Don mahsulotlari uchun takomillastirilgan quritgich

Jadval. 
Ayrim don turlarining muvozanatlashgan namliklari 
 
Don turi 
Havo harorati, 
o
C 
Havoning nisbiy namligi, foiz 
20 
40 
60 
80 
90 
Bug’doy 
20 
7,8 
10,7 
13,1 
16,0 
20,0 
Arpa 
20 
8,3 
10,9 
13,4 
17,5 
20,5 
Sholi 
20 
9,4 
11,8 
14,2 
19,2 
22,1 
Bug’doy 
0 
8,7 
11,2 
13,5 
16,7 
21,3 
Arpa 
0 
9,2 
12,1 
14,4 
18,3 
21,1 
Sholi 
0 
10,1 
13,3 
15,5 
19,7 
22,9 
Jadvaldan sholining muvozanatlashgan namligini arpaning muvozanatlashgan namligiga 
yaqin ekanligini ko‘rish mumkin. 
Sholidagi namlik turli shakldagi bog‘lanishlarda bo‘ladi. Namlikning eng yengil va 
mustahkam bo‘lmagan bog‘lanishi sholining yuzasida mavjud bo‘ladi. Namlikning mustahkam 
bog‘lanishi esa, molekulalar darajasida bo‘lib, bunday bog‘lanish qizdirish yo‘li bilan 
yo‘qotiladi. Namlikning bog‘lanishlar fazalari orasida keskin chegara mavjud emas, balki bir 
faza ohista ikkinchi fazaga o‘tadi.
Sholining namligi, quyidagi formula bilan aniqlanadi. 

 

1
1
2
2
1
100
,%
M
m
M
m
W
m








(6) 
bunda M
1
, M
2
– byukslarning quritishdan oldingi va keyingi massasi, kg;
m
1
va m
2
– donning quritishdan oldingi va keyingi massasi, kg. 
Issiqlik eltkich va material parallel va qarama-qarshi yo‘nalishda harakatlanishi mumkin. 
Parallel yo‘nalishli quritkichlarda material o‘ta qizib ketish oldini olish mumkin, chunki issiqlik 
eltkich yuqori namlikka ega material bilan o‘zaro ta’sirda bo‘ladi. Quritilayotgan material 
tarkibidagi kukunsimon fraksiya uchib ketmasligi uchun ventilyator haydayotgan issiqlik eltkich 
tezligi 2-3 m/s dan oshmasligi kerak [8, 9]. 
Konvektiv quritish usulidan foydalanib, sholini quritish sifati va samaradorligini 
oshirishga hamda moddiy va mehnat xarajatlar sarfini kamaytirishga barabanli quritish 
qurilmasining yangi konstruksiyasini ishlab chiqish hamda uning konstruktiv parametrlari va ish 
rejimlarini asoslash orqali erishish mumkin. 
Taklif. Tahlil natijalariga ko’ra don mahsulotlarini quritish barabanining yangi tejamkor 
konstruksiyasi ko‘rsatilgan (3-rasm). Unda baraban uzunligi bo‘ylab diametri d=1 m va qalinligi 
2 mm bo‘lgan St40 po‘latdan tayyorlangan setka o‘rnatilgan. Baraban va setka diametr 

---

ТЕХНОЛОГИЯ
МЕХАНИКА ВА ТЕХНОЛОГИЯ ИЛМИЙ ЖУРНАЛИ, 2022, №2 (7) 
181 
markazlari O nuqtada ustma ust tushirilib baraban tanasiga bir xil oraliqda to‘rt tarafdan