan@mail.ru
Dil və dad hissi
✓ Filiform papillada dad tumurcuqları olmur, sayca ən çoxdur. Toxunma hissini alır.
✓ Sirkumvallat papillalarda ən çox dad tumurcuqları olur, sayıları az olur von Ebner
vəzləri bura açılır (lingual lipaza sekresiya edir).
✓ Fungiform papilla dilin ön hissəsində yerləşir. Dad tumurcuqları vardır.
✓ Foliat papilla insanda rudimentdir.
Dil çoxqatlı yastı epildən təşkil olunmuşdur.
xudiyevorxan@mail.ru
İonotropik dad reseptorları
Dad
İon kanalı
Papilla-Kranial sinir
Duzlu
Na
+
-a keçirici ENaC
Fungiform- VII kranial
Turş
H
+
-a keçirici ENaC
Sirkumvallat - IX kranial
Metabotropik dad reseptorları
Dad
Reseptor
Papilla-Kranial sinir
Umami
T1R1 - T1R3 (mGluR4)
Sirkumvallat - IX kranial
Şirin
T1R2 - T1R3
Fungiform - VII kranial
Acı
T2R
Sirkumvallat - IX kranial
xudiyevorxan@mail.ru
Tüpürcək vəziləri
Parotid ən böyük tüpürcək vəzidir.
Parotid yalnız stimulə edildikdə,
sekresiya (amilaza) edir. Ektodermal
kökənlidir.
Submandibular (çənəaltı) vəz ən çox
sekresiya (amilaza (əsasən karbohidrat
həzmi), mukus) edir.
Sublinqual (dilaltı) ən çox mukusa malik
sekresiya edən vəzdir.
xudiyevorxan@mail.ru
Diş
Diş
minası
(Enamelum)
mina
prizmalarından
ibarətdir
və
ameloblastlar tərəfindən sintez edilir.
Bədənin ən sərt toxumasıdır.
Dentin odontoblastlar tərəfindən sintez
olunur.
Sement
dentinin
üzərini
örtür,
sementoblastlar tərəfindən sintez edilir.
Diş pulpasında çoxlu qan damarı və
sinirlər olur. Odontoblast, fibroblast və
incə kollagen fibrillər olur.
Özefaqus
Çoxqatlı yastı epitellə örtülüdür, serozası yoxdur.
Diş əti və damaq keratinizə çoxqatlı yastı
epitellə örtülüdür.
Yumşaq damaq, dodaqlar, yanaq içi non-
keratinizə çoxqatlı yastı epitellə örtülüb.
xudiyevorxan@mail.ru
Qastrointestinal kanalın strukturu
Lamina propria: qan və limfa damarları, GİS vəzləri və limfoid toxumalar olur.
Muskularis mukoza: mukozanın peristaltizmində iştirak edir. Mukozanı submukozadan ayırır.
Submukoza: submukozal sinir pleksusu burada yerləşir ki, submukozal vəzlərin sekresiyasında iştirak edirlər.
Muskularis propria: Dairəvi və uzununa əzələlərdən təşkil olunmuşdur. Qidaların lümen boyu nəql
edilməsində iştirak edir. Miyenterik pleksus və Cajal hüceyrələri bu təbəqədə yerləşir.
Seroza: Elastiki bağ toxuması təbəqəsidir. Tək qatlı yastı epitellə örtülüdür.
xudiyevorxan@mail.ru
Do'stlaringiz bilan baham: |