Diqqat yetishmasligi va giperaktivlik sindromi

DEHB sabablari

DEHBning aniq sababi nomaʼlum[40], biroq bir nechta nazariyalar mavjud. Organik buzilishlarning sabablari quyidagilar boʻlishi mumkin:

• 
  Oilaning ijtimoiy, moliyaviy, hissiy holatidagi muammolar. Yolgʻiz onalar, giyohvandlik bilan ogʻrigan ota-onalar, past ijtimoiy mavqe, ota-onalarning xatolari
  
• 
  Ekologik vaziyatning umumiy yomonlashishi.
  
• 
  Homiladorlik paytida onaning infektsiyalari va bu davrda giyohvand moddalar, spirtli ichimliklar, chekish taʼsiri.
  
• 
  Immunologik mos kelmaslik (Rh omiliga koʻra).
  
• 
  Homila tushish xavflari.
  
• 
  Onaning surunkali kasalliklari.
  
• 
  Erta yoki uzoq muddatli tugʻilish, haddan tashqari mehnat qilish, narkoz bilan zaharlanish, sezaryen.
  
• 
  Tugʻilishning asoratlari (homilaning notoʻgʻri koʻrinishi, kindik ichakchasidagi chigallik) homila umurtqa pogʻonasining shikastlanishiga, asfiksiyaga, ichki miya qon ketishiga olib keladi.
  
• 
  Yuqori isitma va kuchli dori-darmonlarni qabul qiladigan chaqaloqlarning har qanday kasalligi.
  
• 
  Astma, pnevmoniya, yurak yetishmovchiligi, diabet, buyrak kasalliklari miyaning normal faoliyatini buzadigan omillar sifatida harakat qilishi mumkin[41] ;
  
• 
  Notoʻgʻri ovqatlanish, shu jumladan baʼzi ozuqaviy qoʻshimchalar giperaktivlikka taʼsir qiluvchi omil sifatida oʻrganilmoqda[42].
  

Rossiya Tibbiyot fanlari akademiyasining Tibbiy-genetik tadqiqotlar markazi va Moskva davlat universitetining psixologiya fakulteti mutaxassislari „koʻpchilik tadqiqotchilarning fikriga koʻra kasallikning yagona sababini aniqlab boʻlmaydi va bu hech qachon mumkin emas“[43] degan fikrga kelishdi.[43] AQSH, Gollandiya, Kolumbiya va Germaniya olimlari DEHB paydo boʻlishining 80 foizi genetik omillarga bogʻliqligini taʼkidladilar. Oʻttizdan ortiq nomzod genlari orasidan uchta gen tanlangan — dofamin tashuvchi gen, shuningdek, ikkita dofamin retseptorlari genlari. Biroq, DEHB rivojlanishining genetik asoslari atrof-muhit bilan oʻzaro taʼsirda namoyon boʻladi, bu esa ushbu asoslarni kuchaytirishi yoki zaiflashtirishi mumkin[43].