Dorivor preparatlar tarkibidagi yetti a`zoli aromatik birikmalar. Reja: - 1.Geterosiklik birikmalarning xususiyatlari.
- 2. Besh va olti a'zoli birikmalarga xos xususiyatlar.
- 3.Dorivor preparatlar tarkibidagi aromatik birikmalar.
Dorivor preparatlar tarkibidagi yetti a`zoli aromatik birikmalar. - Geterohalqali birikmalarning ko‘pchiligi dorivor moddalar va metabolizmda qatnashuvchi moddalar sifatida tibbiyotda muhim ahamiyatga ega.
- Geterohalqali birikmalarning ko‘pchiligi dorivor moddalar va metabolizmda qatnashuvchi moddalar sifatida tibbiyotda muhim ahamiyatga ega.
- Ularning ichida tibbiyot, biologiya va farmatsevtikada eng ko‘p tarqalgani – bu azot saqlovchi besh va olti a’zoli geterohalqali va kondensirlangan birikmalar.
Dorivor preparatlar tarkibidagi yetti a`zoli aromatik birikmalar. - Besh a’zoli geterohalqali birikmalar o‘z tarkibida bitta, ikkita va undan ko‘p geteroatom tutishi mumkin. Bitta geteroatomli halqali birikmalar qatorida pirriol, furan va tiofen va ularning hosilalari ayniqsa e’tiborga sazovardir, chunki ular ko‘p metabolitlar va dorivor moddalar tarkibida uchraydi:
- Furan – tarkibida bitta (kislorod) geteroatom saqlovchi besh a’zoli geterohalqali birikmadir. Furan rangsiz xloroform hidiga ega bo‘lgan suyuq modda. Furan xossalari jihatidan pirrolga o‘xshash. Pirrol kabi furan molekulasi ham atsidofob xossaga ega.
Dorivor preparatlar tarkibidagi yetti a`zoli aromatik birikmalar. - Furan o‘zi tibbiyotda ishlatilmaydi, uning hosilasi bo‘lgan furfurol (furan-2-karbaldegid)ning turli xil hosilalari tibbiyotda dorivor modda sifatida ishlatiladi. Furfurolning 5-nitrohosilalari furatsilin va Furazolidon kuchli bakteritsid xossaga ega. Furfuroldan 5-nitrohosilalarini sintezlash uchun avval furfurol sirka angidrid ishtirokida nitrat kislota bilan nitrolanib 5-nitrofurfurol olinadi, so‘ng NH2 guruh saqlovchi reagentlar yordamida tegishli iminhosilalar (Shiff asoslari) sintezlanadi.
Dorivor preparatlar tarkibidagi yetti a`zoli aromatik birikmalar. Dorivor preparatlar tarkibidagi yetti a`zoli aromatik birikmalar. - Terpenoidlar: Rosiridin, Rosiridol. Zararlarga to'qima qarshiligini oshiring,
- Flavonoidlar: kaempferol, astragalin, 7-rhamnoside kaempferol, rodiolin, tricin, rhodionin, 5-glukozid va trikinning 7-glyukozidi, rhodiyosin, asetilrodalgin, 8-metilgerbasetin. Qon tomirlari o'tkazuvchanligini pasaytirish, bosimni va yurak tezligini normallashtirish, ko'z ichi bosimini pasaytirish, safro hosil bo'lish jarayonida ishtirok etish, adrenal korteks funktsiyasini rag'batlantirish va siydik chiqarishni tartibga solish,
Dorivor preparatlar tarkibidagi yetti a`zoli aromatik birikmalar. - Tannins. Ular oqsillarni tarkibini o'zgartiradilar va bakteritsid yoki bakteriyostatik ta'sirga ega bo'lgan himoyalanadigan albominat kino hosil bo'lishida ishtirok etadilar. Baquvvat ta'sirga ega bo'ling
- Alkaloidlar. Ular antispazmodik, hemostatik, analjezik, sedativ va hipotansif ta'sirga ega,
- Sterollar. Xolesterolni kamaytirish, yurak-qon tomir tizimini mustahkamlash, immunitetni oshirish, otoimmun reaktsiyalarining rivojlanishidan himoya qiluvchi yordamchi hujayralar sifatini va sonini ta'sir qiladi,
- Aromatik birikmalar: rosavin, rosin, rosarin, dolchin alkogol. Markaziy nerv tizimi ishini yaxshilash.
Foydalanilgan adabiyot va saytlar: - 1.Hozir.org
- 2.Ziyo.net
- 3.google.uz
Do'stlaringiz bilan baham: |
